________________
સોમભટ્ટ હવે વૃક્ષની ખૂબ જ નજીક આવી પહોંચ્યો હતો, પણ ત્યાં એણે એકાએક ધડાકો સાંભળ્યો ને એની નાડીના ધબકારા વધી પડ્યા !
અંબિકાએ કૂવો પૂર્યો હતો, બે માસુમ ફૂલોને પુત્રોને સાથે લઈને ! એનો જ એ પ્રચંડ અવાજ હતો ! સોમભટ્ટને આવતો જોતાં જ અંબિકા ગભરાઈ ઊઠી અને એણે આત્મહત્યાનો નિર્ણય લીધો ! કરુણ જીવન જીવવા કરતાં એથીય વધુ દારુણ મૃત્યુમાં એણે વધુ શાંતિ કલ્પી અને પોતાના બે પુત્રો શુભંકર-વિશંકરને સાથે લઈને અંબિકાએ કૂવો પૂર્યો !
સોમભટ્ટ હાંફતો હાંફતો એ વૃક્ષ પાસે આવ્યો, ત્યારે ત્યાં કોઈ પણ ન દેખાયું ! એણે બાજુના કૂવામાં જોયું તો એક મા બે પુત્રો સાથે ત્યાંની અંધારી, સાંકડી ને દર્દીલી દુનિયામાં છેલ્લા શ્વાસ લઈ રહી હતી!
પ્રયત્ન કરવો હવે વ્યર્થ હતો ! પુરુષાર્થની પગલીઓ આગળ વધી શકે, એવો અવકાશ જ હવે ત્યાં ન હતો ! કૂવો ખૂબ જ ઊંડો હતો ! એ ઊંડાણને ભેદવા-અડવા પુરુષાર્થ પણ અશક્ત હતો ! સોમભટ્ટ ડૂસકેડૂસકે રડી પડ્યો !
જીવનનું અર્ધ-અંગ અલોપ થઈ ગયું, એનેય વેદના હતી ! એક સતી પર સિતમ ગુજારવામાં જરાયે બાકી રાખ્યું ન હતું, એનાય ઘા હતા, ને આંસુની સરિતામાં સ્નાન કરીને શુદ્ધ થવાની પળ આવી અને હાથતાળી દઈને એકાએક ભાગી છૂટી, એનોય મર્મભેદી આઘાત હતો ! વેદનાનાં આવા ને આટલા વેગવાન વંટોળ વચ્ચે સોમભટ્ટનો જીવનદીવો હવે ટકી શકે એવો ન હતો ! સોમભટ્ટ પણ પશ્ચાત્તાપ સાથે, આંસુ સાથે ને આગ સાથે ત્યાં ને ત્યાં જ ઢળી પડ્યો !
જેનો માળો ક્યાં? અને જેનું મિલન સ્થળ ક્યાં? એ બધાં પંખીઓ એક વન-વગડામાં એકસાથે દેહનું પિંજર છોડીને, અજાણી ભોમ ભણી ને અજ્ઞાત દિશા ભણી ઊડી ગયાં ! ગિરનારની ગૌરવગાથા ૮૧
