Atmanand Prakash Pustak 089 Ank 07

Author(s): Pramodkant K Shah
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

“નમરકાર–મહામંત્ર"
સંકલન : શ્રી હીરાલાલ બી શાહ
નવકાર મહિમા :- ચૌદ પૂર્વરૂપ વિશાળ ઉત્પાદક છે. અર્થાત્ સત્તાના આધ્ય પ્રકાશક શ્રતના સાર રૂ૫ નવકાર મંત્ર છે નવકારના દરેક અને ધર્મના સ્થાપક હોવાથી એ પ્રથમ પરમેષ્ટિ અને મંત્રવિદે મહાન મંત્રરૂપ માને છે. છે. શ્રી અરિહંત પમાત્મા, શ્રી જિનેશ્વરદેવ, આઠ સંપદા અને નવ પદમાં. નમસ્કાર પદના તીર્થંકરદેવ, વીતરાગ પરમાત્મા, સર્વજ્ઞ પરમાત્મા પાંત્રીશ અક્ષરો ચૂલિકાને ૩૩ અક્ષરો મળી અને જિનેન્દ્ર ભગવાન વગેરે નામથી પણ સં બેઅડસઠે અક્ષરોને સંપૂર્ણ પણે દેવાધિwત માનેલા ધાય છે. અરિહંત શબ્દથી બે ભાગ લેવાના છે. છે જેના સમ્યગુ આરાધનથી આરાધક અષ્ટ મહા એક પુણ્ય પ્રાપ્ત અષ્ટ મહાપ્રતિહાર્ય શોભાને સિદ્ધિ અને નવ મહાનિધિરૂપ બાહ્ય અને અત્યં- યોગ્ય છે તે અને બીજુ રાગદ્વેષાદિ મહાઆંતર તર બંને પ્રકારની સંપદા સ પ્રાપ્ત કરે છે. સુદેવ શત્રુને હણનારા છે તે અરિહંત. તેઓ છેલ્લેથી સગુરુ, અને સદુધર્મ રૂપ તત્વત્રી સાથે જેના પદે ત્રીજા ભવમાં આખા વિશ્વને તારવાની કરુણા ભાવ સદાકાળ સંકલિન છે. સમ્યગૂ દર્શન, સમ્યગૂ જ્ઞાન નાના બળ ઉપર અને વીઝ સ્થાનકની ઉગ્ર ઉપ અને સમ્યક ચારિત્ર રૂપ રત્નત્રયીના પરમ પૂનિત સેનાના પ્રતાપે તીર્થંકરના બનવાનું પુણ્ય ઉપાર્જન પ્રકાશથી જેના સર્વાગ અક્ષરો પ્રકાશિત છે. સર્વ કરે છે. એ પછી તીર્થકરના ભવમાં ઉત્તમ રાજ. તાથન તથ, સર્વ માત્રને મંત્ર, સર્વ નિધાનમાં કુલાદિમાં જન્મ પામતાં જ વિશિષ્ટ અવધિજ્ઞાન, શ્રેષ્ઠ નિધાન, એવા મહામંત્ર નવકારનું ત્રિકરણ અબીભત્સ ધાતુઓવાળું અલૌકિક શરીર, અપ્રતિમ શદ્ધિથી ધ્યાન કરવું તે સર્વ શ્રેય પ્રાપ્તિને રૂપ, સુગંધી શ્વાસોશ્વાસ, યાજજીવ નિરોગીતા શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે. જે સર્વમંગલ સમૂહની માંગ અને અદશ્ય અહાર નિહાર વિધિ વગેરે અતિશયોથી લિકતાના મહાલય રૂપ અજોડ અને શ્રેષ્ઠ ભાવ પરિવરેલા છે. દેવાંગનાના સૂતિક અને ઈન્દ્રો મંગલ છે જેમ કાળનું સ્વરૂપ અનાદિ અનંત છે. મહારાજાઓના અને દેવના જન્મભિષેકની પૂજા તેમ નવકાર મંત્રનું હોવું અનાદિ અનંત છે. પામેલા છે. માતાપિતાના બાદશાહી લાડકેડ પામતા
ઉછરે છે. છતાં હૃદયથી મહાવિરાગી હોય છે, શ્રી અરિહંત, સિદ્ધ, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને એમને ગર્વ ઉત્કર્ષ હોતું નથી. રાજયના અધિ
મારાજ એ પાંચ પરમેષ્ટિ ભગવ તો અનુક્રમે પતિ સમ્રાટ રાજા થાય ત્યાં એમને આસક્તિ હેતી સાધુ માર્ક ખબર આઠ-છત્રીશ-પચીશ અને સત્યાવીશ ગુણેના નથી. અને સઘળું છોડી શ્રમણ બને ત્યાં એમનામાં ધારક છે. જેના સર્વ ગુણે ૧૦૮ થાય છે. એ કાયા પ્રત્યે સુખશીલતા હોતી નથી. સયમ પશે ૧૦૮ ગુના ગુણસમૂહ રૂપ નવકાર મંત્રનું તેમણે વિચરે છે ત્યારે એક માત્ર કમક્ષયનું લક્ષ્ય રાખી, મોક્ષદાયક બને છે.
કઠેર વ્રત પાલન, તીવ્ર તપસ્યા, તેજસ્વી ત્યાગ પાંચ પરછની ઓળખ :- પરમેષ્ઠિ એટલે પ્રબળ પ િસહ પર વિજય, ઘર ઉપસર્ગનું સમ. પરમ શ્રેષ્ઠ સ્થાને રહેલા, અર્થાત્ શ્રેષ્ઠ અવસ્થાને ભાવે વેદન, અને નિરંતર ધારાબદ્ધ ધ્યાન વગેરે પામેલા. એમાં પ્રથમ પરમેષ્ઠિ પદે બિરાજમાન આચરે છે. સાધનાને અંતે જ્ઞ નાવણીય અદિ ચાર પરમાત્મા શ્રી અરિહંત દેવ છે જૈન દર્શનના મૂળ ધનઘાતી કમને આત્મા પરથી દૂર કરી વીતકા
-
મે ૯૨
૩૧