________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચંદરાજના રાસ ઉપરથી નીકળતા સાર,
ધરાવે છે. પ્રથમ પ્રકરણ ૧૦ મા માં આવી ગયેલી હકીક્ત ઉપરથી ગુણાવળી રમજી ગઈ હતી કે આ અશુભના ઉદયના દિવસે જેમ બને તેમ શાંતિથી વ્યતીત કરવાના છે. તે પિતાના પતિ પક્ષી થઈ જવાથી તેને જેતી ને હૃદયમાં રેતી હતી. પરંતુ હાથનાં કરેલાં યે વાગેલાં હોવાથી અને એક ઠેકર ખાવાથી એક શિખામણ મેળવેલી હોવાથી હવે તે પિતાના પતિને પ્રાણની પેઠે જાળવતી હતી અને તેને બીલકુલ જાહેરમાં દેખાડતી નહતી. વીરમતીને ભય તેને માથે યમરાજાના ભયની જેજ હતું. તે કે પાયમાન થાય અને કુકડાના પ્રાણુને વિનાશ કરી નાખે તે તેને કાંઈ કહી શકાય તેમ નહતું. આવા કારયુને લીધે કુકડાના રૂપે પણ પ્રજાને પિતાના રાજાના દર્શન થતા હતા તે બંધ થઈ જવાથી પ્રવર્ગ અકળાયા. અને રાજા વિના પ્રજા અકળાય તેમાં પણ નવાઈ નહી; કેમકે કોઈ પણ પ્રકારની દાદ મેળવવી હોય કે ફર્યાદ કરવી હોય તે રાજા વિના કેની પાસે કરવી? વળી રાજાનું કામ કાંઈ દરેજ પડતું નથી પરંતુ માથે સવામી હોવાથી ભલે તે ઘેર હોય કે પરદેશ ગયેલ હેય પણ આ સભાગ્યવતી ગણાય છે અને આનંદમાં રહે છે તેમ રાજ માથે હોવાથી પ્રજા નિશ્ચિત રહે છે, તેને કઈ પ્રકારને ભય કે ચિંતા રહેતી નથી. અને પિતાને રાજાના વારતહેવારે કે કાર્યપ્રસંગે દશન થવાથી પણ પ્રા સુપ્રસન્ન રહે છે. હદયમાં ને શંકા ન હોય તે મહિને શું પણ છ મહિના ચાલ્યા જાય તે પણ રાજાના દર્શન ન થવાથી પ્રજ અકળાય નહીં પણ આભાપુરીની પ્રજાના મનમાં તે શક પડી ગયેલી હતી કે આપણા રાજની સ્થિતિ જરૂર તેની અપર માતાએ કાંઈ પણ વિરૂપ કરેલી છે તેથી તે એક માસને વિરહ થતાં તે બહુજ અકળાઈ ગઈ. રાજાને અભાવે પ્રજને કયાં કરવાનું સ્થાન પ્રધાન અથવા મંત્રી જ હોય છે તેથી પ્રજના આગેવાનો મળીને મંત્રી પાસે ગયા, પિતાનું દુઃખ જાહેર કર્યું અને મંત્રીએ પોતાની ફરજને અનુસરીને તેમને શાંત કરી વિદાય કર્યા
પછી મંત્રી વીરમતી પાસે આવે અને પિતાના હૃદયની વરાળ પ્રજાની કર્યાદને મિષે સારી રીતે બહાર કાઢી. વીરમતી પ્રથમ તે બધું સાંભળી રહી પછી તેણે મનમાં વિચાર કરીને મંત્રીનું મેટું બંધ કરવા માટે તેની ઉપર જ રાજહત્યાનો આરોપ મુ. મંત્રી તે તે સાંભળતાં આભેજ બની ગયો, એટલે તેણે તે બાબત પૂરતે ખુલાસો કર્યો અને એ વાતને ખોટી ઠરાવનારી દરેક દલીલ રજુ કરી. આ પ્રકરણમાં ગુજરાતી ભાષામાં વપરાતી જુદી જુદી કહેવતને સમાસ વિશે કરવામાં આવ્યા છે. મત્રી પિતાની તરફ ખુલાસે જણાવતાં કહે છે કે–આ કાંઈ ભાભી હસ નથી કે દેર ભેજાઈની વાતમાં કેટલીક વાર એવી જતની હાંસી કરવામાં આવે છે કે તેનું પરિણુમ કાંઈ હેતું નથી. માત્ર પર
For Private And Personal Use Only
