________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૪૬)
આત્માનંદ પ્રકાશ
માનવજીવનની આધારશિલા કર્મ
શ્રી કાન્તિલાલ કાલ શું
- મનુ વાવે તેવું લણે અને કરે તેવું પામે જીવ પ્રવૃત્તિ કરે છે ત્યારે પ્રવૃત્તિનો બોજો એવાં વાક્ય ઉચ્ચારે ખર પણ સ્વલક્ષી દૃષ્ટિથી લાગે છે અને નિવૃત્તિ તેને આકરી લાગે છે એને વિચાર ન કરે. કમ કરતી વખતે માણસે અથવા સદતી નથી. તેને શારીરિક નિવૃત્તિ એટલા વેગમાં આવી જાય છે કે તે જે કર્મો કર અઠ્ઠાવન કે સાઠ વર્ષ મળે. પણ તે આયુષ્યના છે તેનાં પરિણામ કેવાં આવી શકે છે એ અંગે અંત સુધી માનસિક રીતે નિવૃત્ત થઈ શકતા વિચાર કરતા નથી
નથી. જે મનુષ્ય કરીને બદલે ધધ કરે છે મનુષ્ય શરીર ગ્રહણ કરનાર જીવ પ્રારબ્ધ
તેઓ શરીર ચાલતું હોય ત્યાં સુધી તેમાંથી ના ભગવટાની બાબતમાં પરતંત્ર છે. ગમે "
નિવૃત્ત થવા ઈચ્છતા નથી. તે ઊe' કક્ષાને જીવ હોય, પણ પ્રારબ્ધ મનુષ્યનું ધૂળ શરીર પંચભૂતનું બનેલું છે. કના ભગવટાને તે ટાળી શકે નહિ. તેમ છતાં પૃી, જળ, અ સ, વાયુ અને આકાશ અનાદિ સામાન્ય મનુષ્ય પ્રતિકૂળ કમેને સ્તર ભગવટામાં તરે છે. મનુષ્યને જેવા કર્મો કર્યા હોય તે આવે અને જે રીતે વિહવળ થઈ જાય અથવા પ્રમાણે સ્કૂલ શરીર પ્રાપ્ત થાય છે અને કર્મના અનુકૂળતાઓમાં જે રીતે ઉલાસ કરે તે પ્રમાણે રતર પ્રમાણે તે કામ આપે છે. મનુષ્યની તન્દુરસ્તી ઊ કક્ષાના મનુષ્યનું વર્તન ન હોય, તેઓ અથવા માંદગી તેનાં કર્મો પર અવલંબે છે. સામાન્ય મનુષ્યની જેમ આપત-પ્રત્યાઘાતના જીવને હરવા ફરવા કે કામ કરવા માટે સ્થૂળ શરીર આંચ નહિ અનુભવે.
પણ મળેલું છે. મનુષ્યમાત્રમાં પાંચ માત્ર મનુ “વાવે તેવું લણે” અને “કરે તેવું
. દશ ઈદ્રિય અને અતકરણના ચાર વિભાગ પામે' જેવાં વાક ઉગારે ખરા, પણ સ્વલક્ષી
3. મન, બુદ્ધિ, ચિત્ત અને અહંમની હાજરી હોય દષ્ટિથી તેનો વિચાર ન કરે. કમ કરતી વખતે
છે. મનુષ્ય જેવા કર્મો કર્યા હોય તે પ્રમાણે સૂક્ષ્મ માસ એટલા વેગમાં આવી જાય છે કે પિતે જ
શરીર દ્વારા તેને ઊજા" મળતી રહે છે. જે કર્મો કરે છે તેના શું પરિણામ આવી શકે તે આયુષ્યને અંત આવે ત્યારે શરીર ગ્રહણ અંગે વિચાર કરતા નથી. પ્રારબ્ધ કર્મોને ધક્ક કરનાર જીવને પંચભૂતનું શરીર છોડવું પડે છે. વાગે ત્યારે મનુષ્ય જે સભાન હોય તે આ શરીર ગ્રહણ કરે ત્યારે સૂકમ શરીરનાં ઓગણીસ કર્મોને ભેગવટો કરતી વખતે તે નવાં કર્મો નહિ તો જીવની સાથે જોડાઈ જાય છે અને સૂક્ષ્મ બાંધે, પણ કમર અને લેણદેણુથી બંધાયેલે શરીરમાં પ્રહિત થયેલા સંસ્કારો સમયાંતરે મનુષ્ય ભૂતકાળ અને ભવિષ્યકાળમાં એટલે પ્રગટ થતાં હે છે પકડાયેલું રહે છે કે વર્તમાનકાળ પર તે સંપૂર્ણ જીવ દેહ ધારણ કરે ત્યારે તે શરીર વિશે પણે એકાગ્ર થઈ શકતું નથી.
સમાન હેતો નથી, પણ ધીમે ધીમે તેનું દેહા
For Private And Personal Use Only
