Book Title: Ek Bija ne Samajie
Author(s): Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
View full book text
________________
છે, અમારી માતૃભાષા ગુજરાતી છે, અમારા સમાજમાં એવાં નામો છે કે તે જાણવાથી ખબર ન પડે કે એ વ્યકિત હિંદુ છે કે મુસ્લિમ. સૌરાષ્ટ્રમાં મારા વોહરા મિત્રને ત્યાં હું ગયો હતો. તેણે કહ્યું કે મારાં પત્ની અને માતા આવ્યાં છે તેને મળો. બે સ્ત્રીઓ હતી છતાં હું આજુબાજુ જોવા લાગ્યો. તેમણે કહ્યું આ સામે ઊભાં છે તે જ... એ બંનેએ સૌરાષ્ટ્રના અન્ય લોકો પહેરે છે એવો જ પોશાક પહે ર્યો હતો. આવું મેં અન્યત્ર જોયું નહોતું તેથી મને નવાઈ લાગી અને સાથે આનંદ થયો.
એ હકીકત જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે ૧૯મી સદી સુધી બંગાળી ભાષામાં ઈસ્લામ વિશે અલ્લાહની જગ્યાએ “ઈશ્વર' શબ્દ વપરાતો હતો ! બંગાળી ફકીરો ઈસ્લામનું જે સાહિત્ય ગામેગામ પહોંચાડતા તેમાં અરબી ભાષા જવલ્લે જ જોવા મળે, બંગાળી કે સંસ્કૃત શબ્દો જ હોય ! ત્યારબાદ અંગ્રેજોએ મ્યુનિસિપલ ચૂંટણીની શરૂઆત કરી. મતદાનનો સવાલ ઊભો થયો. કલકત્તામાં બેઠેલા ભદ્રવર્ગના મુસ્લિમોને લાગ્યું કે ચૂંટણી જીતવા, મત મેળવવા અને મુસ્લિમોનું પ્રતિનિધિત્વ કરવા માટે ઈસ્લામીકરણ કરવું જરૂરી છે. આમ કરવાથી જ સત્તાની ભાગબટાઈમાં મોટો હિસ્સો મળશે. બંગાળમાં હિંદુસમાજ સુધારાના પંથે વળ્યો ત્યારે જ મુસલમાનો માટે ઈસ્લામીકરણનું આંદોલન શરૂ થયું. ભરતપુર (રાજસ્થાન) વિસ્તારના મિયો મુસ્લિમોનો અનેક લોકોએ અભ્યાસ ક્યું છે. એ લોકો અડધા મુસ્લિમ હતા અને અડધા હિંદુ. તેઓ હિંદુ તહેવાર ઉજવતા અને મુસ્લિમ તહેવાર પણ મનાવતા. એમની ભાષા, રહેણીકરણી પરથી નક્કી કરવું મુશ્કેલ હતું કે તેમને હિંદુ ગણવા કે મુસ્લિમ. છેક દેશના ભાગલા વખતે નક્કી કરવું પડયું કે એ લોકો મુસ્લિમ છે.
એટલે સમજવાનું એ છે કે આ રાજકારણ આપણને અંદરોઅંદર લડાવે છે. અસલ હિંદુ ધર્મ કે મૂળ ઈસ્લામ ધર્મ આપણને લડાવતો નથી. હું જરા જુદી રીતે આ વાત મૂકે. રાજકીય નેતાઓ તો કાયમ જૂઠી વાતો કરે છે એ વિશે કશો જ મતભેદ નથી, પણ તેનું નિરાકરણ કઈ રીતે લાવવું? શું આપણે કાયમ રાજકારણ અને નેતાઓની મજાક કર્યા કરીશું અને સમગ્ર દોષનો ટોપલો એમના પર ઢોળી દઈશું? એ લોકો મંદિર કે મસ્જિદમાં જવાનો દેખાવ એ કારણોસર કરે છે કે આપણે એ વર્તનને અનુલક્ષીને એમને મત આપીએ છીએ. આવા કારણોસર મત આપવાનું જ બંધ કરીએ તો કયો રાજકારણી ધાર્મિક સ્થાનોમાં જવાનું ચાલુ એક બીજાને સમજીએ
૫૩
