________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નિમિત્તની પ્રબલતા
લે. પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજ્યદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્ય
પં. શ્રી હેમથ દ્રવિજયજી ગણિ (વ્યાકરણાચાર્ય) પ્રભાત કાળ થાય ને સૂર્ય પૂર્વ દિશામાં ઝળહળી હતી. તેને એક પુત્ર હતું જેનું અન્વર્થ નામ ઊઠે. ચોમેર પ્રકાશ પ્રકાશ પથરાઈ જાય. પણ પ્રિયંકર હતું. તેને જોઈને કોઈને પણ તેના ઉપર પથરાતા એ પ્રકાશમાં જોઈને તે જ શકે કે જેની પ્રેમ થયા વગર ન રહે તે એ સૌભાગ્ય નામપાસે ચક્ષુ છે. ચક્ષુવિકલને તે શું દિવસ ને શું કર્મના ઉદયવાળે જીવ હતું. જ્યારે પરાયાને રાત. તેના માટે બધું જ સરખું. આત્માની પણ પ્રીતિ થાય તે પિતાના માતા-પિતાને એના ઉપર આવીજ વાત છે એનામાં પણ જ્યારે વિવેક દષ્ટિ સવાયે પ્રેમ થાય એમાં શી નવાઈ? સૌની પ્રેમ કે સમજણશક્તિ જાગૃત થાય છે ત્યારે તેને અપાતાં વર્ષમાં દિન-રાત ન્હાને તે બાળક દિનપ્રતિદિન ઉપદેશે કે બેધવચને એના જીવનપંથ ઉજાળવા વધવા લાગ્યો. પર્યાપ્ત બને છે. અરે, કદાચ એવા કેઈ બોધ શેઠની પાસે સમૃદ્ધિ તે ઘણી હતી. પણ વચનો કહેનાર ન હોય તો પણ આ આખું જગત એમને જેટલી હતી તે કરતાં વિશેષ કમાવાની અને તેના કુદરતી કે નૈમિત્તિક થતા પરિવર્તને
ભાવના થઈ. આવી સંપત્તિ સ્વદેશ કરતાં પરદેશમાં તેને માર્ગ ચીંધવા સમર્થ બને છે.
જ માણસ સહેલાઈથી કમાઈ શકે છે એવી એક સંધ્યાના પલટાતા રંગે, પુપની વિકસિત માન્યતા છે. શેઠને પણ થયું કે લાવને થોડાક અને મુકુલિત અવસ્થા, સ્વ-પર શરીરની વૃદ્ધિ- દિવસે પરદેશમાં જઈને કમાઈ આવું. પછી તે હાનિ દશા, અને સ્વજનાદિના મરણ વગેરે પ્રસંગે અહીં બેઠા બેઠા નિરાંતે ખાવાનું જ છે ને? આત્માને બેય આપવા માટે ક્યાં પૂરતા નથી ? દુપૂર એવી આશાને મનુષ્ય દુન્યવી સંપત્તિ પણ આ બધી વસ્તુઓથી પ્રાપ્ત થતું બોધ ત્યારે જ અને ભેગેથી પૂરી કરવા ઈચ્છે છે પણ તેને કયાં જીવાય છે કે જ્યારે જીવ તેવી યોગ્યતા મેળવે છે. ખબર છે કે આમ કરવાથી એની એ આશા પૂરાવાને અયોગ્ય આત્મા માટે તો આવા અસ થનામના બદલે ઊલટી વધુ ને વધુ ઊંડી ઉતરતી જાય છે. પણ નિષ્ફળ પૂરવાર થાય છે. અહીં એવા નિમિત્તને
* વધુ સંપત્તિશાળી બનવાની લાલસા એ રોકી પ્રાપ્ત કરી બેધ મેળવનાર એક શ્રેણીની કથા
ન શક્યા અને શેઠે શુભમુહૂતે સારા શુકન જોઈ આપણે જોઈશું.
પરદેશ જવા પ્રયાણ કર્યું. જતા જતા પિતાની વસંતપુર નામના નગરમાં સમૃદ્ધિશાળી એક પત્નીને તે કહેતા ગયા કે હું ડાક સમયમાં શેઠ રહેતા હતા. તેમનું નામ હતું કાષ્ઠ ( કચ્છ ) પાછો આવીશ ત્યાં સુધીમાં તું આપણું ઘર બરાબર શ્રેણી. ન્યાય, નીતિ અને સદાચારને પિતાના જાળવજે, વળી આપણે ત્યાં રહેતી આ મદનશલાકા જીવનમાં વણી લેનાર તે શેઠ ઘણા ધર્મપરાયણ દાસી તેમજ કૂકડે, અને પોપટ-આ ત્રણે વસ્તુઓ હતા. એક બીજાના વિરોધ વગર તેઓ ધર્મ, રત્નસમાન છે. પુત્રની જેમ એઓનું રક્ષણ કરજે અર્થ અને કામને જાળવતા હતા. તે શેઠને વજ એમાં જરાય પ્રમાદ કરતી નહીં. શેઠને ત્યાં પૂજ નામની સુશીલ પત્ની હતી. પતિના ધર્મ કાર્યોનું કરતા દેવશર્મા નામના બ્રાહ્મણ બાળકને પણ શેઠ અનમોદન કરતી અને પોતે પણ શક્ય રીતે ધર્મનું શિખામણ આપી અને પિતાની પત્ની તથા ઘરની આચરણ કરતી તે સુખમય દિવસે પસાર કરતી સાર-સંભાળ રાખવાની ભલામણ કરી. શેઠાણી વા
પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
