Book Title: Atmanand Prakash Pustak 043 Ank 12
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

View full book text
Previous | Next

Page 15
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir UEUEUEUEUEUELEUCULEUS સાચે વિજય થશે UCUCUCUEUEUEUEUEUEUeus અનુ. અભ્યાસી ખરેખર વિજય તે એ જ છે કે જેની અંદર પાર ઐરાતિ પાછળની અનેક શતાપછી પરાજયની શંકા જ ન હોય. બાહ્ય બ્દિઓને ઇતિહાસ એ વાતની સાક્ષી પૂરે છે શત્રુઓને દમન કરવાથી વાસ્તવિક રીતે કેઈને કે પ્રબળ રાષ્ટ્રોના સૂત્રધારોએ પિતાના આંતવિજયી નથી કહી શકાતો. સાચો વિજય તો રિક કામ, ક્રોધ, લોભ, મોહ વગેરેથી પ્રેરાઈને આન્તરિક શત્રુઓ પર અધિકાર મેળવવાથી અનેક વાર પૃથ્વી ઉપર લેહીની નદીઓ વહેથઈ શકે છે. આતરિક શત્રુઓ છેઃ કામ, ક્રોધ, વડાવી છે. એ જ પાશવિકતા છે. વિચારલેભ, મોહ, મદ અને મત્સર. આ છ શત્રુઓ શક્તિથી કામ લેવું જોઈએ. આવેશમાં આવી બાહ્ય જગતમાં કેઈને નિમિત્ત બનાવીને શત્રુ જવું એ માનવતા નથી. બાહા શત્રુઓનું ઊભું કરે છે. એથી જે કઈ પિતાના સમસ્ત દમન ક્યાં સુધી કરી શકાય ? એકનું દમન શત્રુઓ પર વિજય મેળવીને સુખશાંતિ કરીને બીજાથી શંકિત થતાં તેના દમનની સ્થાપિત કરવા ઈચ્છતો હોય તે તેણે પિતાના તૈયારી કરતા રહેવું અને એ રીતે વિશ્વની સમસ્ત લૌકિક શત્રુઓના ઉદ્દગમસ્થાન-કામ, સુખશાંતિને સદૈવ શંકિત રાખવી એ બુદ્ધિક્રોધ, લોભ, મોહ, મદને મત્સર એ છ સૂક્ષમ મત્તા નથી. અસ્તુ. એટલું તે અત્યંત આવશત્રુઓનું દમન કરવું જોઈએ. એ છ શત્રુઓ શ્યક છે કે રાષ્ટ્રના કર્ણધારે પોતાના આંતરિક ઉપર વિજય મેળવ્યા વગર બાહ્ય શત્રુઓનો ષડુ વિષય ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કર્યો હોવો સમૂલેચ્છેદ કદાપિ નથી થઈ શકતો. જોઈએ. આવો સાચો વિજય પ્રાપ્ત કરનાર એ તે અનુભવસિદ્ધ વાત છે કે જે સૂત્રધાર જ સમાજ, રાષ્ટ્ર, તેમજ વિશ્વની માણસ એ છ સૂકમ આતરિક શત્રુઓ પર જય સ્થાયી સુખશાંતિનું માર્ગદર્શન સફળતાપૂર્વક પ્રાપ્ત કરે છે તેના સમસ્ત બાહ્ય શત્રુઓ પરા- કરી શકે છે. જિત બને છે-તેને માથે પછી કોઈ શત્રુ નથી કામ ક્રોધ વગેરે ઉપર વિજય મેળવવો રહેતો. તે જ વાસ્તવિક રીતે સાચે વિજયી કઠિન નથી. વગર સમયે લોકો તેને અસાધ્ય છે અને તેને માટે સાચા સ્થાયી સુખ-શાંતિને માની બેઠા છે. ઘણે ભાગે લોકેની માન્યત. ભંડાર ખુલી જાય છે. જ એવી થઈ ગઈ છે કે નિવૃત્તિ માર્ગાવલંબી જે રાષ્ટ્ર શત્રુઓથી સર્વથા મુક્ત બનીને મહાત્મા જ ષડુ રિપુઓ ઉપર વિજય મેળવી વિશ્વમાં સુખશાંતિ સ્થાપિત કરવા ચાહે છે શકે છે, પરંતુ એ માન્યતા અજ્ઞાનમૂલક છે. તેને માટે પહેલું આવશ્યક છે. તેના રાષ્ટ્ર- નિવૃત્તિમાગીઓ કામ, ક્રોધ વગેરેને તિલાંજલી નિર્માતા અથવા કર્ણધારે પિતાના આન્ત જ આપી દે છે. તેને માટે જ તેના પર રિક છ શત્રુઓ ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરે વિજય કે પરાજયને પ્રશ્ન જ નથી ઊઠતો. જોઈએ. નહિ તે એટલું ચરિતાર્થ થાય છે ષડુ રિપુ ઉપરને વિજયી તે એને જ માની કે “ઘ નઈ પરાસરાતિ” તેમજ “વયં શકાય કે જે વ્યવહારમાં બરાબર પ્રવૃત્ત રહે For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24