________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
==
RUPRRRRR શ્રી આનંદુનજીકૃત ટ્ FREE FR FRER FRR લેખકશ્રીયુત લાલન, શ્રી મહાવીરસ્વામીનું સ્તવન
સૂચના:—શ્રી વીરપ્રભુના આ તવનમાં જે ભાવ પંચત્રત થયા છે તેને પશવાના પ્રકાર આમાં આપેલે છે.
જૈન દર્શનમાં એ પ્રકારની માન્યતા છે. એટલે કે દૈવધિ ગણી ક્ષમાશ્રમણ જેએશ્રી આગમાનુસાર સમયાન્તરે દન ઉપયોગ અને જ્ઞાનાપયેાગ વધે
છે. એ પ્રકારના ભાવ આમાં ચિન્નેલ છે.
( અને સિદ્ધસેન દિવાકર—જેએશ્રી દનઉપચેત્ર અને જ્ઞાનયોગ–જૈન તત્ત્વજ્ઞાનની અપેક્ષાએ એક જ સમયે ગણે છે. એ પ્રકારને ઉપદેશ આ તવનમાં નથી એટલે કે, તેએ એક જ સમયે ( યુગપત્ ) જ્ઞાન-દર્શીન ઉપયેગને ગણે છે.
જૈન
આ ઉય પ્રકારની માન્યતા હાલનુ દન અપેક્ષાએ માન્ય રાખે છે અને શિષ્ટ ગ્રંથકાર અને તેના વાચક અભિલાષીએ 'તેને માન આપી જણાવે છે કે—તત્ત્વ કેવલીગમ્ય, )
ઉત્થાનિકાઃ——જિજ્ઞાસુ સેવક પ્રભુના ઉભષ સ્વરૂપમાંથી કથા સ્વરૂપનું ધ્યાન કરી શકે? તેના પ્રકાર આ ગાથામાં આપેલા છે.
ગાથા ૧ લી:—
ચરમ જિણેસર વિગત સ્વરૂપનું રે,
ભાવું કેમ સ્વરૂપ સાકારી વિષ્ણુ ધ્યાન ન સભવે રે,
એ અવિકાર અરૂપ. ચરમ૦ । ૧ । અઃ-ચરમ જિનેશ્વર શ્રી મહાવીરસ્વામી આપનું સ્વરૂપ જે વિગત સ્વરૂપનું એટલે અરૂપી છે તેવું
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાન હું જિજ્ઞાસુ સેવક પ્રેમ કરી શકું? કારણ કે ધ્યાન તે આપના સાકાર સ્વરૂપનું સંભવિત છે અને આપ તે વિકાર રહિત અરૂપી છે.
ભાવાદ્ઘાટન: આમ દ્રવ્ય અને આત્માના ગુણપર્યાય એ “તેમાંથી જ્યારે આત્મ દ્રવ્યને અનુભવ કરવા ઢાય ત્યારે મન, વચન, કાયાના યેાગના નિષેધ કર્યા વિના ધ્યાન થઇ શકે નહિ કારણ કે, એ સ્વરૂપ નિવિકલ્પ છે માટે જિજ્ઞાસુ ભક્ત કહે છે કે, આપના ગુણુ પર્યાય રહિત રૂપ
સ્વરૂપનું મને દર્શન કરાવે કે જેનું ધ્યાન હું કરી શકું.
નોંધ:--સાકાર ઉપયાગ એ જ્ઞાન છે અને
નિરાકાર ઉપયાગ એ દર્શન છે. આત્માના અનંત જૈનધર્મ અને જૈન તત્ત્વજ્ઞાનને સમજવાની કુંચી છે. ગુણામાં આ બંને ગુણા યથાર્થ અનુભવવા એ
ઉત્થાનિકા:-નીચેની ગાથામાં પ્રભુના સાકાર સ્વરૂપની અને નિરાકાર સ્વરૂપની વ્યાખ્યા છે, ગાથા ૨ જીઃ
આપ સ્વરૂપ આતમમાં રમે રે,
તેહુના ધર એ ભેદ; અસખ ઉક્કોસે સાકારી પદે રે,
નિરાકારી નિરભેદ. ચરમ૦। ૨ । અર્થ:—આપ પેાતાના સ્વરૂપમાં રમી રહ્યા છે! તેના બે પ્રકાર છે. એક ા સાકાર અને બીજો નિરાકાર, આપ જ્યારે જિતેશ્વર તીર્થંકરરૂપ છે. ત્યારે આપના આત્મપ્રદેશ ઉત્કૃષ્ટ ભાવે સાકાર છે અને જ્યારે આપ સિદ્ધ પદના અનુભવ કરી રહ્યા છે ત્યારે ભેદ રહિત નિરાકાર છે.
For Private And Personal Use Only
