Book Title: Atmanand Prakash Pustak 086 Ank 02
Author(s): Kantilal J Doshi, Prafulla R Vora
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રિક પ્રવૃત્તિમાં પાગલ બની તેની પાછળ એવી દેશે તેનું કાંઈ કઈ છકાય તેમ નથી, જુગલ જડ કલાક રયો પો રહેતા હોવાથી તીવ્રક ઉપા- હોવા છતાં, આત્મા તેના તરફ મમત્વભાવ કરી જન કરે છે. સમકિતી આત્મા અંતરથી ન્યારો હોય સંસારમાં રખડી રહ્યો છે. પુગલ તરફના તીવ્ર છે જ્યારે મિથ્યાદષ્ટિ અંતરથી લેપાયેલો હોય છે. રોગને કારણે, આત્મા અનંત શક્તિને ધણી હેવા તેથી જ તેને પુદ્ગલ ભાવ તરફ આકર્ષણ હોય છે. છતાં વિભાવ દશામાં આળોટતે, કાયર બનીને પૌદ્ગલિક ઉત્કંઠાઓ પર વિજય પ્રાપ્ત કરે એના ચારગતિમાં આવન-જાવન કરી રહ્યો છે. જેવા અન્ય કોઈ તપ નથી; સફસાનપૂર્વક જો અંતરાત્માનું સ્વરુપ – બધા સંગની સાથે તપ આચરવામાં આવે તે ઇચ્છા નિરોધ સહેજે થઇ ત્યારે આત્મા સાક્ષીભાવે રહે ત્યારે તેને અંતરાત્મજાય છે. પુગલ પ્રત્યેના ભાવને કારણે વિવિધ દશા કહેવાય છે, અંતરાત્માની ભાવના અવિરતી જાતની ઉત્કટ ઉત્કંઠાઓ આવિર્ભાવ પામે છે પરંતુ સમ્યક દ્રષ્ટિ ગુણસ્થાનથી શરૂ થાય છે, અને બારમાં ઇચ્છાઓ પૂર્ણ થવી કે ન થવી તે તે કમબીન ક્ષીણ મોહ ગુણસ્થાનકમાં પૂર્ણ થાય છે. ત્યારબાદ છે. પરંતુ અજ્ઞાન દશાને કારણે આપણે એવા ભાવે તેરમા સોગી ગુણસ્થાનમાં પરમાત્મ-દશાની પ્રાપ્તિ કરીએ છીએ કે જેથી અનંતા ચીકણું કર્મો
થાય છે. અંતરાત્મા એજ પરમાત્મા છે, અંતરદશા બાંધીએ છીએ.
એ કાંઈ સારડાન્ય વાત નથી. સંસારના કેઈ ઇષ્ટ ચક્રવતીઓ પ્રકૃઇ પુણ્યના ઉદયવાળા હોય છે; પદાર્થોની પ્રાપ્તિ થાય કે હાની થાય તેને શોચ છતાં પણ ચકવતિ રાજાઓની પણ પ્રત્યેક એષણાઓ અંતરાગ્વાળાને હોય નહિ. તે તે એ ચિતવે કે પરિપૂર્ણ થતી નથી. ભરત ચક્રવતીની પ્રબળ આત્મા ! તું ઉદાસીન બનીને પારકી આશાનો ત્યાગ ઉત્કંઠા હતી કે બાહુબલીને હરાવું, છતાં તેઓ કરીને નિજ સ્વરૂપમાં રમણતા કર. ચિદાનંદઘન હરાવી શક્યા નહિ માટે ઈચ્છા એ જ દુઃખનું ફલ આત્માને વૈભવ કાંઇ સામાન્ય નથી. પોતાના છે તેમ ફલિત થાય છે. એમ સમજી પૌગલિક ગુણ સમુદાયનું અને તેના વૈભવનું ભાન તેણે ઇચ્છાઓને ઉપજ ન થવા દેવી જોઈએ. એ ગુમાવી દીધું છે તેથી તે પર દબેમાંથી શાંતિ સુખનો અમેધ ઉપાય છે.
શોધે છે. તે પોતાનામાં અને તેને શોધે છે બહાઆ પુદ્ગલનો સ્વભાવ સડણ, પડણ અને ગલનનો રમાં આ પણ એક આશ્ચર્ય જ છે ને ? આ બધું છે, પુગલો સ્થિર રહી શકતા નથી કારણ કે તે કરાવનાર મિથ્યાત્વ છે. માટે જ મિથ્યાત્વિને મહાપરિવર્તનશીલ ચલાયમાન અને વિનાશક છે. માટે પાપી કહ્યો છે. જ તેના ભસે રહી શકાય નહિ, તે કયારે દગો
સાચું સ્વાતંત્ર્ય...! આજ્ઞા અસ્વીકારવામાં અહંકાર છે અને આજ્ઞાપાલનના અધ્યવસાયમાં નમસ્કાર છે. તેથી નમસ્કાર એ ધર્મનું મૂળ છે. - જીવને મળેલ ઈચ્છાસ્વાતંત્ર્યના અનર્થ થી બચવા માટેનું એકનું એક સાધન તમસ્કારની પરિ' હુતિ આજ્ઞાપાલનની રૂચી છે. ગુણવત્ પારતંત્ર્ય એ જ સ્વાતંત્ર્યનો સદુપાય છે.
સ્વાતંત્ર્ય કલ્યાણકારી નથી, પરંતુ સ્વાતંત્ર્યનો સદુપયોગ કલ્યાણકારી છે. સ્વાતંત્ર્યના યથાર્થ 'સદુપયેગથી સાચુ સ્વાતંત્ર્ય પ્રાપ્ત થાય છે. અયોગ્યના બંધનમાંથી છૂટવા માટે યોગ્યનું બંધન, ગ્ય પાતંત્ર્ય અનિવાર્ય છે. “મર
(અનુસંધાન ટાઈટલ પેજ ૩ ઉપર) ડિસેમ્બર-૮૮ ]
[ રૂપ
For Private And Personal Use Only