________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સત્યસુખનો ઉપાય
લેખકઃ-પૂ. મુનિશ્રી મહાપ્રભવિજયજી મહારાજ
તત્ત્વાર્થ સૂત્રના રચયિતા શ્રી ઉમાસ્વાતિજીના કથન મુજબ સમ્યગ્ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ રનત્રયીનુ` સેવન મેક્ષ સંપાદનના સાચેા-અકસીર ઉપાય છે. શ્રી વીતરાગ પરમાત્માકથિત તત્ત્વમાં યથાથ શ્રદ્ઘાન રાખવુ, વિશ્વાસ કરવા તે સમ્યગ્દર્શન, તે તત્ત્વોને નિમળ ખાધતે સભ્યજ્ઞાન અને ઉન્નયના પરિણામે તજવા યાગ્યના ત્યાગ અને આસપુરુષોના, રવા યાગ્યને આદર કરવા તે સમ્યક્ ચારિત્ર છે.
એ રત્નત્રયી છે.
આત્મવ ાનજ્ઞાન,-ચારિત્રાયથવા તે:। यत्तदात्मक एवैष शरीरमधितिष्ठति ॥
आत्माज्ञानभवं दुःखमात्मज्ञानेन हन्यते । तपसाऽप्यात्मविज्ञान-हीनैश्छेत्तुं न शक्यते ॥
આત્મા સબંધી અજ્ઞાનથી ઉત્પન્ન થતું દુ:ખ આત્મજ્ઞાનથી જ નષ્ટ થાય છે, પણ આત્મજ્ઞાન વગ રના તપથી નહિ. આત્મામાં સમ્યગ્દર્શનાદિ નિર્મળ
ભાવ પ્રગટ થવા તે આત્માના ધમ' છે, માટે તે રત્નત્રયી યથાર્થ સેવન એજ માક્ષને ખરા ઉપાય છે. સાચું સુખ મેક્ષમાં ઢાવાથી તે જ સત્યસુખનેા ઉપાય છે.
આત્માના સત્તાત અન’ત ગુણુ વિભૂતિની યથાથ' પ્રતીતિ થવી તે સમ્યકત્વ, તેનું યથાર્થ ભાન થવુ તે જ્ઞાન અને ઉભયના પરિણામે સ્વરૂપસ્થિરતા કૈં નિજ ગુણરમણુતા તે ચારિત્ર છે. એમ આત્મશ્રદ્ધા, આત્મજ્ઞાન અને આત્મમણુતા એ રનશ્રી જિનશાસનનુ સ॰સ્વ છે. તેની આરાધના જ મુક્તિનું કારણ છે. વાસ્તવમાં આ અખંડિત
ક્ષણિક કલ્પિત સુખની આશાથી થતાં અનુષ્ઠાન ખેર જેવા તુચ્છ વસ્તુ માટે ચિંતામણિરત્ન જેવી કિંમતી વસ્તુ આપી દેવા જેવુ' છે, માટે મેાક્ષના અર્થી આત્માએ આ રત્નત્રચીની આરાધના સમ્યપ્રકારે કરીને જલાક-પરલાકના ક્ષણિક કલ્પિત સુખાની આશા વગર જ નિષ્કામણે ધર્માનુષ્ટાન કરવા હિતા
અનંતા પૂર્વકાલમાં માક્ષે ગયા છે, વત માન માં જાય છે અને ભવિષ્યમાં જશે. આ રત્ન-વહુ છે. ત્રયીની પ્રાપ્તિ વગર ગમે તેટલા જન્મ લેવાથી પશુ કાઈ જીવ મેાક્ષલક્ષ્મીનું સાક્ષાત્ દર્શન શકતા નથી. પરિભ્રમણનું કારણુ આત્મબ્રાન્તિ છે. સાચું જ કહ્યું છે :~
કરી
પૂર્વોક્ત રત્નત્રયીરૂપ મેક્ષ માગ પામવા માટે જ તેમજ તેમાં આગળ વધવા માટે જ સુદૈવ-સુગુરુના; શત્રુજયાદિ પાવન તીર્થંના, તથા પાવન થવા આવતા ધરસિક ચતુવિધ સ ંધના દર્શન-વ ંદનપૂજન-અહુમાનાદિ સદ્ભાવથી કરવાના છે. લક્ષ વગરની કરણી નકામી છે. પવિત્ર સ્થળેામાં પુણ્યયેાગે અનાયાસે કે અપશ્રમે પ્રાપ્ત થતા સુયુઝ્યાગને અપૂર્વ લાભ લઇ, તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી, શ્રદ્ધા મજબૂત કરી યથાશક્તિ વ્રત–નિયમે નિષ્કામપણે સ્વીકારવા શ્રેય
કર છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“ મેળ્યેવાધિકારસ્તે, મા જેવુ વાચન’
નિષ્કામપણે ધર્માનુષ્ઠાન કરવાની તારી ફરજ છે, લતી આશા રાખવાની નથી. અન્ય શાસ્ત્રોમાં પણ સાયા સુખ મેળવવાના ઉપાય તરીકે પરમાત્મસ્વ રૂપના યથા જ્ઞાનને જ કહેલ છે.
.
“પ્રભુપણ પ્રભુ ઓળખી રે, અમલ વિમલ ગુણગે હું;
સાધ્યદષ્ટિ
વઢે
( ૪૭ )૭
For Private And Personal Use Only
ધન્ય
સાવકપણે રે, નર તેહુ, ”
