Book Title: Ek Bija ne Samajie
Author(s): Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
View full book text
________________
ઝૂંપડાં સળગાવાય છે, નાના ગલ્લા લૂંટાય છે, એ લોકો બેઘર બની જાય છે.
આપણે ધર્મનિરપેક્ષતા'નો અર્થ કાઢવાનું કે પશ્ચિમી ખ્યાલ છે તેવી વાતો કરવાનું છોડી દઈએ. ધર્મમાં માનવું કે નહિ તેની ચર્ચામાંથી બુદ્ધિજીવી ક્યારેય બહાર નહિ નીકળે. મૂળ વાત એ છે કે આપણે દેશહિત શેમાં છે? ગાંધીજી આ વાત સમજ્યા હતા. તેઓ દેશની નાડ પારખતા હતા, કારણ કે લોકોની વચ્ચે ઘૂમતા હતા. લોકો શું ઈચ્છે છે તે જાણતા હતા. ગાંધીજીએ ગર્વભેર કહ્યું હતું કે હું સનાતની હિંદુ છું. પરંતુ સનાતની હિંદુ કયારેય ખરા અર્થમાં કોઈ મુસલમાનનો દુશ્મન હોઈ શકે જ નહિ. એટલે જ ગાંધીજી પોતાની સભામાં ગીતા જેટલું જ મહત્ત્વ કુરાન, બાઈબલ વગેરે ધર્મગ્રંથોના ટાંચણો આપીને કરતા.
મેં જે કુરાન શરીફની આયાતો રજૂ કરી છે તે તમામ બાબતો મૌલાના આઝદે અવારનવાર કહી છે. ધર્મોની એક્તા પર એમણે અભ્યાસ પૂર્ણ પુસ્તકો લખ્યાં છે. મૌલાના આઝાદ સુંદર વિવેચન કરી શક્તા, ઈસ્લામનું ઊંડું અધ્યયન કર્યું હતું. આ જ કારણસર કટ્ટરપંથીઓ મૌલાના આઝાદનો વિરોધ કરતા હતા. મૌલાના આઝાદે પાકિસ્તાન સંદર્ભે કહ્યું કે પાકિસ્તાન શબ્દ જ ઈસ્લામ ધર્મ વિરુદ્ધનો છે. અલ્લાહે આ સમગ્ર સૃષ્ટિ રચી, ધરતી રચી તો તેનો એક જ હિસ્સો પાક (પવિત્ર) હોય અને બાકીનો વિશાળ હિસ્સો નાપાકએવું બની જ કઈ રીતે શકે? ઈસ્લામના પ્રકાંડ પંડિત અને જમિયતે ઉલેમાએ હિંદના અધ્યક્ષ મૌલાના હુસેન અહમદ મદનીએ પણ પાકિસ્તાનનો જોરદાર વિરોધ કર્યો હતો. બીજી બાજુ આધુનિક અને પાશ્ચાત્ય કેળવણી પામેલા મહંમદઅલી ઝીણાએ પાકિસ્તાનની માગણી કરી હતી. એટલે કે હકીક્ત સ્પષ્ટ થઈ જાય છે કે એમાં લડાઈ અંગત-રાજકીય હિતોની જ હતી, ધર્મની નહિં. હિંદુ ધર્મ કે ઈસ્લામ ધર્મમાં ભાગલા વખતેય ટક્કર નહોતી આજે પણ નથી, સ્થાપિત હિતોની ટકરામણ હતી. જેઓ ભણેલા છે, વકીલ છે, ધંધાદારી છે તેઓ રાજકારણમાં આગળ આવવા ઈચ્છે છે. આજે સાંપ્રદાયિકતા જેટલી શિક્ષિતોમાં છે એટલી અભણ લોકોમાં નથી. આમજનતામાં નફરત નથી ફેલાઈ એ ચોખ્ખું દેખાય એવું છે. ઝીણા કયારેય મસ્જિદમાં જતા નહિ, કુરાન શરીફ વાંચતા નહિ, અરબી ભાષા તો છોડો માતૃભાષા ગુજરાતી પણ નહોતા જાણતા, એમણે ઈસ્લામમાં કેટલી બધી વિકૃતિ ફેલાવી ! જસ્ટિસ ચાગલાએ તેમની આત્મકથા 'રોઝીસ ઈન ડિસેમ્બરમાં એક કિસ્સો નોંધ્યો છે. પાકિસ્તાનની માગણી પૂરજોશથી ચાલતી ૫
એક બીજાને સમજીએ
