________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૧૩૪
( ઉપદેશતરંગિણી, અહૂદ
www.kobatirth.org
પિત્તલહર મંદિની બહાર મણિભદ્ર વીરનું મંદિર છે. સુદ્ધિ લેખ છે. સત્તાને પાળીએ છે અને સ. અસુને લેખ છે.
લે. ન. ૪૬૭)
શ્રી આત્માની પ્રકાશ
પ્રાચીન લેખસ'દે
૫ – ચામુખનુ` મંદિર
આ ૩ માળનું મંદિર છે. દરેક માળે ચામુખ પ્રતિમા બિરાજમાન છે. દરડા ગોત્રના શા, માંડલિક આસવાળે તથા તેના પરિવારે સ. ૧૫૩૫માં આ મંદિરમાં આ, જિનચંદ્રસૂરિના હાથે પ્રતિષ્ઠા કરાવેલ છે.
સંભવ છે કે-આ મંદિરના નિર્માણમાં વિમલવહિ અને ણિવસિંહના બચત માલ વપરાયા હશે. સલાવટાએ પણ કૈંક અદ્વૈતનિક કામ કર્યું હશે અને સ્તંભેા બનાવ્યા હશે. આથી આ મંદિર સલાવનાં મંદિર તરીકે પણ ઓળખાય છે, જે ત્રણ થાંભલામાં સક્ષાવાનાં નામ ખાદેલાં મળે છે પણ એટલા પરથી આને સલાવાનુ મંદિર કહેવુ તે વ્યાજબી નથી.
મંદિરનાં ચામુખ, ખરતરવસહિ અને સલાવટનું એમ ત્રણ નામે ખેલાય છે.
એરિયા
આબૂ ઉપર દેલવાડાથી ઇશાન કાણુમાં ૩ માઈલ દૂર આરિયા ગામ છે. અહીં નાનું જિનાલય છે, તેમાં પંદરમી સદીમાં ભ॰ શાંતિનાથની પ્રતિમા વિરાજમાન હતી. આજે ભગવાન આઘ્નિાય વિરાજે છે.
અચળગઢ-અહીં ૪ દેરાસર છે.
૧ ચામુખજીનુ` મંદિર
સંધવી રતનજી અને સ ધરણા એ સરડિયા ગોત્રના પારવાડ હતા. તેઓના વશમાં અનુક્રમે
સ॰ રતનજી, સ॰ સાલિગ અને સ॰ સહસા થયા છે. સ૦ સહસા માંડવગઢના ખાશાહ ગ્યાસુદ્દીનના શિાન હતો. તેણે તપગચ્છના આ સુમતિસુદર
સૂરિના ઉપદેશથી સ૦ ૧૫૫૪માં શિાહીના રાજા જગમાલ ( સ૦ ૧૫૪૦ થી ૧૫૮૦ )ના રાજ્યકાળમાં અચળગઢના મોટા શિખર ઉપર ચામુખનાં ખે
દેરાસરના પાયા નાખ્યા, ભવ્ય પ્રાસાદ તૈયાર થયા. આથી સં સહસાની પત્ની મહું સંસારદે, પત્ની અનુપમાદે, પુત્રા ખીમરાજ, દેવરાજ, પૌત્રા જયમલ, મનજી વગેરે પરિવાર તથા આ॰ યકમલસૂરિ વગેરે ચતુર્વિધ યાત્રા સંધ સાથે અહીં આવ્યા, તેણે તે મંદિરમાં ઉત્તરની ગાદીએ સ૦ ૧૫૬૬ કા. શુ. ૧૦ તે દિવસે તપાગચ્છ કમલકલશ શાખાના આ યકમલસૂરિના હાથે ભ॰ ઋષભદેવની પ્રતિમા ભરાવી પધરાવી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ. ૧૫૧૮ વૅ. શુ. ૪ શનિવારે સ. ૧૫૨૯ વૈ. શુ. ૪ શુક્રવાર આ લક્ષ્મીસાગરસૂરિના હાથે ડુંગરપુરમાં મહાઅજનશલાકા થઇ છે જેમાં ડુંગરપુર કુંભલમેરુ વગેરેના મંત્રી સાલ્હા વગેરે સંધે ઘણી જિનપ્રતિમા ભરાવી હતી,
સ॰ સહસાએ તેમની પ્રતિમાએ લાવી અહીં ચામુખજીની બીજી ત્રણ ગાદીએ વિરાજમાન કરાવી છે અને છૂટા છૂટા સ્થાનેામાં પોતાની અંજનશલાકાવાળી પ્રતિમાએ મંત્રી સહસાએ અહીં ખેસાડી છે. સુધ ભક્તિ કરી યાચકોને ખુશ કર્યો અને વિવિધ રીતે તીપ્રભાવના કરી છે જેમાં પાંચ લાખ વાપર્યાં છે.
આ દેરાસર ખાદ્શાહના દિવાનનુ છે તેથી લાકા આના બાદશાહનું મંદિર કહે છે. અહીં બીજી એવી પણ લેાકવાયકા છે કે મેવાડના રાણા કુંભાજીના દિવાને આ મંદિર બનાવ્યું છે. રાણા પોતાના અચળગઢના રાજમહેલમાં એસી ચેામુખજીનાં ન કરતા હતા.
સ, રતનાના પુત્ર સં. સાનાના પુત્ર સ. આશા આ યાત્રાસધમાં સાથે હતે. તેણે આ પ્રતિકાત
પણ
ઉત્સવ કરાવ્યા હતા.
ચામુખની ૪ પ્રતિમા પિાલ સાનાનાં
For Private And Personal Use Only
