Divyadeep 1966 Varsh 03 Ank 08

Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Chandulal T Shah

Page 8

૧૨૦
છેલ્લે, ચેાથાને આલાન્યા. લાલ આંખ કરીને કહ્યું: ‘તને તેા એવી સજા કરવી જોઇએ કે જિંદગીભર યાદ રહે. એટલા માટે જ ખાંડા ગધેડા પર અવળે માઢે બેસાડીને, કાળું માઢુ કરીને તને આખા ગામમાં ફેરવવામાં આવશે. તે પછી સાત વરસ માટે જેલમાં પૂરવામાં આવશે.’
આ વખતે દરબારમાં હાજર રહેલા બધાને ખૂબજ અચરજ થયું. એમને થયું': ગુને એકજ પ્રકારના અને સજાના પ્રકાર સોના જુદા, એ કેવુ...?
કારણ
એક હિંમતવાળાએ તા એનુ પૂછ્યું પણ ખરું.. ત્યારે વિક્રમે કહ્યું: ‘તમે થાડા દિવસ રાહુ તે જુએ. હવે શું થાય છે તે પછી આ બધાની સજાના ફરકના તમને ખ્યાલ આવશે.
પહેલે ગુનેગાર, જેને વિક્રમે કહ્યું હતું કે તારા જેવા ખાનદાનને આ શાલતું નથી.' તે માણસને એટલું બધુ લાગી આવ્યું કે ઘરમાં આવીને એ ધ્રૂસકે ને ધ્રૂસકે રડી પડસે.
માબાપને એણે કહ્યું કે મારા જીવનમાં આ તા ભયાનક ગુનેા થઈ ગયા. હવે હું માર મહિના સુત્રી તેા કાઈને માતુ પશુ ખતાવી શકીશ નહિ. રાજા જેવા રાજા ભરી સભામાં કહી જાય કે તારા જેવા ખાનદાનને આ શેલે નહિ તે મારા જીવનમાં ધૂળ જ પડી ને ? હવે હું માઢુ કેવી રીતે બતાવી શકીશ ?—આમ એ ખાનદાન માસ માટે રાજાના શબ્દે ‘A word to a wise' જેવા મો.
એણે જાતે જ આકરી સજા સ્વીકારી લીધી. પેલા બીજો ગુનેગાર, જેતે કાળા મેઢાના કહીને રાજાએ પચાસ રૂપિયાના દડ કર્યો હત એણે ઘેર આવીને કહ્યુઃ દંડ તા ખીજે ઠેકાણે ચારી કરીશુ અને ભરી દઇશું. એમાં ખીજુ શું છે હવે ? રાજા જો આપણા દંડ કરે તા આપણે વળી ખીજાના દંડ કરીશુ. આમ કહી આ માનવી નફરટાઈથી હસ્યા.
દિવ્ય દ્વાર
હવે ત્રીજો ગુનેગાર, જેને દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યે હતા. એણે ઘેર આવીને કહ્યુઃ રાજા ભલેને દેશનિકાલ કરતે. આપણે તે દિવસે ગામ બહાર ફરીથુ, રાતના પાછા ગામમાં આવીશું. એમાં રાજા કયાં જોવા આવવાને હતા? એવી દેશિનકાલ–શિનકાલની સજાને તે વળી કાણુ ગણે છે? જેણે મૂકી લાજ એને નાનુ આ નફ્ફટ માટે દેશનિકાલની સરખું રાજ.’ સજા પણ અસરકાર ના નીવંડી.
અને પેલે ચેાથે કે જેને ગધેડા ઉપર અવળા બેસાડીને તેમજ કાળું માઢુ કરીને ગામમાં ફેરવવાના હતા તેમજ તેની આગળ તેની હાંસી કરવા માટે ઢોલ વગાડવાનાં હતાં તેને જ્યારે એ રીતે ગામમાં ફેરવવામાં આવી રહ્યો હતા ત્યાં રસ્તામાં એનુ' ઘર આવ્યુ. ત્યારે એણે ગધેડાવાળાને ગધેડું ઊભું રાખવાની સૂચના કરી અને ઢાલવાળાને જોરથી વગાડવાનું કહ્યું, જેથી એની પત્નીને ખબર પડે કે એ આજે ગામમાં રાજા બનીને પ્રદક્ષિણા ફરી રહ્યો છે ! એણે કહ્યું ‘આજે તા ખદાનેા વારા છે! મારી આગળ તે વળી ઢાલ કાંથી હાય! મારી આગળ-પાછળ જે લેકે મને જોવા આવ્યા છે તે પણ મારે માટે કયાંથી હાય ! માટે આજે, ઢેલવાળા ભાઇ, તું જરા જોરથી વગાડ! ગધેડું ઊભું રખાયું. ઢોલ ખૂખ વાગ્યા એટલે એની બૈરી આવી પહેાંચી. પેલા મનમાં ફુલાતા ફુલાતા કહે કે, ‘જરા પાણી-ખાણી લાવ, આ ગધેડા ઉપર બેસીને જરા ઠંડા પાણી પીએ, લેાક ભલે જુએ. જિંદગીમાં વળી આવા લ્હાવા કયાં મળવાના છે?’’
આ ચારેય દૃશ્યેના અહેવાલ પેલા જોનારે આવીને સભાને કહ્યો...ત્યારે રાજા વિક્રમે કહ્યું, ‘હુવે તમને સમજાયુંને કે એક જ પ્રકારને શુને હાવા છતાં પણ સજાને ક શા માટે ! માણસ અને માનસનો આ ક્રૂર છે!
-પૂ ચિત્રભાનુ