________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૦
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ.
છવું તે પણ ખરાબ છે. પિતાને જાઈતી દરેક વસ્તુ દરેક પ્રાણીએ ઉર્ધાગથી જ મેળવવી એવી તેની ફરજ છે. અને જેમ જેમ આ ફરજ તરફ ઓછું લક્ષ આપે તેમ તેમ ધારેલી વસ્તુ મેળવતાં બહુજ મુશ્કેલી પડે છે. યુવાવસ્થા એ ઉદ્યોગ કરવાની મુખ્ય વય છે; તેમાં ઉઘમ વગર બેસી - હેનાર પુરૂષ ઘણું કરીને પછીની અવસ્થામાં દુઃખી જ થાય છે માટે પિતાથી બને તેટલે દરેક યુવાને ઉગ કરો, અને આળસને દુર કાઢવું..
( ૭ ) સં૫-(Harmony ). સંપ એ જીંદગીની ચારે અવસ્થામાં ઉપયોગી છે. જે કુટુંબમાં સંપ હેય તે કુટુંબ સુખને રસ્તેજ દેરાય છે, પણ જે કુટુંબના માણસો સંપીને નહિ ચાલતાં, એક બીજા સાથે કંકાસ કરે છે તેઓ દુખી જ થાય છે. સર્વ વસ્તુઓને નાશ કરનાર, અને સફળતા મેળવવામાં આડે આવનાર કુસંપ છે. જ્યાં કુસંપ દાખલ થયા ત્યાં તરતજ કંકાસ દાખલ થાય છે અને કશ દાખલ થતાંજ ગૃહને આનંદ અને વૈભવ ચાલ્યા જાય છે. સર્વે મનુષ્યને એક બીજાનો ખપ પડે છે, અને તેથી જે સંપથી દરેક મનુષ્ય જોડાયા હેય, તે તેના કાર્યોમાં ફત્તેહ બહુજ સહેલાઈથી મળે છે. જોશી પુરૂષનું મુખ જેવું પણ કોઈને ગમતું નથી, અને તેનાથી દૂર રહેવા દરેક જણ પ્રયત્ન કરે છે. સર્વેની સાથે સંપીને ચાલનાર અને સર્વેને તેના કામ કાજમાં મદદ કરનાર મનુષ્ય તરફ આપણું પ્રોતિ તરતજ દોરાય છે. સ પેલા મનો, જે કે થોડા અને નિર્મળ હોય, તે પણ સબળને પહોંચવાને તેઓ શકિતવાન થાય છે. કહ્યું છે કે–
“ગરપાનામ િવત્તનાં, સંત સાથે સાધા
સ્વ૯૫ એવી પણ વસ્તુઓને સંયોગ કાપીને સંપુર્ણ સાધ્ય કરે છે.” જે કાર્ય પાર પાડવા બહુ મુશ્કેલ લાગતા હોય, જે પાર પાડતાં કંટાળે ઉપજતો હોય તેવા કાર્યો પણ સંપથી તરતજ પૂર્ણ કરી શકાય છે. દરેક જગ્યાએ વેપાર, જ્ઞાતિ, કુટુંબ વિગેરેમાં સંપે હોય તેજ વૃદ્ધિ થઈ શકે છે. જે જ્ઞાતિમાં સંપ ન હોય તે તેમાં તડ પડે છે, અને એક બીજા સાથે લેશ કરી વ્યવહાર તોડી નાંખે છે. આવી જ રીતે વેપારી વર્ગમાં કુસંપ સિવાથી વેપારમાં કાંઈ લાભ રહેતો નથી; અને કુટુંબમાં કલેશ સિવાથી તો જે ભાઈઓ એકઠા ઉછ હોય, સાથે ખાધું પીધું હોય તેઓને વઢવાડ થાય છે. આવી રીતે હરેક બાબતને કુસંપ અધોગતિએ પહોંચાડે છે. યુવાવસ્થામાં સંપની ખાસ જરૂર છે. તેઓને પિતાના કાર્યો જુદી જુદી જાતના
For Private And Personal Use Only
