________________
એ કાળે, તરવાના ત્રાપા સમા તીર્થ શ્રી ગિરનારને કેટલાકે મરવાનું સાધન બનાવ્યું હતું. દરેક યાત્રી પાસેથી ત્યારે મૂંડકાવેરો લેવાતો હતો. આ કર ચૂકવ્યા વિના, કોઈ આગળ વધી શકતું નહોતું. માણસ-દીઠ પાંચ દ્રમ્મનો મૂંડકાવેરો ત્યારે દરેક યાત્રી પર લાદવામાં આવેલો હતો. | મુનિઓના મનમાં, ગિરનારનાં ગીત ઘૂંટાતાં હતાં. એઓ તો કોઈ અપૂર્વ મસ્તી સાથે આગે બઢી રહ્યા હતા પણ એ મસ્તી ઝાઝી ન ટકી ! મુનિઓ થોડે દૂર ગયા, ત્યાં જ એમને રોકવામાં આવ્યા. મુનિઓને આશ્ચર્ય થયું : રે નીલ ગગનનાં આ ઊડતાં પંખીઓ, ભગવાનને ભેટવા જાય છે; ત્યારે એમાં રુકાવટ શાની? એમણે પૂછ્યું :
પણ રોકવાનું કંઈ કારણ” કેમ, અજાણ છો ? મૂંડકાવેરો ચૂકવો, પછી આગળ વધો!!
“મૂંડકાવેરો ! અમારા પોતાના ભગવાનને ભેટવા જતાંય અમારે મૂલ્ય ને મૂકું ચૂકવવું પડે? મુંડને વળી મૂંડકું શું?”
મુનિઓના મોં પર આશ્ચર્યની રેખાઓ જણાતી હતી.
હાસ્તો ! યાત્રા એમ કંઈ મફતમાં થાય? મૂલ્ય ચૂકવીને મળેલી ચીજનું મહત્ત્વ વધુ હોય છે !'
“શું આટલે દૂરથી અમે પગપાળા ચાલીને આવ્યા, એ ઓછું મૂલ્ય છે? દૂર દૂરથી ધરતીને માપતા ને કાપતા અમે અહીં આવ્યા છીએ !
એ બધું તો તમે જ જાણો ! અમારું કહેવું તો એટલું જ છે કે, મૂંડકવેરાના પાંચ દ્રમ રોકડા ચૂકવો, પછી જ આગળ વધાશે !”
મુનિઓએ જોયું કે, સામા માણસો કદાગ્રહી છે. સમજાવટથી અહીં ફાવટ મળે એમ નથી. રે ! આ તો કેવું? પોતીકા પ્રભુને ભેટવામાંય આવો અવરોધ ! એ દિવસે મુનિઓ પાછા ફર્યા પણ એમના અંતરમાં તો એક આંદોલન ઊભું થઈ ગયું હતું કે, ગમે તે રીતે આ વેરો હઠાવવો ! ગિરનારની ગૌરવગાથા ડું ૧૨૫