________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વૈરાગ્ય. સેવવાથી વિધ્યપુર્ણ થાય છે, તૃપ્ત થતા નથી; માટે હે! જીવ, તું એવી સુધી ભાવના ભાવ કે હું સર્વ સ્થાનકે સર્વ પ્રકારના ભોગ અનંતીવાર ભોગવી આ
છું; કોઈ સ્થાનક અસ્પષ્ટ રહ્યું નથી. આમ વિચારી વિષયાદિથી વિરામ પામી, તું તારા આત્મ સ્વરૂપમાં તેના અવિનાશી સુખ સ્વભાવમાં નિમગ્ન થા!
હે! આત્મન ! સંસારમાં અનાદિ કાળથી ભ્રમણ કરતાં તુ મનુષ્યાદિક સર્વ સમૃદ્ધિ પામ્યો છું; સર્વ સાથે માતા, પિતા, ભાઈ, ભાર્યાદિના સંબંધ બાંધ્યા છે, માટે તેમાં ફરી કરી મોહ કરવો ઘટતો નથી. કારણ કે જ્ઞાતિઓ રરે સ્ત્રીઓને બહુ ભાગે પરાભવનું સ્થાનક કહ્યું છે; બંધુઓને બંધન રૂપ ગણ્યા છે; વિષયોને વિષમય ગણ્યા છે, આમ જ્ઞાનિઓની દષ્ટિમાં જે જીવના ઘાતક શત્રુ છે, એને જ હે! અજ્ઞાન! તું તારાં ગણી તે પ્રતિ મોહભાવ રાખે છે ? માટે એ મેહ ક્ષીણું કરી, ઋદ્ધિ, સ્વજન આદિ ક્ષણિક કલ્પિત સુખ ગણી, તારા સ્વરૂપમાંજ નિવર્સ !
હે ! જીવ! જે વખત તહરે જન્મ થયે, તે વખતે તે એકલેજ ઘણું જ કષ્ટ સહન કર્યું, પણ તે વખત તારું દુઃખ મટાડવાને તને કોઈએ સહાધ્ય કર્યું નહિ; અને જે વખતે તું મરણ પામીશ ત્યારે તે વેદના પણ તારે એકલાને જ સહન કરવી પડશે. અને પછી નરકાદિક ભવાંતરમાં પણ તારે એકલાને જ દુઃખ ભોગવવા પડશે. પણ જેને અર્થે તું અનેક, પ્રકારનાં પાપ બંધ કરે છે, એવા દેહ, સ્ત્રી, પુત્રાદિ કે તારી વેદનાને ભાગ લેશે નહિ. આમ ભવોભવ હે! વિવેક રહિત મુગ્ધ જીવ! તું કર્મથી ઠગાલે રહીશ, માટે ચેત ! ચેતા અને દરેક જીવ પિતે પિતાનાં કર્મને ક–ભકતા છે એ નિશ્ચય કરી, તારા પરમ હિતમાં જ રાચ!
હે ! જીવ ! ફલાણાએ મારૂં સુધાર્યું એમ ગણી તે પ્રતિ રાગ, અને લાએ મારૂં બગાડ્યું એ પ્રતિ તુ દેષ કરે છે એ તારી કેટલી બધી વિવેક શુન્યતા છે તારૂ તારા પિતાવિના બીજું કઈ બગાડનાર કે સુધારનાર નથી. અર્થાત સુખ પણ તું કરે છે; દુખ પણ તું કરે છે. માટે દુઃખ આવે તે, દીનમુખ કરી બીજાને દોષ દઈ નકામા કર્મ કેમ બાંધે છે ? -કહ્યું નથી ? કે “આપણો આત્મા જ દુઃખની ભરેલી વૈતરણી કરનાર છે; આપણે આત્મા જ કૂટ શાલ્મલિ વૃક્ષનાં દુઃખનો ઉપજાવનાર છે; આપણો આત્મા વંછિત વસ્તુરૂપી દૂધની દેવા વાળી કામધેનુનાં સુખને ઉ.
For Private And Personal Use Only