________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાજાએ આર્ય રક્ષિતને લહાર પહેરાવી જ છે.” આમ વિચારી શકાતુર વદને તે માતા અંબાડી ઉપર પોતાની બાજુમાં જ બેસાડ્યો. સમક્ષ ફરીથી ગયા. હાથી ઉપર આરૂઢ થઈ આર્ય રક્ષિતની સવારી આર્ય રક્ષિત માતાને પ્રણામ કર્યા અને કહ્યું, જ્યારે નગરની બજારમાંથી પસાર થઈ ત્યારે “હે જન્મદાત્રી માતા ! રાજા-પ્રજાએ મારા લોકેએ તેને તાળીઓના ગડગડાટ અને પુષ્પની અભ્યાસથી હર્ષ પામી મારૂં સન્માન કર્યું વૃષ્ટિથી વધાવી લીધું. પછી સવારી દરબારમાં પણ જ્યાં સુધી તમારા દિલને હર્ષ થાય પહોંચી ત્યારે ત્યાં પણ લે કેની ઠઠ જામી હતી અને તમે આશીર્વાદ ન આપો ત્યાં સુધી મને દરબારમાં જનતાના વિધવિધ વર્ગો હતા, તેમાં આનંદ નહિ થાય. ભલે સમય બાએ મને બાળકો હતા, અને વૃદ્ધો હતા. વિદ્વાન હતા વધાળે ! ભલે રાજાએ મને સન્માન્ય ! પરંતુ અને વેપારીઓ હતા. સૌએ રાજા-પ્રજા એ છે કલ્યાણવાંછુ જનની ! જ્યાં સુધી તારા તમનું બહુજ ઉમળકાપૂર્વક સન્માન કર્યું. રાજા મુખ ઉપર મને સંતોષ ના દર્શન ન થાય ત્યાં સભાએ તેમને “મહાવિદ્વાન'નું બીરૂદ આપ્યું. સુધી મારા મનને ચેન નહિ પડે તે હે માતા, આરક્ષિતને સન્માનવાને સમારંભ પૂરો
મને આજ્ઞા આપે કે હું શું કરું તે તમને થયે કે તરત જ તે પિતાના ઘર તરફ પોતાના ઉણપ હોય તે તે બતાવે જેથી હું એ મારી
- સંતોષ થાય? હજી મારા અભ્યાસમાં કંઈ માતા-પિતાને વંદન કરવા ઝડપભેર ઊપડ્યો. ઘરે ઉણપ દૂર કરી શકું.” આવતા જ પુરોહિત પિતાના પગમાં પડી ચરણ
માતા પણ આરક્ષિતના આ શબ્દોથી વંદના કરી. પિતાએ પણ તેને ઉમંગથી
મનમાં સંતોષ પામી. તેણે પુત્રને કહ્યું : “ભલે આશીર્વાદ આપ્યા.
તારો વિદ્યાભ્યાસ જોઈ સૌએ તને સમાજે, પિતાના આશીર્વાદ મેળવી પુત્ર માતાના પણ જ્યાં સુધી મોક્ષને આપનાર અને સમગ્ર દર્શન કરવા ઉત્સુક બન્યા. પણ તેની માતા સંસારના દુઃખોથી મુક્ત કરનાર જિનામનો રુદ્રોમાં તે સમયે સામાયિકમાં બેઠા હતા. તે અભ્યાસ કર્યો નથી ત્યાં સુધી મારો અભ્યાસ માતાએ પુત્રના વિદ્યાભ્યાસના અને રાજાએ અધૂરો જ છે. ત્યાં સુધી મારા મનને સતાવ કરેલા સન્માનના સમાચાર સાંભળ્યા હતા. હવે ન થાય. જે હું તને સાચી વાત ન કહું તે તેમણે પુત્રને પિતાની સન્મુખ આવતો જે. હું તારી સાચી માતા ન કહેવાઉં. માટે હું આર્યરક્ષિત માતા પાસે આવી પ્રણામ કરી કહું છું કે, હે પુત્ર, તું તત્ત્વનું સાચું દર્શન આશીર્વાદ માંગ્યા. પરંતુ માતા સામાયિકમાં કરાવનાર દષ્ટિવાદને અભ્યાસ કરે ત્યારે જ હતા એટલે કશું બોલ્યા નહિ. માતાને જૈન ધર્મ મારૂ હૃદય પુલકિત બને, અન્યથા નહિ.” ઉપર અત્યંત શ્રદ્ધા અને ભક્તિ હતા, એટલે માતાના આ શબ્દથી આર્યરક્ષિતના મુખ તેના મનથી તે જૈન ધર્મના અભ્યાસ વગર ઉપરથી વિષાદ દૂર થયો. તે વિચારવા લાગ્યા પુત્રનો અભ્યાસ અધુરો જ હતો. માતા મૌન ૮ મારી માતા જ મારી સાચી ઉપકારક છે. રહ્યાં એટલે આર્ય રક્ષિત વિચારમાં પડી ગયે. તેણે મને દુઃખ વેઠીને જન્મ આપ્યો અને આજે “સમગ્ર પ્રજાએ મારૂ સન્માન કર્યું અને મારી સંકુચિત દૃષ્ટિ અને અધુરા અવાસથી રાજાએ મારા અભ્યાસ પ્રત્યે સંતોષ વ્યક્ત કર્યો થયેલ ગર્વનું ખંડન કરી અને પુનર્જન્મ આપ્યો એ ?
મારી માતા મને છે, મને સાચો માર્ગ બતાવ્યા છે. ખરેખર આશીષ ન આપે અને મારા અભ્યાસ પ્રત્યે આવી માતાને હું પુત્ર છું તે મારું અહો. હર્ષ ન બતાવે ત્યાં સુધી મારે અભ્યાસ અધુરો ભાગ્ય છે ! માતાએ જ મને મારી ઉણપ ન
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
