________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વીરચરિત્ર અંગેની આગામિ સામગ્રી
(લે. છે. હીરાલાલ ૨, કાપડિયા એમ. એ.) આપણું આ દેશમાં ભારતવર્ષમાં ચાલુ હુડ ૧ આયાર (સુય૧. અ. ૯). આ ઉપધાનઅવસર્પિણીમાં અષભદેવાદિ વીસ તીર્થંકર થઈ શ્રુત નામનું પ્રથમ શ્રુતસ્કનું નવમું અધ્યયન ગયા છે. એમનાં ચરિત્રે સ્વતંત્ર તેમજ આનુષંગિક છે. એ મહાવીરસ્વામીની ઉપસર્ગવાળી તપશ્ચર્યાએ એમ ઉભય સ્વરૂપે આલેખાયાં છે. ઉપર્યુક્ત ૨૪ ઉપર મહત્વને પ્રકાશ પાડે છે. એમાં જે છથી તીર્થકરે પિકી એકેનું સ્વતંત્ર અને સંપૂર્ણ ચરિત્ર માંડીને દુવાદસ (દ્વાદશભક્ત)ને ઉલ્લેખ છે. તે ઉપલબ્ધ આગમમાં તે નથી. આમ હેઈ મેરુ પ્રચલિત મંતવ્ય કે જેની ધ મેં સ્તુતિચતુર્વિશવિજયગણિકત “ચતુર્વિશતિજિનાનન્દાસ્તુતિ”ના તિકાના સ્પષ્ટીકરણ (પૃ. ૨૮૬)માં આપી છે તેની મારા સ્પષ્ટીકરણમાં મેં વીસે તીર્થકરેનાં સ્વતંત્ર સાથે સરખાવવા જેવી છે. આ અધ્યયન એના ચરિત્રની સંક્ષિપ્ત નેંધ સને ૧૯૨૭માં લીધી ગુજરાતી અને અંગ્રેજી ભાવાનુવાદ સહિત પ્રકાશિત હતી. એમાં પૃ. ૯દમાં મેં નેમિચન્દ્ર બાર હજાર કરાવું જોઈએ. આ અધ્યયનને સંક્ષિપ્ત સાર મેં
પ્રમાણ ચરિત્ર રચ્યાને ઉલ્લેખ કર્યો છે. આગમોનું દિગ્દર્શન” (પૃ ૪૬-૪૭)માં આવે છે. જ્યારે જિનરન કેશ (વિ ૧, પૃ. ૭) માં તે
૧ આયાર, (સુવ. ૨, ચૂલા. ૩) આ “ભાવના આ ચરિત્ર કે જેનું અપર નામ અમા'પૂજીક નામની ચૂલા છે. એમાં મહાવીરસ્વામીના જીવન દર્શાવાયું છે તે ૧૮૦૦ શ્લેક જેવડું અને ૧૨૦૦
વૃત્તાન્તને લગતી કેટલીક વિગતે છે. જુઓ આ ગાથામાં રચાયાને ઉલેખ, એવી રીતે પૃ. ૧૦૯માં
દિ. (પૃ. ૪૮-૪૯). માણિજ્યચન્દ્ર પ્રાકૃતમાં સ્થાને મેં નિર્દેશ કર્યો છે. જ્યારે જિ. ૨. કે. (પૃ ૩૮૦)માં સંસ્કૃતમાં
૨ સૂયગડ (સુય. ૧, આ ૬). આનું નામ હેવાની નેધ છે. વાષભદેવાદિનાં ચરિત્રની ઉપર્યુક્ત *
“મહાવીરસ્તુતિ છે. એની સંક્ષિપ્ત રૂપરેખા મેં ધ લેતી વેળા શ્રમણ ભગવાન મહાવીર સ્વામીનાં
: આ દિ. (પૃ. ૧૨)માં આલેખી છે. આ અધ્યચરિત્રને નિર્દોષ કરવાને પ્રસંગે ઉપસ્થિત થયે. યન તેમ જ એને ગુજરાતીમાં ભાવાનુવાદ મેં આથી મેં આગમ દ્વારકને મહાવીર સ્વામી સંબંધી "જ્ઞાતપુત્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર” (પૃ. ૨૨૯આગમિક સામગ્રી સૂચવવા વિનંતિ કરી અને એમણે ૨૪૦)માં આપ્યા છે. આ બંને તેમજ એનો એ સાનંદ સ્વીકારી અને ઉપકૃત કર્યો. એ સામ
અંગ્રેજી અનુવાદ પ્રચારાર્થે ઉપયોગી છે કેમકે એ શ્રીની તેમજ અનાગમિક સામગ્રી કે જેમાં સંસ્કૃત,
મહાવીરસ્વામીનાં જ્ઞાન, શીલ અને તપને વિવિધ પ્રાકૃત, ગુજરાતી, અંગ્રેજી અને ફ્રેન્ચ ભાષાઓમાં ઉપમાઓ દ્વારા બંધ કરાવે છે. જે વીરચરિત્ર અને મહાવીરસ્વામી સાથે સંબંધ ૩ ઠાણઃ આના સૂત્ર દ૨૧માં મહાવીરસ્વામી ધરાવતી કેટલીક પ્રાસંગિક રચનાઓ છે તેની એક પાસે દીક્ષા લેનારા આઠ નૃપતિઓનાં નામે છે. કામચલાઉ સૂચી મેં પૂર્વોક્ત સ્પષ્ટીકરણ (પ્ર. ૧૨૪ આ આગમના દસમાં સ્થાનકમાં ૧૦ નેનો -૧૬૫)માં લીધી, એમની આગમિક સામગ્રી હું નિર્દેશ છે. આ તેમજ સમવાય એ સંખ્યાપ્રધાન ગ્રંથે નીચે મુજબ સુધારાવધારા સાથે રજુ કરું છું અને છે. દૂયારામે ‘વસ્તુવૃન્દદીપિકા નામની પઘાત્મક કૃતિ એમાં જે ન્યૂનતા જણાય તે સૂચવવા સહદય દ્વારા ૧ થી ૧૦૮ સુધીની વસ્તુઓના સમૂહમાં સાક્ષરોને સાદર વિનવું છું કે જેથી આ કાર્ય માહિતી કેશ પૂરો પાડ્યો છે. પરિપૂર્ણ બને -
૪. સમવાય; આને એક કરોડમાં સમવાયમાં
મહાવીર જન્મકલયાણક અક
For Private And Personal Use Only
