________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ : ૨ અંક ૬, ૧૬ એપ્રિલ ૨૦૦૨]
[૧૫
ને
-
૮ : :
કાકા
૧
; ; ?
.
:: કાર
- -
( ભગવાન મહાવીર અને આપણે
–આ.શ્રી વિજયરત્નભૂષણસૂરિજી મ.સા. આ જગતમાં તીર્થંકર પરમાત્મા ભગવાન મહાવીરસ્વામીનો આત્મા પણ એક વખત આપણી જેમ જ જન્મ—મરણનો અનુભવ કરતો હતો. નયચાર તરીકેના ભવમાં તેઓ સમકિત એટલે કે સાચી દષ્ટિ પામ્યા; અને પછી સાધના માર્ગે આગળ વધ્યાં, તેમાં વળી મરીચિના ભવમાં કર્મે પછાડ્યાં, વળી પાછા આગળ વધ્યાં, વળી પાછા પડ્યાં, એમ કરતાં ૨૬ ભવો પૂરાં કર્યા. તેમાં પણ ૨૫માં ભવમાં નંદન ઋષિ તરીકે તો અદ્ભુત સાધના કરી. એનું વિગતવાર વર્ણન સાંભળતાં પણ આપણને અપૂર્વ આનંદની અનુભૂતિ થાય તેમ છે.
તે પછી છેલ્લા ૨૭માં ભવમાં તારક તીર્થંકર પરમાત્મા તરીકે તેઓશ્રીનો જન્મ થયો. આપણે હવે અહીં જ આપણો વિચાર કરવાનો છે. આ છેલ્લા ભવમાં જન્મ લીધા પછી પણ ભગવાનને પોતાના આત્મા ઉપર લાગેલા કર્મોનો નાશ કરવા માટે કેટલો બધો પ્રચંડ પુરુષાર્થ કર્યો? ૩૦ વર્ષની ઉંમરે દીક્ષા લીધી અને તે પછી સાડા બાર વર્ષ સુધી ઘોર ભયંકર સાધના કરી, ઉગ્ર તપશ્ચર્યા કરી, જે કંઈ પરિષદો અને ઉપસર્ગો આવ્યા તેમનો સામનો કરવાની શક્તિ હોવા છતાં પણ તે દરેકને હસતે મોઢે–સામી છાતીએ સમભાવપૂર્વક સહન કર્યા. ત્યારે તેઓને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું.
તેની સાથે હવે આપણે આપણી પોતાની પરિસ્થિતિનો વિચાર કરીએ. ભગવાનનો જે વખતે જન્મ થયો તે વખતે તેમના આત્મા ઉપર જેટલા કર્મો લાગેલા હતા, એ રીતે આ મનુષ્ય ભવમાં આપણો જ્યારે જન્મ થયો ત્યારે આપણા આત્મા ઉપર પણ કર્મો તો લાગેલા હતા. આમાં વધારે કર્મો કોના–ભગવાનનો જ્યારે જન્મ થયો ત્યારે એમના? કે આપણો જ્યારે જન્મ થયો ત્યારે આપણા? આ બેમાં વધારે કર્મો કોના? વિચાર કરતાં આપણે કબૂલ કરવું જ પડશે કે આપણા કર્મો વધારે છે!
હવે આપણે એ વિચારવાનું જરૂરી થઈ પડે છે કે-ભગવાને પોતાના કર્મોનો નાશ કરવા માટે જે પ્રચંડ પુરુષાર્થ કર્યો તેવો અથવા તેનાથી વધારે જોરદાર પુરુષાર્થ આપણે ન કરીએ ત્યાં સુધી આપણું ઠેકાણું પડે ખરું? એની સામે કર્મોનો નાશ કરવા માટેનો આપણો પુરુષાર્થ કેવો છે? ભગવાનના જેવો? એમનાથી વધારે? કે એમનાથી ઓછો?
આ વાતનો વિચાર કરીએ ત્યારે જ આપણને આપણી સાચી પરિસ્થિતિનો ખ્યાલ આવે. આ ખ્યાલ– આ સમજણ જ–આપણને ધર્મની આરાધના કરવામાં આગળ વધારે છે. આપણી ભૂલો–ખામીઓ– દુર્ગુણો જોવા અને એ બધું સુધારવા માટેની મહેનત કરવી એ પણ ધર્મ છે. આ પાયાનો ધર્મ શરૂ થાય કે આપણું જીવન સુંદર બનવા માંડે. આ રીતે આપણે સૌ પોતપોતાની જાતને સુંદર બનાવવાની શરૂઆત કરીએ તો પણ ચમત્કાર સર્જાય. આવો ગુણ સંપન્ન જીવોનો સમુદાયએમની જ્ઞાતિ વિગેરે અશક્ય લાગે એવું પણ કરી બતાવે એમાં કંઈ જ આશ્ચર્ય નથી. જો આપણે આપણી જ્ઞાતિનો આપણા સમાજનો કે આપણા સંઘનો ઉત્કર્ષ કરવો હશે તો એને માટે પણ આ જ ઉપાય છે. આપણા સમાજને કે જ્ઞાતિને કે સંઘને નબળા પાડનારા દુર્ગુણોને દેશવટો દઈને ઉપર મુજબ આગળ વધીએ તો ઉત્કર્ષ તો થાય જ, પરંતુ પરિણામે સૌ જીવોનું તાત્વિક કલ્યાણ પણ થાય.
For Private And Personal Use Only
