________________
દિવ્ય દીપ
૧૦૩. દેવાનું છે. એ માટે કરવું પડે, શાન્ત થવું પડે. ઘણું છોડી, થોડું લીધું ! દૂધનું દહીં થાય ત્યારે એને સ્વભાવ બદલાઈ
અનેક મનહર કુસુમતાઓથી વ્યાપ્ત, જાય, એની પાચન કરવાની શકિત digestive વિવિધ પુષ્પની સૌરભથી મહેકતા, વૃક્ષેની ગાઢ capacity પણ બદલાઈ જાય.
છાયાથી છવાયેલા કોયલના મધુર કલરવથી કૂજિત - દૂધથી કયારેક ઝાડા થાય પણ દહીં જલદી
મધુવનમાં, એક સુંદર આસોપાલવના ઝાડ નીચે પચી જાય છે, ખરું ને ?
એક તરુણવયના તેજસ્વી ત્યાગી સમાધિમાં તમે ભગવાન પાસે આટલાં આટલાં વર્ષોથી
બેઠેલા શેભી રહ્યા છે. જાઓ છે, તમારામાં શું ફેરફાર થયે? તમારા
નયનને વસન્તની વનરાજીનું અમૃતપાન સ્વભાવમાં, તમારી ભાષામાં, તમારા વર્તનમાં,
કરાવવા ગુજરેશ્વર મધુવન ભણી વિહાર કરી તમારા વિચારોમાં.
રહ્યા છે ! જેમ મિયા મસ્જિદમાં જાય, વૈષ્ણવ હવેલીમાં
આસોપાલવના વૃક્ષ નીચે બેઠેલા તરુણ જાય, ખ્રિસ્તી ચર્ચામાં જાય, શિખ ગુરુદ્વારમાં
ત્યાગીને જોઈ, ગુર્જરેશ્વર વિચારે છેઃ “ જાય તેમ તું દેરાસરમાં જાય, એથી તારામાં
અહો કેવું સૌન્દર્ય ! શું રૂપ! અહે! શું ફેરફાર થયે? તારી પ્રકૃતિમાં પરિવર્તન
આનંદથી ઊભરાતી કેવી ભવ્ય આકૃતિ ! આવા શું આવ્યું?
નવયૌવનમાં પણ કેવી પૌગલિક પદાર્થો પ્રત્યેની પ્રકૃતિમાં પલટો એનું નામ ધર્મ, આત્માને ધર્મ, આધ્યાત્મિકતાને પ્રવેશ.
ઉપેક્ષા ! ધન્ય છે આવા ત્યાગીઓને !” આ ધમ ઉપરથી મળે તે સસ્તો નથી. આમ ગર્વિતના ગૌરવને ગાળનાર એ એવું જ જે હોત તે આજ સુધીમાં કેટલાયે ખરીદી ઓજસ્વી ત્યાગીના ત્યાગની છબી ગુર્જરેશ્વરના લીધે હેત. આ તે એક જાગૃતિ પૂર્ણ અવસ્થા છે. માનસ પટ પર મુદ્રાલેખની જેમ કતરાઈ ગઈ!
ધમ એ ચેતના છે, વિચારોને પલટે છે, ત્યાગની ફરતી ત્રણ પ્રદક્ષિણ દઈ, યોગીના પ્રકૃતિમાં પરિવર્તન છે. હવે વલેણું કરવાનું છે. ચરણોમાં નમસ્કાર કરી ગુર્જરેશ્વર પ્રસન્નમુખે
અંતરમાં રાતદિવસ ચિંતન ચાલે, મનન ગીના સન્મુખ ઊભા રહ્યા. અને મંથન ચાલે. આવી ભાવમય જાગૃત અવસ્થામાં હું કેણ છું એ જ્ઞાનનો ઉદય થાય.
સમયજ્ઞ મુનિએ, રાજાને પ્રતિબંધ કરવાને - શિષ્ય કહ્યું: “પ્રભો! તમારી વાણી મને સ્પશી ઉચિત સમય જાણી, રાજાને નમ્રતાપૂર્વક પુનઃ છે. આત્માની ઓળખ માટે હું આવ્યો હતે. પુનઃ વંદન કર્યું ! હવે એને પામવા આપના આશીવાદથી જ હું આ બનાવથી રાજા સાશ્ચર્ય વિચારવા લાગ્યાઃ આ પંથે જ સંચરું છું.'
આ શું? હું ત્યાગીને નમન કરું તે તે ઉચિત આ ઓળખ હું આ જીવનની અંદર, આ દેહની અંદર વલેણું કરીને પણ કરવાનો.'
છે, કારણ કે હું ગૃહસ્થ છું, સંસારના ભેગોને
છે. જ્યાં આ ઓળખ થઈ પછી કાંઈ સ્પર્શતું
ભેગી છું, દુન્યવી પદાર્થો પ્રત્યે આસકિતવાળે નથી, કાંઇ માંગવાનું નથી, કાંઇ લેવાનું પણ છું, મેહપાશમાં જકડાયેલ છું, પણ આપ તે નથી. એ તૃપ્તિની પૂર્ણ ભૂમિકામાં બિરાજે છે. ત્યાગી ! સંસારના ભેગેને લાત મારનાર! દુન્યવી
તમને સહને આ અનુભૂતિ સ્પશે એવી પદાર્થોમાં અનાસકત ! મેહને મહાત કરનાર ! શુભેચ્છા.
જ ત્યાગી મને શા માટે નમસ્કાર કરે?
