________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
YYYYYYYYYYYYYYY
મહાવીર સ્વામીના ભક્ત ભૂપતિઓ : મહત્વાકાંક્ષી કણિક
(લે. પ્રે, હીરાલાલ ર. કાપડિયા એમ. એ )
શ્રેણિક પતિની પત્ની ચેલાએ એક પુત્રને પુત્ર-કણિકની પત્ની પદ્માવતીના એક પુત્રનું જન્મ આપી તેને અશકવનિકામાં નંખાવી દીધા નામ ઉઠાઈ (ઉં, ડાનિ, ગુજ, ઉદાયી) છે. હતે. આનું કારણ એમ દર્શાવાય છે કે એ ગર્ભમાં હતું ત્યારે ચેલાને પિતાના પતિનાં કેણિકે પિતાના પિતા શ્રેણિકને ભાઈઓની આંતરડાં (હદયનું માંસ) ખાવાનું મન થયું મદદ લઈ કેદ કર્યો હતો અને એ પિતે રાજા હતું. એની તૃપ્ત અભયકુમારે બુદ્ધિબળથી કરી બન્યા હતા અને શ્રેણકને ખૂબ દુઃખ દેતે હતે. હતી. આવા દુષ્ટ દેહદને લક્ષ્યમાં રાખી ચેલાએ એણે “રાજગૃહ' રાજધાનીને બદલે ચંપાને પુત્રને જન્મ થતાં બાદ ત્યજી દેવાને વિચાર રાજધાની બનાવી હતી. કર્યો હતો કેમકે એ દેહદ ઉપરથી એને એમ
પુત્રપ્રેમ-ઉદાયી નામના પુત્ર ઉપર કેણિકને લાગ્યું હતું કે એ એના પિતાને હેરાન કરશે.
' ખૂબ પ્રેમ હતું. એક વેળા પિતાના ડાબા સાથળ નામે-એ પુત્રને અવનિકામાં નાખી દેવા ઉપર એને બેસાડી એ જમતે હતું તેવામાં હોવાથી એનું “અશશ્ચન્દ્ર” નામ પાડયું હતું ઉદાયીના પેશાબની ધારા એની થાળીમાં પડી એની આંગળીમાં “કુથિયા’ નામનો રોગ થતાં પરંતુ પુત્ર વાત્સલ્યને લઈને કોણકે એ ઉદાયીને એને હાથ પૂર્ણ વિકસિત ન બનવાથી એનું અટકાવ્યા નહિ અને પિતાના જે પુત્ર પ્રત્યે “કેણિક” નામ પડ્યું હતું. એને “કૃણિક પણ કોઈને પ્રેમ નથી એમ માની એણે પોતાની માતા કહે છે.
ચેતવણુ આગળ પિતાના આ અજોડ પ્રેમની વાત
કરી, ત્યારે ચેતલપુએ કહ્યું કે તારા પિતા શ્રેણિક ભાઈઓ-કાલ, સુકલ, મહાકાલ ઈત્યાદિ નામ
- તારા કરતાં ચડે. કેમકે તારો જન્મ થતાં મેં તને વાળા કેણિકને દસ સાવકા ભાઈઓ હતા. જયારે ત્યજી દીધો. ત્યારે એક કુકડાએ તારી ટચલી હાલ અને વિહુલ એના બે સગા ભાઈએ થાય આંગળી કરડી ખાધી. તેની તારા પિતાને ખબર છે. અરવિવાઈયમાં હલને બદલે વેહાયનું પડતાં એ પર વહેતી આંગળી તને સુખ થાય નામ છે અને હલને ધારિણીને પુત્ર કહ્યો છે. માટે એમણે પોતાના મુખમાં રાખી ચૂસ્યા કરી
આઠ પત્નીઓ-કેણિકને પદ્માવતી, ધારિણી, અને તેને આરામ થયા પછીજ દરબારનાં કામે સુભદ્રા ઈત્યાદિ આઠ પત્નીઓ હતી એમ અવસ- એમણે સંભાળ્યાં. આ સાંભળી કેણિક શ્રેણિકને શયની ગુણિ વગેરે ઉલેખમાં છે.
મુક્ત કરવા દેડ. શ્રેણિકને એમ લાગ્યું કે એ
૧૫૬]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
