________________
तत्त्वचिंतामणिमां व्याप्तिना सिंहव्याघ्री लक्षणमां आ बे तार्किकोनो उल्लेख करतां होय एम डा. शतीशचंद्र विद्याभूषण जणावे छे. उक्त आनंदसूरिना पट्टधर हरिभद्रसूरिए 'कलिकाल गौतम ए बिरुद मेळव्युं हतुं अने तत्त्वप्रबोधादिक अनेक ग्रंथो रच्या हता. ते हरिभद्रसूरिना शिष्य विजयसेनसूरी ते श्री वस्तुपाल अने तेजपाल मंत्रीओना पितृगुरु, के जेमनी पासे पोते करावेला सं. १२८७मां आबू परना 'लूणिगवसहि' नामना महान् मंदिरमा प्रतिष्ठा करावी. (जओ जि. २, नं. ६४ अने ६५) अने जेमनी साथे तेमणे सं. १२८८ मां गिरनारनी यात्रा करी. आ समयमां प्राचीन गूजरातीमां ते विजयसेनसूरिए 'रेवंतगिरि रासउ' रचेल छे. तेमनो उल्लेख सं. १२८८ मां गिरनार परना वस्तुपाल तेजपाले करावेला श्रीनेमिनाथ प्रासादनी बृहत्प्रशस्ति (जि. २, ३८ थी ४३) तथा सं. १२९३ ना आबू परना प्रतिष्ठालेख (जि. २, ८३, ९२ थी ९४, १२१, १२७) मां छे. आ विजयसेनसूरिना शिष्य उदयप्रभसूरी थया. तेमने वस्तुपाल मंत्रीए सूरिपदथी समलंकृत करावेल हता. तेमणे सुकृतकल्लोलिनी (प्रवर्तक कांतिविजयजी भंडार-छाणी) नामनुं प्रशस्ति-काव्य रच्युं (प्रकट हमीरमदमर्दनना परिशिष्ट ३ मां गा.ओ. सीरीझ) तेमां वस्तुपाल अने तेजपालनां सुकृत्यो - धार्मिक कार्यो अने यशनो गुणानुवाद बतावेल छे. वस्तुपाल मंत्रीए शत्रुजयनी यात्रा सं. १२७७ मां करी ते प्रसंगे आ रचायुं लागे छे; ते उपरांत तेमणे वस्तुपालना यात्रा प्रसंगनुं धर्माभ्युदय महाकाव्य अपरनाम संघाधिपतिचरित्र महाकाव्य रच्यु तेमां प्रथम अने छेल्ला सर्गमां वस्तुपाल तथा तेना गुरु तथा बीजा जैनाचार्यों संबंधी ऐतिहासिक वृत्तांत छे. बाकीनो भाग आदिनाथ अने नेमिनाथ वगेरे तीर्थंकरोनां चरित्रोनो छो. तेने मलधारी नरचंद्रसूरिए संशोध्युं हतुं. (पाटण भंडार ताडपत्रपर); वळी आरंभसिद्धि नामनो ज्योतिषनो ग्रंथ (प्र. पुरुषोत्तम गीगाभाई भावनगर), संस्कृत नेमिनाथचरित, षडशीति अने कर्मस्तव ए बे कर्मग्रंथो पर टिप्पन रच्यां तथा सं. १२९९ मां धर्मदास गणिकृत उपदेशमाला पर उपदेशमालाकर्णिका नामनी टीका रचीने धोळकामां पूर्ण करेल छे. (जुओ मारो 'जैनसाहित्यनो इतिहास' पारा ५५३, पृ. ३८६) तेमना शिलालेख सं. १२८१ नो ना. २, १७९३, सं. १२८७ नो जि. २, ६४; १२८८ जि. २, १४३ मां मळे छे. प्रायः आ उदयप्रभसूरिना शिष्य मल्लिषेणसूरिए शक १२१४ एटले वि.सं. १३४९ मां हेमचंद्रचार्यनी ३२ श्लोकनी बे वर्द्धमानस्तुति पैकी एक नामे अन्ययोगव्यवच्छेदिका द्वात्रिंशिकापर टीका नामे स्याद्वादमंजरी रची. (मुद्रित). आ रीते महेन्द्रसूरिथी अखंड परंपरा मल्लिषेण सुधी ग्रंथकारो-समर्थ विद्वानो तरीके नागेंद्रगच्छना आचार्योनी चाली ए एक अद्भुत विस्मयकारक घटना छे.
चन्द्रप्रभचरित्रम्, पूर्वप्रकाशननी प्रस्तावना ।