Divyadeep 1967 Varsh 04 Ank 12

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 11

# કોહિન ર
%
નગાધિરાજ હિમાલયની ઘનઘેર તઘટા- એ કઠણ પાણિયા! તું શેતે છે, સુંદર વાળી ખીણમાં, નરપાલક ધનપાલે એકદા રજની- છે, ચિત્રવિચિત્ર રંગથી ચકચકિત છે, પણ તું વાસ કર્યો.
મારે કામને તે નથી જ. તને ચૂસે તે સ્વાદ
નથી. ચગ પણ પિગ નહિ ચાવ્યો તે એ રઢિયાળી રાત્રિએ નિદ્રાદેવના હૂંફાળા
ચવાણે નહિ; તેડવા ગયે તે મારે દાંત તૂટી ખોળામાં શયન કરતાં, ધનપાલન મુકુટમાંથી
ગયે. માટે તારા જેવા કમનસીબ, કઠણુ પાણાને કોહિનૂર હીરે સરી પડે.
રાખીને હું શું કરું ?” આમ કહી, ક્રોધથી દાંત પ્રભાતે ધારાનગરી ભણી પ્રયાણ કરતાં ધન
કચકચાવતાં એણે હીરાને દૂર દૂર ફગાવી દીધો. પાલે કેહિનૂરને ખૂબ શે, પણ તે ન મળે,
- ફગાવેલો એ કોહિનૂર, ખીણની વનઘટામાંથી આખરે દુઃખી બનેલા ભૂપતિએ નિરાશ વદને
સરી રહેલી કાવ્યગંગામાં સ્નાન કરતા કવિના આગેકૂચ શરૂ કરી.
ચરણમાં આવી પડે. કવિના ચરણમાં પડેલો. સોહામણી સાંજનો સમય હતો. સરિતા મધુર એ કે હિનૂર મન્દ કન્દ કરવા લાગે. કલરવ કરતી પૂર્વ ભણું વહી રહી હતી. સૂર્યને “હા ! રાજાના મુકુટ ઉપરે, શોભતો હું સદા જયાં; સુવર્ણવર્ણ, સંધ્યાવર્ણ સંગે સમવર્ણ બન્યા લોકો આવી નમન કરતા દેખીને મુજને ત્યાં, હતું ત્યારે, પેલો કે હિનૂર હીરો પાંદડાંઓમાં રે! રે ! આજે અબુધ જનના હાથમાં હું ચડ્યો ક્યાં? છુપાઈને હળવાં કિરણે ફેંકી રહ્યો હતો !
ગાળો આપી કવિ – ચરણમાં ફેંકતો તુચ્છતાથી.” વનમાંથી લાકડાને ભારે લઈ જતા કે
કોઈ મોટા ભૂપને હાથે હું ચડે છે તે વનેચર ભીલની દૃષ્ટિને કોહિનૂરનાં કિરણોએ
- હું મૂર્ધન્યના મુકુટમાં ભત. મારી સૌમ્ય આંજી નાખી ! ભારે ફગાવી, કૂદકો મારી, એ
* કાન્તિ જોઈ લેકે પ્રસન્ન બનત! કઈ મુગ્ધ હીરા પાસે દેડી ગયો.
મહારાણીએ મને જે હેત તે પિતાના કમળ ' હીરાને હાથમાં લેતાં વનેચરને વિચાર આવ્યો. કંઠમાં રહેલા નવલખા હારમાં મને શોભાવત! આ તે ખાવાનું કંઈ અષ્ટપૂર્વ ફળ લાગે છે કઈ પરીક્ષક ઝવેરીએ મને નિરખ્ય હેત તે એમ જાણી એણે મોંમાં મૂક્યો.
મખમલની સેહામણું ગાદીવાળી સુવર્ણમંજાષામાં
મને મૂક, જોઈ જોઈ ખુશી થાત અને સુખી બનત! ચૂસ્યો પણ સ્વાદ નહિ; ચગળ્યો પણ ગળે પણ હાય રે! હું તે મળે આ ગમાર વનેચરને! નહિ; ચા પણ ચવાય નહિ; દાંતથી ભાંગવા બન્નેને નુકસાન ! એનો દાંત ભાંગ્યું અને મારું ગયે પણ ભાંગ્યો નહિ. એમ કરતાં કરતાં એ અપમાન થયું !' અભાગીને ઊભે દાંત તૂટી ગયો અને લોહીની ધારા વહી રહી. ક્રોધથી ધમધમતે વનેચર, કોહિ- “હા! બેકદરને કદર કયાંથી હોય! અજ્ઞાનીને નરને મેઢામાંથી કાઢી, એની સામે ટગરટગર જ્ઞાનીઓનાં મૂલ્યાંકન કયાંથી સમજાય ! દુર્જનને જોઈ, બેલી ઊઠઃ
સૌજન્યનું મહત્વ કયાંથી સમજાય ! વિલાસીને