________________
કર્મફળ (ઢાળ : ચોખલિયાળી ચૂંદડી મા ),
કર્મરાયની સત્તા : માણસ પોતાના માટે સુખ મેળવવા અનેક જાતનાં પાપો આચરે છે. એને ખબર નથી હોતી એ કેવા કર્મો બાંધે છે? બાંધેલાં કર્મો તો એનાં ફળ આપે જ છે. કર્મની પોતાની સ્વતંત્ર સત્તા છે જે શિક્ષા પણ કરે છે અને શિરપાવ પણ આપે છે.
૧. કર્મરાય ખત મોકલે. તૈયારી તારી કરતો જા,
બાંધી કરણી ભોગવીને, મારી સત્તા જોતો જા. કર્મરાય.
જીવ અને જંતુજગતની હિંસા કરતાં માણસ અચકાતો નથી. પોતાની સુખસુવિધા મેળવવા અથવા કુતૂહલ અને બીજાને પીડા આપવાની વૃત્તિથી પીડાતો માણસ દયાહીન બનીને આચરણ કરે છે.
ર
જીવહિંસા જે કરે ઘણી ને, ત્રાસે જીવ અપાર રે, ટૂંકું આયખું ને માંદલી કાયા, પીડા પારાવાર રે.. કર્મરાય.
૩. પંખીના માળા તોડે ને, ઈંડાં ફોડે બહુ વાર રે;
વંધ્યત્વ જ્યારે પામતો ત્યારે, બનતો તે લાચાર રે. કર્મરાય.
૪. પક્ષીનાં ઈંડાં ખાઈ જે, વખાણ તેનાં કરશે રે;
જન્મ થતાંની પહેલાં વ્હાલી, સંતતિ તેની મરશે રે. કર્મરાય.
૫. પશુપક્ષી જીવજંતુને મારે, નાનાં જેનાં સંતાન રે,
માતપિતા ખોવે બાળપણામાં, જગમાં થશે અનાથ રે. કમરાય.
૬. જાળાંમાળાં જીવજંતુનાં તોડી, નાખે તેને બહાર રે,
ભૂકંપની એક જ ઝાપટમાં, બેઘર થઈ લાચાર રે. કર્મરાય.
૧૧૨ * ભીતરનો રાજીપો