Atmanand Prakash Pustak 049 Ank 11

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 14

પંદરમા શ્રી ઈશ્વર જિન સ્તવનસ્પષ્ટાર્થ.
૧૫૩
યૂલ ક્રિયાને રાગી થઈ કર્મબંધન કરે છે, શુદ્ધ ક્રિયા શુદ્ધિ -ક્રિયા બે પ્રકારે છે–બાહ્ય ક્રિયા સ્વભાવને કર્તા નહિ બનતાં પરભાવને કર્તા બને છે. અને અંતરંગ ક્રિયા, શુદ્ધ આહારાદિકનું ગ્રહણ કરવું શુદ્ધ સ્વભાવને ભોક્તા નહિ બનતાં પરભાવને ભોક્તા તથા ઇર્ષા, ભાષાદિ સમિતિનું પાલન કરવું વિગેરે બને છે. શુદ્ધ જ્ઞાનાદિ ગુણને ગ્રાહક નહિ થતાં બાહ્ય ક્રિયાશુદ્ધિ છે. તથા સ્વસમય-પરસમય-સ્વદ્રવ્ય પરગુણ પર્યાય ગ્રાહક થાય છે. શુદ્ધ સ્વભાવમાં પરદ્રવ્યને ભિન્ન ભિન્ન યથાર્થ જાણવામાં વર્તવું નહિ વ્યાપતાં પરભાવમાં વ્યાપે છે, એમ જ્ઞાનાદિ તથા શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપને ઘાત કરનાર ક્રોધાદિક કક્ષા અનંત ગુણોને અશુદ્ધ પણે પરિણુમાવવારૂપ જે અનંત યોને ભેદ વિજ્ઞાનરૂપ તીક્ષણ બાણવડે નાશ કરે, વિભાવ હું-સેવકને વળગેલે છે તે સર્વ વિભાવ છે તેઓને આત્મસત્તાભૂમિમાં પ્રવેશ થવા દેવો નહિ એમ પરમેશ્વર ! આપના અવલંબનવડે સમૂલ નાશ થશે. શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપનું રક્ષણ કરવું, શુદ્ધાત્મ અનુભવમાં વળી હે પરમેશ્વર ! આપની પવિત્ર આશામાં વિચરવારૂપ વિચરવું તે અંતરંગ કિયાશુદ્ધિ આદરણીય, પ્રશસનીય સાચી સેવાથી હું સેવકને અખૂટ-અચલ અવિનશ્વર છે. સંવર હેતુ છે, પણ અંતરંગ ક્રિયાશુદ્ધિની અપેક્ષા જ્ઞાનાનંદ પ્રાપ્ત થરો. જ્ઞાનાનંદ તે જ સાચો આનંદ છે. વગરની બાહ્ય ક્રિયા શુદ્ધ તે બંધ હેતુ છે. વિષય કષાયવડે મનાયેલે આનંદ તે અવાસ્તવિક, કદિપત તથા દુઃખનિદાન છે. ૫.
શુદ્ધતમ અનુભવ વિના,
બંધ હેતુ શુભ ચાલ; ધન્ય ધન્ય તે જીવ,
આતમ પરિણામે રમ્યા, પ્રભુપદ વંદી હે જે દેશન સુણે છે
એહજ આસ્રવ પાલ છે ૬. જ્ઞાન, ક્રિયા કરે શુદ્ધ,
માટે બાહ્ય ક્રિયા શુદ્ધિમાં પ્રવૃત્ત થતાં, અંતરંગઅનુભવ મેગે નિજ સાધકપણે છે ૬
- ક્રિયાશુદ્ધિથી ચૂકવું નહીં અને અંતરંગ ક્રિયાસ્પષ્ટાર્થ –ધન્ય છે તે છેને, ધન્ય છે તે શુદ્ધિની કારરૂપ બાહ્ય ક્રિયા શુદ્ધિની ઉપેક્ષા કરવી છેને કે જે હે પરમેશ્વર ! આપના પવિત્ર ચરણ નહિ માટે ક્રિયા શુદ્ધ તથા જ્ઞાન શુદ્ધિ એ બન્નેનું કમલને વંદી સે જીવને સુખકારી સંસારસમુદ્રમાંથી જિનાજ્ઞા પ્રમાણે પાલન કરતા સ્વાદવાદમાં કુલ તારનાર ધર્મદેશના રુચિપૂર્વક શ્રવણ કરે, મહા- એ નાની શુદ્ધ નિરામય નિર્વાણપદને પ્રાપ્ત થાય છે. પુણ્યના ભેગે આપશ્રીની દિવ્ય વાણીને લાભ મળે છે.
વારવાર જિનરાજ તુજપદ સેવા, રત્નચિંતામણિથી અત્યંત દુપ્રાગ, અમૂલ્ય, આપની દેશનાનું યથાર્થ રહસ્ય પામી પિતાના શુદ્ધાત્મ
હે જ નિરમાલી; પરના સાધક પણે શુદ્ધાત્મા અનુભવને જ્ઞાનશહિ તુજ શાસન અનુભાઈ તથા ક્રિયાશુદ્ધિ આદરેક જ્ઞાનશુદ્ધિ-સંશય-વિશ્વમ વાસન-ભાસન હ તત્વરમણ વલી | ૭ | અને વિમેહ રહિત શુદ્ધ તત્વનું જાણવું તે શુદ્ધ સ્પષ્ટાર્થ –માટે ચાદ્દવાદ વાણીના ઉપદેષ્ટા જ્ઞાન છે. તે શુદ્ધ જ્ઞાન સર્વ દેષથી રહિત કેવલજ્ઞાન હે પરમેશ્વર ! આ ભીષણ ભવસમુદ્રમાંથી તારવાને દિવાકર શ્રી અરિહંતાદિની સદુપદેશદ્વારા તથા તેઓના સમર્થ એવી આપના ચરણયુગની સેવાને નિરંતર પ્રરૂપેલા સદાગમદ્વારા વાંચના, પૂછના, પર્યટના, મને લાભ મળજો વળી હે પરમેશ્વર ! આપના જ્ઞાન, અનુપ્રેક્ષા તથા ધર્મકથા વિગેરે સાચા નિમિત્તથી, ન્યાય અને દવાયુક્ત પવિત્ર શાસનની રુચિ, જ્ઞાન શુદ્ધજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે, માટે તેઓનું અતિચાર તથા શુદ્ધાત્મ તનમાં રમણ એ સર્વે સદાકાળ મારા રહિત નિરંતર સેવન કરવું જેથી જ્ઞાનશુદ્ધિ થાય. આમપરિણામમાં વાસ કરજો.