________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
દેવ અવતર્યા. ત્યારે ચૌદ સ્વપ્નો યાં. એ સમયે શુક્રનુ આસન કંપતાં એ નાભિ પાસે આવ્યા, એનુ અભિનંદન કર્યું, સ્વપ્નનુ` કુળ કહ્યું અને મરુદેવીની પ્રશ’સા કરી. આમ ચઉપન્નમહાપુરિસચરિત્રમાં કહ્યું છે ત્યારે પદ્માનંદ મહાકાવ્ય (સ ૭, લેાક ૨૭૩ ઇત્યાદિ) પ્રમાણે તે ક્રોના—ન્દ્રોનાં આસનો કંપ્યાં અને એ શકોએ મરુદેવીને સ્વપ્નોનાં ફળ કહ્યાં.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પહેલાની જેમ પાંચ રૂપ વિકીએ પ્રભુને લને તી કરની માતા પાસે આવે છે. અને અવરવાપિની દુર કરે છે અને પ્રતિક્રમકનું સહરણ કરે છે. એના આદેશથી કુબેર મણ વગેરેની વ્રિષ્ટ કરે છે. શુક્ર તી કરના અંગૂઠામાં અમૃત સ્થાપે છે અને પછી ‘નંદીશ્વર’દીપે ન્નય છે અને સ્વસ્થાને પાઠા
કરે છે.
નામની એક યાજનના વિસ્તારવાળી અને અદ્ભુત ધ્વનિ કરનારી ઘંટા ત્રણ વાર વગાડી, એથી શક્રના અધાં વિમાનોની ઘટા સભકાળે વાગી ઊઠી. એ સાંભળી બધાં દેવદેવીઓ તીર્થંકરના જન્માભિષેકાયે પેાતપાતાના ઇન્દ્રો સહિત ‘મેરુ' પર્વત ઉપ્રર જાય છે. શક્ર તેા તીર્થંકરની માતા પાસે જઈ તેને અને તી કરને પ્રણામ કરી જિનમાતાને અવસ્વાપિની’ દ્વારા નિદ્રાધીન બનાવી તીર્થંકરનું પ્રતિબિંબ એની
જન્માભિષેક — તી કરના જન્માભિષેકાર્થે શક્રની શંકા અને તેનું નિવારણ-મહાવીર જવા પૂર્વે શકના આદેશથી હરિણેગમેસિએ ‘સુધાપા’સ્વામીના જન્માભિષેકના સમયે એવી શકા સેવે ઇં કે આ બાળક જળધારાઓ કેવી રીતે સહન કરશે ? એના નિવારણાર્થે મહાવીરરવાનીને પોતાના ડાબા પગના અંગૂઠા વડે મેરુને ચાંપ્યા અને મેટા ઉત્પાત થયા. એ વિચારતાં શક્રને મહાવીરરવામીના અપરિમિત બળની પ્રતીતિ થઈ.
પાસે મૂકે છે, પછી એ પાંચ રૂપા વિવે છે : (૧)
એક રૂપે એ તીર્થંકરને હરતમાં ગ્રહણ કરે છે, (૨) બીન્ન રૂપે એમના મસ્તક ઉપર છત્ર ધરે છે, (૩–૪) બમ્બ મે રૂપે તીથ કરતી ને બાજુ ચામર કરે છે અને (૫) પાંચમાં રૂપે વ ઉછા ળતા-નાચતા ‘મેરૂ’ પર્વતે આવે છે. તી કરને પેાતાના ઉત્સગમાં લઈને શક્ર સ્નાન કરાવવા લાયક સિંહાસન ઉપર બેસે છે અને અચ્યુતેન્દ્રના આદેશ અનુસાર બધા ઈન્દ્રો જલાભિષેક કરે છે. પછી સૌધમેન્દ્ર ઈશાનેન્દ્રના ખેાળામાં તીથ કરને બેસાડી પેાતે ચાર બળદનાં આડે શીંગડાં દ્વારા દૂધની ધારાથી તી :કરના અભિષેક કરે છે. ત્યાર બાદ એ તી કરવુ શરીર લૂઇ છે, અને વિલેપન કરે છે અને વિભૂષિત કરે છે પછી એ તી કરની આગળ આઠ મગળ આલેખે છે અને આરતી ઉતારે છે; ત્યાર પછી
નિશાળ ગરણુ મહાવીરસ્વામી આ વર્ષથી કંઈક અધિક ઉમ્મરના થયા ત્યારે એમનાં માતાપિતા એમને લેખાચાર્ય પાસે લઈ ગયા. એ
લેખાચાર્યનું ખૂબ મેાટુ' આસન માંડેલું હતું.
ત્રણ જ્ઞાનના ધારક મહાવીરસ્વામીને શિષ્યરૂપે લઇ ગયેલા નણી શાનુ આસન પ્યુ. એ લેખાચાય પાસે આવ્યા અને એણે મહાવીરસ્વામીને આસન ઉપર બેસાડયા અને અકારાદિના પર્યાય વગેરે પૂછ્યા. મહાવીરવાનીએ એનું સ્પષ્ટીકરણ કર્યું. એ ઉપરથી લેખાચાય ને કેટલાંક પદ–અર્થ સમાયા. એ ઉપરથી ઐન્દ્ર વ્યાકરણ ઉદ્ભવ્યુ. આને કેટલાક જૈનેન્દ્ર વ્યાકરણ કહે છે.
શક્રે કરેલી પ્રશંસા-એક વેલા શ* સભામાં મહાવીરવાનીનાં સામર્થ્ય અને ધીરતાની પ્રશંસા કરી. એ ઉપરથી એક અેવ એની પરીક્ષા કરવા એએ અન્ય રાજકુમારે સાથે રમતા હતા ત્યાં આવ્યા અને રમતમાં જોડાયા. એ હારી જતાં
૧-ર. શું આથી ઇન્દ્રો સમજવાના છે ?
૩. આનું વર્ણન મેં સ્તુતિચતુર્વિંશકા (શ્લો. પ)ના સ્પષ્ટીકરણ (પૃ. ૩૧-૩૩)માં આપ્યું છે.
સૌધર્મેન્દ્ર શક
૧૫૧
For Private And Personal Use Only
