Bhagwan Mahavir

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 141

ਸ਼ਰਿਆਪੁਰ ਅਤੇ ਨੰਦੀਪੁਰ ਵਿਖੇ ਪਧਾਰੇ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਅਨੇਕਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਤੇ ਸਾਧੁ ਧਰਨ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ । ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਇਥੋਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਵਾਪਸ ਵਿਦੇਹ ਦੇਸ਼ ਆ ਗਏ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਇਹ ਚੌਮਾਸਾ ਮਿਥਿਲਾ ਨਗਰੀ ਵਿਖੇ ਬਿਤਾਇਆ। ਸੈਂਤੀਵਾਂ ਸਾਲ
ਮਿਥਿਲਾ ਚੌਮਾਸਾ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਵਿਦੇਹ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਦੇ ਮਗਧ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਾਜਹਿ ਪਧਾਰੇ । | ਇਥੇ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਧਰਮ ਸਭਾ ਗੁਣਸ਼ੀਲ ਨਾਂ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚ ਲਗੀ । ਇੱਥੇ ਦੂਸਰੇ ਮਤਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਜੈਨ ਸਾਧੂਆਂ ਨਾਲ ਕਈ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਧਰਮ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ॥ ਇਸ ਧਰਮ ਚਰਚਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ, ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਰੂਪਾਂ ਬਾਰੇ ਸੀ ।
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਮਤਾਂ ਦੇ ਸਾਧੂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ । ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁਖ ਚੇਲੇ ਕਾਲੋਈ ਨੇ ਕਈ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੁਛੈ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਰਮ ਦਾ ਫਲ, ਪੁਦਰਾਲ ਸਬੰਧੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅੱਗ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹਿੰਸਾ ਸਬੰਧੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਮੁਖ ਹਨ । ਇੱਥੇ ਅਸੀਂ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲਈ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਕਰਮ ਸਬੰਧੀ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ । | ਕਾਲੋਦਈ - " ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਜੀਵ ਬੁਰੇ ਫੁੱਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਖੁਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਕੀ ਇਹ ਗੱਲ ਠੀਕ ਹੈ ?
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ - " ਹਾਂ ਕਾਲੋਈ, ਇਹ ਗੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਠੀਕ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵ ਬੁਰਾ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
ਕਾਲੋਦਈ - " ਹੇ ਭਗਵਾਨ ! ਜੀਵ ਅਜਿਹਾ ਬੁਰਾ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੇ ਹੋਣਗੇ ?
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ - “ ਹੇ ਕਾਲੋਈ ! ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਨਾਲ ਸਮਝਾਉਂਦਾ ਹਾਂ । ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਸਵਾਦੀ ਰਸ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਉਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਿਆ ਹੋਵੇ । ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਅਸਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਹੀ ਖਾਣਾ ਸ਼ਰੀਰ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹੋ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਰੂਪ, ਰਸ, ਗੰਧ ਅਤੇ ਸਪਰਸ਼ ਤੇ ਬੁਰਾ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਦ ਜੀਵ ਹਿੰਸਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਝੂਠ ਬੋਲਦਾ ਹੈ, ਚੋਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮਚਰਜ ਵਰਤ ਤੋੜਦਾ ਹੈ, ਜਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇੱਕਠ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਰੋਧ,
112
ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ