________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
.....+ay Kumar
...)$$
) 4
મ
w
) (
Mા.
વિચારોની આરોગ્ય પર થતી અસર
વિચારે નો સર કરાર પર ણ અબુત થા છે. આરોગ્ય અને અનારાને સંપૂર્ણ આધાર માનસિક શુભાશુભ વિચારે ઉપર રહેલો છે. જેવા વિચારો તેવું જ આરોગ્ય અંધાય છે. કોઇ પણ રોગની શરૂઆતમાં પ્રથમ વિચાર ઉત્પન્ન થાય છે અને પછી તે વિચારની ધીમે ધીમે આરોગ્ય પર અસર થાય છે, જેમ જેમ વિચારોની પ્રબળાતા વધતા જાય છે તેમ તેમ વ્યાધિની પ્રબળતા પણ વધતી જાય છે. આવી સ્થિતિ થયા પછી સુધારવા માટે ગમે તેટલા ઔષધ-ઉપચાર કરવામાં આવે તે પણ તેની ભાગ્યે જે સારી અસર થવા પામે છે. જ્યારે તેવા વિચાર નાબૂદ થાય ત્યારે જ અલ સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય છે.
શુભાશુભ સમાચારના શ્રવણ માત્રથી પણ આરોગ્ય અનારોગ્યમાં ઘણા ફેરફાર થઈ જાય છે. શુભ સમાચારના શ્રવણથી મનમાં આનંદ થાય છે. ગમે તેવું દુ:ખભરેલું દર્દ પણ ઘડીભર દબાઈ જાય છે અને સુખનો અનુભવ થાય છે. જ્યારે અશુભ સમાચારના શ્રવણથી એકદમ શેકચરત થઈ જવાય છે, આખા શરીરમાં બેચેની જેવું જણાય છે અને કેટલીક વખત શોકભરેલા વિચારે નહિ રોકાવાથી મરણ જેવા પ્રસંગે ( હાર્ટ દિલ ) પણ બની જાય છે. આવા અનુભવે સામાન્ય રીતે ઘણાખરા મનુષ્યોને થયેલા હોય છે, આ અનુભવથી માનસિક વિચારોની આરોગ્ય ઉપર કેવી સારી-નરસી અસર થાય છે તે સહેજે અને સ્વતઃ સમજાઈ શકે તેમ છે,
સામાન્ય રીતે વિચારતાં રોગ સંબંધીના વિચાર કરવાથી જ રોગની ઉત્પત્તિ થાય છે નથી આપણા શરીરમાં રોગ હલે છે, એવી શંકા પણ થવી જોઈએ નહિં; કારણ કે કેટલીક વખત આવા વિચારો, વહેમ અને શંકાઓથી જ રોગે ઊગી નીકળે છે અને તેથી આરાયને ગંભીર નુકશાન પહોંચે છે. જ્યાં સુધી રોગ સંબંધીના વિચારો નાબુદ થતા નથી અને રોગ મટશે કે નહિ ? ' એવી શંકા રહ્યા કરે છે ત્યાં સુધી કોઈ પણ માણસ સંપૂર્ણ આગ્ય મેળવી શકતા નથી.
નિરંતર નિર્બળતાના વિચારો કરવા. નાજુક પ્રકૃતિ માટે અફસેસ કરો અને "ાધિની જ ચર્ચા કરવી એ ખરેખર ઈ છે. આવા પ્રકારને સ્વભાવ રાખવાથી રોગમાં ધટાડો થવાને બદલે અનેક પ્રકારે વધારો થાય છે. તેથી પ્રથમ વિચારોરૂપી પાધિ નાબૂદ કરવાની ખાસ જરૂર છે. વિચારોરૂપી વ્યાધિ નાબૂદ કરવા માટે શુભ વિચારોનું ચિંતવન છે મહાન ઓધિરૂપ છે. જયારે ત્યારે રોગ સંબંધીના વિચારે ઉત્પન્ન થાય ત્યારે ત્યારે આરોગ્ય સંબંધીના અને આત્માની મહાન શક્તિના વિચાર કરવા જોઈએ. આ વિચારોમાં એટલી અદબુત શક્તિ સમાયેલી છે કે ગમે તેવા હડીલો દર્દી પણ આવા પ્રકારના વિચારોથી નાબૂદ થઈ જાય છે.
જેટલા પ્રમાણમાં શુભ વિચારોની દ્રઢતા તેટલા પ્રમાણમાં શરીરની પણ વઢતા હોય છે. અશુભ વિચારથી આરોગ્યને નારા થાય છે, અને શુભ વિચારોથી આરોગ્ય પ્રાપ્ત * ૧ , સમર્થ જ્ઞાનીઓએ પણ “મન gવ મનાઈ, સાપ વંદના - પ્રમાણે કથન કરેલું છે. એટલે મનના બંધ અને મોક્ષનું કારણ મન જ છે. મનના
For Private And Personal Use Only
