________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આધ્યાત્મિક સમીકરણ
६७
મેળવવાનું પલ્લું હમેશાં સરખું રહે છે. તે જ આપીને અને રાજસત્તાના અધિકારી અનેક આધ્યાત્મિક સમીકરણ છે.
પ્રકારના ખિતાબ આપીને પિતાને અધિકાર બની શકે ત્યાં સુધી નાનામાં નાની વસ્તુ
તે તેઓના ઉપર જમાવે છે. ખિતાબ લેનારની પણ કોઈની પાસેથી કિંમત આપ્યા વગર ન
બુદ્ધિ હમેશાં ખિતાબ આપનાર સત્તાની ગુલામ લેવી જોઈએ. કોઈ કારણવશાત્ લેવી પડે તે
રહે છે. એટલા માટે મ. ગાંધીજીએ ૧૯૨૧માં તેને બદલે સત્વર ચુકાવી દેવો જોઇએ. જે ભારતવાસીઓની બુદ્ધિ સ્વતંત્ર કરવા માટે માણસ બીજાના ધનના વિશ્વાસે રહે છે તેનું
હે છે સરકારી ખિતાબ છોડી દેવાને જનતાને આદેશ
કારણ જીવન કદિ પણ સુખી થઈ શકતું નથી. આપણે આ
આયેા હતો. વારંવાર આપણું પાડોશી પાસેથી કઈ વસ્તુ “આધ્યાત્મિક સમીકરણ”ને નિયમ એ માગવી ન જોઈએ. એનાથી આપણું સન્માન બતાવે છે કે કોઈ પણ કાર્યને અને તેના ફલને ચાલ્યું જાય છે. આપણું વ્યક્તિત્વની મહત્તા કઈ પ્રકારે જુદા પાડી શકાતા નથી. જો કે ત્યાં સુધી જ રહે છે જ્યાં સુધી આપણે આપણે ખરાબ કામ કરશે તે તેનું ફળ તેને અવશ્ય હાથ કેઈની સામે લંબાવતા નથી. જ્યારે ભેગવવું પડશે. અને સારું કામ કરશે તો તેને આપણે કઈ માણસની કોઈ પણ પ્રકારની સેવાને તેનું સારું પરિણામ જરૂર મળશે જ. આપણે સ્વીકાર કરીએ છીએ ત્યારે ભલે બાહ્યરૂપે એ કાર્ય તથા તેના પરિણામને અનિવાર્ય સંબંધ વ્યવહારનું કશું પરિણામ ન દેખાય, તે આપણી એટલા માટે જ જોઈ શકતા નથી કે એ બેની પાસેથી કંઈપણ મેળવવાની આશા ન કરે તે વચમાં સમયનો મોટો વ્યવધાન પડી જાય છે. પણ આપણે અને તેને સંબંધ અવ્યક્તરૂપે જે પુરુષોની દૃષ્ટિ સૂક્ષમ હોય છે તેમજ તે તો બદલાઈ જ જાય છે. તે પોતાની જાતને સંબંધ સારી રીતે જોઈ શકે છે. આપણાં ઊંચી માનવા લાગે છે અને આપણે તેની દષ્ટિમાં સઘળાં કામોને એક નિત્ય સાથી આત્મા જુએ નીચા બની જઈએ છીએ. એ “આધ્યાત્મિક છે અને તેનાથી કઈ રીતે છુપાવી શકાતા જ સમીકરણના નિયમ અનુસાર છે. જ્યાં સુધી નથી. કોઈ કામ કરવામાં આવે છે કે તરત જ તમે ગમે તેટલા શ્રીમાન માણસ પાસેથી કાંઈ તેને નોંધ થઈ જાય છે અને સમય આવતાં પણ મેળવવાની ઈચ્છા નથી રાખતા ત્યાં સુધી તેનું ફળ મળે છે જ. તમારા બંનેમાં બરાબરીની ભાવના રહે છે, પરંતુ આપણાં હૃદયમાં એની પાસેથી કોઈ ને કોઈ મનુષ્ય કેઈની ખરા દિલથી સેવા સ્વાર્થ સાધવાની ભાવના થઈ કે તરતજ આપણું કરે છે તો તેનું ફળ તેને અવશ્ય મળે છે. પલું હલકું થઈ જશે અને તેનું ભારે થઈ પહેલાં તે જે માણસની સેવા કરવામાં આવે છે જશે. તમારે બંનેનો વ્યવહાર તુરતજ બદ- તે આપણા અનુગ્રહના ભારથી દબાયેલો રહે લાઈ જાય છે. એ વાતનો સ્પષ્ટરૂપે તમે બને છે, પરંતુ એ લાભ તે બાહ્ય છે, જે કોઈ સ્વીકાર નહિ કરો તો પણ બન્નેનું અવ્યક્ત વાર થાય છે અને કઈ વાર નથી થતો. ખરો મન એ વાતનો અનુભવ કરવા લાગે છે અને લાભ તો આપણું મનવૃત્તિની શુદ્ધિ થવાને અનેક પ્રકારની ક્રિયા દ્વારા એ છૂપી ભાવના છે. બીજાને દુ:ખ દેવાનો વિચાર આપણાં મનને પ્રકટ થવા લાગે છે.
કલુષિત કરે છે અને બીજાને સુખ આપવાને સંસારના ધનવાન લોકો વિદ્વાનોને દ્રવ્ય વિચાર મનને પુનિત બનાવે છે.
For Private And Personal Use Only
