________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૪
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ સુઈ ઢીને પ્રેયી થકે એકદમ તેના ઉપર આવીને પડે છે અને બળીને ભ. સ્મ થઈ જાય છે.
નેંકીનાવશકી હરણ પ્રાણ ગુમાવે છે. મૃગવધ કરવાને ઈચ્છતા પારાધીઓ વનમાં આવીને કઈક ઝાડ નીચે બેસી સુંદર વાછત્ર વાંસળી વિગેરે વગાડે છે એટલે શ્રાદ્રીને વશ થયેલા મૃગાદિક પ્રાણુઓ તેની નછક વિશ્વાસ રાખીને આવે છે. પારાધી એ પ્રસંગને લાભ લઈને તકાળ ગુપ્તપણે તૈયાર રાખેલા ધનુષ્ય બાણવડે તેના પ્રાણ હરણ કરે છે. સર્પને પકડનારા ગારૂડીઓ પણ એ પ્રમાણે જ સર્પને પકડે છે અને જન્મ પર્વતના બંદીખાનાને ભોગવાવે છે.
આ પ્રમાણે એક દિઓને વશ પડેલા પ્રાણીઓ પ્રાણ ગુમાવે છે. પરંતુ અહીં તો પાંચ ઇંદ્રિવાળા મનુષ્ય આશ્રી ઉપદેશ છે તો જે મનુષ્ય પાંચે ઈદ્વિઓને વશ થાય છે તેના પાપ બંધન વિગેરેની સમાજ નથી પૂર્વે ગાથામાં કહ્યું છે કે પાંચે પ્રમાદ પ્રાણને સંસારમાં પાડે છે અર્થાત પરિભ્રમણ કરાવે છે. તે ઉપરથી સાર એ ગ્રહણ કરવાનો છે કે પૂર્વોક્ત પ્રાણીઓ તે ઇતિઓના વશથી તે ભવમાં પ્રાણ માત્રજ ગુમાવે છે પરંતુ મનુષ્ય જે દ્રીઓને વશ થાય છે તે અનેક પ્રકારના કાબંધનવડે સંસાર વધારે છે અને અનેક ભવમાં મરણ પામે છે. માટે શાસ્ત્રકાર કહે છે કે ઈતિઓના વિષયરૂપ પ્રમાદને વશ થવું નહીં. ઇતિઓ ચપળ છે પરંતુ સત્વવંત પ્રાણુઓ તેને સ્વેચ્છાએ વર્તવા દેતા નથી, પિતાને વશ રાખે છે.
સ્પર્શદિકની ઈચ્છાવડે પરસ્ત્રી સેવનનો અભિલાષ થાય છે તો તેનું નિવારણ કરે છે, રસેંદ્રીના વશ થકી અભક્ષ્ય અને તેના અંતર્ગત કંદમૂળ રાત્રીભોજનાદિકની ઈચ્છા ન કરતાં સર્વેથા પ્રકારે તેને ત્યાગ કરે છે, ધ્રા
દ્રીના વશ થકી ઉત્તમ ઉત્તમ પુષ્પાદિક સુંઘવાની ઈચ્છા થાય છે પરંતુ તેવી ઈચ્છાને ઉત્કટ ન થવા દેતા વશમાં રાખે છે, ચક્ષુ ઈદ્રિના વશ થકી અનેક સ્ત્રીઓના અંગોપાંગાદિક તથા રૂ૫ લાવણ્યાદિ જેવાની ઈચ્છા થાય છે પણ તેને અટકાવીને જેમ સૂર્ય સન્મુખ કરેલી દ્રષ્ટિ સંકોચી લેવી પડે છે તેમ પરસ્ત્રીના શરીર નિરીક્ષણને માત્ર મહાપતિનું તેમજ કર્મબંધનનું કારણ જાણીને નેત્રને પાછાવાળે છે–જેવાની ઈચ્છા કરતા અટકાવે છે. શ્રા
દ્રીના વશ થકી સુંદર ગીત નૃત્યાદીત સાંભળવાની ઈચ્છા થાય છે અને પણ્યાંગનાના ગાયનો સાંભળવા માટે ઘણું મનુષ્ય તીવ્ર ભાવને ધારણ કરે
For Private And Personal Use Only
