________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(૧૩૩) “કરીને વેપા દેવાનર!
કરવાલિ.
અરે કાળા વદનવાળા, અમારી પાસ રહેનારા, ધમાધમ ખૂબ કરનારા, ઠરીને બેશ હે વાનર! કુદંદા કરે ઝાઝી, ચડે વૃક્ષ ઉપર જદી, હલાવે ડાળ ડાળીઓ, કરીને બેશ હે વાનર! હુકહુકા કરી કૂદ, વિખેરી નાખતા પુપિ, ફળને તેડતે ઝાઝાં, ઠરીને બેશ હે વાનર ! ગમે તે વૃક્ષ પર ચડતે, ફળને ઘાણું બહુ કાઢે, ડરાવ્યાથી ચડે ઊંચે, ઠરીને બેશ હે વાનર! બગાડે ક્ષેત્ર વાવેલું, ઘણી મસ્તી કરે દોડી, બગાડે ધાન્ય વાવેલું, કરીને બેશ હે વાનર! ભમે છે વાડીમાં બહુ, કુદીને તેડતે ડાળાં, સતાવ્યાથી તે સામે, કરીને બેશ હે વાનર!
(૧) આ આધ્યાત્મિક કાવ્ય છે. શ્રીમદુ, વાનરની પેઠે ચંચળ એવા મનને વાનરનું ઉપનામ આપીને નીચે પ્રમાણે પ્રબોધે છે. રાગદ્વેષરૂપ કાળા મુખવાળા હે વાનર! તું અમારી સાથે રહેનાર છે, છતાં તું પરભાવ રમણતારૂપ ખૂબ ધમાધમ, કરનાર છે. હવે તે હે મનવાનર ! કરીને બેશ.
(૨) વિષયરૂ૫ વૃક્ષો પર બહુવીર ચઢીને વિકલ્પસંકલ્પરૂપ કુકૂદા કરે છે. ઇનિદ્રયેની વૃત્તિને હલાવે છે. હવે તું શાન્ત થા.
(૩) કષાયને ઉછાળાના શ રૂપ હું કહુંકાને હે મનવાનર ! તું કરી મૂકે છે. ધર્મવૃક્ષના સંયમ પુષ્પોને વિખેરી નાખે છે અને ચારિત્રરૂપ ફળને તોડી નાખે છે. કલાની ઉપશમતાને ચારિત્ર કહે છે હવે તે હે મનવાનર ! ઠરીને બેશ.
(૪) પરભાવરૂપ ગમે તે વૃક્ષ પર ચઢી જાય છે, અને ઘણું સમતાઆદિ ફળને નાશ કરી દે છે. હને ડરાવવામાં આવે છે તે ઉંચે ચઢે છે, આવી હારી ખરાબ વૃત્તિને તજીને હે મનવાનર! હવે તે કરીને બેશ.
(૫) આત્મારૂપ ક્ષેત્રના અસંખ્યાત પ્રદેશમાં ધર્મરૂપ ધાન્ય વાવ્યું હોય છે તેને તું બગાડે છે, અને ક્ષેત્રમાં ચપલતારૂપ દોટ મૂકીને ઘણું તોફાન કરે છે, તેવું મૂર્ખ પણ ત્યજીને હે મનવાનર! હવે તે ઠરીને બેશ.
(૬) ક્ષમા, વૈરાગ્યતા, આદિ ઘણી વાડીઓમાં ભમીને ત્રારૂપ વાળાને તેડે છે. તને સતાવ્યાથી સામે થાય છે. શ્રીમદ્ કહે છે કે હવે સતાવ્યાથી ઉલટ સામે થાય છે, આવી હારી બેવકુફાઈ ત્યાગીને હે મનવાનર! હવે તો શાંત થા.
For Private And Personal Use Only
