________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૪
શ્રા જૈનધર્મ પ્રકાશ. ઉઠીને નીચે ચાલી થકી પગને તળીએ બંધાણી છે. તે નાડીને ઉપઘાત થાય તે નેત્રને, જઘાને, મસ્તકને વિગેરે રોગ થાય છે એકસેનેસાઠ નાડી નાભિથકી ઉપડીને તીર્તી ચાલે છે તે હાથનાં આંગળાં સુધી પહોંચે છે તેના ઉપધાત થકી બે પાસાની વેદના, પટની વેદના, મુખવેદના વિગેરે રોગો ઉપજે છે તથા એકસેને સાઠ નાડી નાભિ થકી ઉપડીને ગુબ્રસ્થાનક સુધી પહોંચે છે. તેના ઉપઘાતથી પેશાબના રોગ, ઝાડાના રોગ, હરસ વિકાર વિગેરે રોગ થાય છે, પચ્ચીશ નાડી નાભિથકી ઉઠી છે તે સળેખમને ઉદરવાવાળી છે. પચ્ચીશ નાડી પિત્તની ધરનારી છે. તથા દશ નાડી વીર્યને ધરનારી છે. પુરૂષને સાતસે નાડી હોય છે. સ્ત્રીને સેનેસીત્તેર નાડી હેય છે. નપુંસને છસેને એંશી નાડી હોય છે. પુરૂષને પાંચસે પિશી માંસની હોય છે. સ્ત્રીને ત્રીશ પેશી ઓછી હોય છે.
એવી રીતે આ શરીરની રચના બનેલી છે. આ શરીરની એકેક રામરાજીમાં પિણાબબે રોગ રહ્યા છે. તે જે એક વખતે ઉદયમાં આવે તો જીવને અસહ્ય વેદના ઉપજે, એ શરીર મહા દુર્ગધનું સ્થાન છે. તે અંતે પિતાનું થવાનું નથી. તેને પોતાનું માનીને પણ પુરૂષ રાજી થાય. કારણ કે કોઈ પુરુષની સાથે આ દેખાતું શરીર ગયું નથી અને જશે પણ નહીં. ફકત શરીરની સહાયતાથી ધર્મસાધન કરવું તેજ સાર છે. કાચા કુંભ સમાન આ કાયા છે, તેને નાશ થશાં વાર લાગતી નથી. શરીરની સારી આકૃતિ પામવી એ પુણ્ય પ્રકૃતિનું ફળ છે. શરીરની ખરાબ આકૃતિ પામવી એ પાપ પ્રકૃતિનું ફળ છે. એ શરીર આત્મા નથી. ફકત આત્મા કર્મના ઉદયથી તેને ધારણ કરે છે, અને આયુષ્ય મર્યાદા પુરી થતાં આ શરીરને ત્યાગ કરી અન્ય શરીર ધારણ કરે છે. બાલ્યાવસ્થામાં શરીર નાનું હોય છે, યુવાવસ્થામાં શરીર મોટું થાય છે, અને વૃદ્ધાવસ્થા પ્રાપ્ત થતાં શરીરનું બળ ઘટે છે, ઈદ્રિ નરમ પડે છે. મુખમાંથી લાળ ચુવે છે. ચામડી ઉપર કરચલી દેખાવ આપે છે, અને મતિને બ્રશ થાય છે. એવી આ શરીરની વ્યવસ્થા દેખી ભવ્ય જીવોએ શરીરપરને મેહ ઉતારે જેઇએ. જન્મ જરા અને મોણે કરી વ્યાપ્ત એવા આ શરીરની અપવિત્રતા કેને વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન ન કરે કહ્યું છે કે
For Private And Personal Use Only
