Atmanand Prakash Pustak 095 Ank 09 10

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

७०
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
માણસ પાછળના માણસને વિચાર કરતા નથી ત્યારે પ્રેમ અને સદ્ભાવનાની સમતુલા ડગી જાય છે. જે પાછળના માણસને વિચાર કરે છે તે પ્રિય બને છે. સ્વાર્થી અને એકલપટ્ટા લેાકેા સિકંદર જેવુ* સામ્રાજ્ય હોય પણ સાથે પ્રેમ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી, માણસને ચહેરો જોઇને તેના સુખ-દુઃખને સમજનારા અને તેનુ હૃદય વાંચીને તેના ખતરનેા તાગ મેળવનારા માણસે બહુ ઓછા જોવા મળે છે આવા માણુસા ઇશ્વરનું સ્વરૂપ હોય છે. તેઓ ખરીદીન દુઃખીરાની ઢાલ બની જાય છે. એધૈય સાથેની ભાવહીનતા કરતા દરિદ્રતા સાથેની ભાવસભરતાનુ બહુ માનુ છે.
મૂલ્ય
કાંથી આવ્યે છુ. અને કયાં જવાને ? આટલી વસ્તુનુ જ્ઞાન થઇ જાય તા માણસને અહંકાર ઓગળી જાય. આ દુનિયામાં આપણુ કશું નથી. આપણે કશું સાથે લાવ્યા નથી અને કશું' સાથે લઈ જવાના નથી. અહીંનુ અહીં રહેવાનુ છે, પ્રેમ, દયા, કરૂણા અને સદ્ભાવનાનું ભાથું જ કામ આવવાનું છે. આ બધું હશે તે જીવન છે, નહીંતર જીલનની પણ કશી કિ‘મત નથી.
ધન, દેલત અને પૈસાથી ઢાઇ અમીર ખની જતું નથી. જે આપી શકે છે તે જ માલિક છે. બાકી બધા સપત્તિના પહેરેદારો
છે. જીવનમાં જે આપી શકે છે તે જ મેળવી શકે છે. આપવુ` સહેલું નથી, તેમાં મન માટું જોઇએ. લેવાવાળા પણ કાંઇક આપીને જાય છે. લેવાવાળા માણસ, હાય પ્રસારીને સામા માણસને દાતા મનાવે છે. આ રીતે લેવાવાળા માણુસ પણ કાંઇક આપીને જાય છે. કેઇ માગે ત્યારે આપીએ એ દાન છે, પાપનું પ્રાયશ્ચિત છે, પર`તુ કાઈ માગે એ પહેલાં જ તેને આપી દઇએ એ પુણ્યનુ ખળ છે. આવા પુણ્યશાળી માણસે સાચા દાનવીર છે. આવી ઉદાત્ત ભાવના હોય ત્યારે પ્રભુની કૃપા થરસતી જ હાય છે
અપેક્ષાએ દુઃખદાયી હોય છે કારણ કે તે માટે ભાગે પૂરી થતી નથી. એક અપેક્ષા પૂર્ણ થાય તે બીજી અપેક્ષા તુરત ઊભી થવાની તૃષ્ણાના કોઇ અંત નથી. જે લેકે જીવનમાં સુખી હોય છે, માટા માણસા હોય છે, પ્રતિષ્ઠિત માણસા હોય છે અને જે ઉચ્ચ હાદાઓ પર બિરાજમાન હોય છે. તેમના પ્રત્યે લોકોને વધુ અપેક્ષા હોય છે. માણસ જેમ જેમ મેટો થતા જાય છે તેમ તેમ નાના માણસાની ઉપેક્ષા કરતા જાય છે. હકીકતમાં તે નાના માણસાએ જ તેને મેટા બનાવ્યેા હેાય છે. માટેા માણુસ જ્યારે નાના માણસને ભૂલતા જાય છે ત્યારે તેની મેાટાઈ નીચે ઊતરતી જાય છે, મેાટો
જીવનમાં જ્યાં ખટાશ છે ત્યાં મીઠાશ પણુ છે. ખટાશ એ મીઠાશનુ પ્રથમ કદમ છે, ખટાશ વગરની મીઠાશ અધૂરી છે. આ રીતે જીવનમાં સુખ અને દુઃખ આવ્યા કરે છે. જીવનમાં દુઃખને ક'દિ અનુભવ ન હોય તે સુખ શું છે તે કેવી રીતે ખબર પડે? જીવનમાં એક બાજુ જય છે તેા ખીજી બાજુ પરાજય છે. કોઇ એક મેળવે છે ત્યારે બીજો ગુમાવતા હાય છે. ઇશ્વરે જે આપ્યુ છે તેને પ્રેમપૂર્વક સ્વીકાર કરવા જોઇએ અને સતેષ અનુભવવા જોઇએ. જે નથી મળ્યુ તેના અસાસ કરવાને કાઇ અથ` નથી. આપણે એટલા વિચાર કરીએ કે આપણને જે પ્રાપ્ત થયુ છે તે ન મળ્યુ હાત તા આપણી પરિસ્થિતિ કેવી હોત ? અને દુનિયામાં એવા ઘણાં માણસે છે જેને આપણને જે મળ્યું છે તે નથી મળ્યું. જીવનમાં બધુ જ તા કાઇને મળતુ નથી. આસક્તિ કે માયામાં અટવાઇ જવાની જરૂર નથી. સુખ અને દુઃખને ચૈાગ્ય રીતે સમજવાની જરૂર છે.
જીવનમાં સુખ અને દુઃખ એક બ્રાંતિ છે. સાનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિમાં માણસ સુખ-દુઃખને પોતાની રીતે અનુભવ કરે છે,