________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
च कल्पशाखी कः ?
અશરણ આત્માને કેનું શરણ લેવું જોઈએ? सर्वाण्यमूनी भुवने,
અને શરણ અથવા સહાયના સાધને કયાંથી મેળવી __ पर्यायवचांसि धर्मस्य ॥१॥
શકાય છે? ઇત્યાદિ ભાવનાઓથી આ ભાવના ભરપૂર ભકિતભરી સાધુજનની સેવા
છે. આ સંસારમાં મુસાફરી કરનારાઓને ક્ષણેક્ષણે નિઃસ્વાર્થભાવી સર્વ જીવ પ્રત્યે મૈત્રી અંતરાયો આવ્યા કરે છે તે અંતરમાંથી બચવા નશ્વર પદાર્થની મમતાને પરિત્યાગ
માટે કોઈ પણ ઉપાય શોધવો જોઈએ. તે ઉપાય એ છે સર્વ ધર્મ આરાધનાના સાધનો. સર્વ રીતે અબાધ્ય અને ઉચ્ચ કોટીને હેવો જોઈએ. દાન, શીલ, તપ ને ભાવ
જગતમાં તેવો ઉપાય કર્યો છે? તેને માટે શાસ્ત્રકાર એ છે ધર્મ પ્રાપ્તિના ચાર અંગ.
આ પ્રમાણે લખે છે. વિદ્યા વિકસે મલયચંદન સમ
હે ચેતન ! તું જે આ અશરણભાવના સદ્દગુણી જન હદયે;
ભાવીશ તો તેને ખાત્રી થશે કે, આ જગતમાં ધર્મ મૈત્રી, પ્રમાદ, કરુણા,
જ ખરેખરૂં શરણ છે. તે ધર્મનું દિવ્ય બળ તને માધ્યસ્થ ભાવના પ્રગટાવે.
આમિક ઉન્નતિએ પહોંચાડશે. અને આ સંસારનો ખરે સ્વાદ ચખાડી છેવટે તને તારું સ્વરૂપ બતાવશે
કે જે સ્વરૂપમાં અનંત જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રાદિ બાર ભાવનાઓનું સુંદર સ્વરૂપ અનંત ગુણે પ્રગટ થયેલા તને દેખાશે. અને પછી લે. મુનિરાજશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ તે તારી અનંત શક્તિનું ભાન તને કરાવશે, અને
કર્મોની પ્રેરણાથી રમાતો આ સંસારને ખેલ તારી હે ચેતન, એ અનિત્યભાવના ભાવમાં પ્રથમ સમુખ ખડે કરી બતાવશે. તું તારા હૃદયને આ પ્રમાણે પ્રતિબોધ આપજે. હે હૃદય, તું આ સંસારના પદાર્થો તરક તારો આવેશ હે આત્મન ! જે તું આ સંસાર ભાવના દર્શાવીશ નહિં. તે સર્વ પદાર્થો પરિણામે અનિત્ય છે. ભાવીશ તે તારા મનુષ્ય જીવનની ઉપર કોઇ દિવ્ય વિનાશશીલ છે અને નિરર્થક છે. સંસારના જે પ્રભાં પડશે, સંધ અથવા સમાજની સેવા કરવાની પદાર્થો તને આકર્ષે છે તે પદાર્થો તારા આત્માના શુદ્ધ વૃત્તિ તારામાં જાત થશે, સર્વ દેશબંધુઓને નથી તેમ તારો ઉદ્ધાર કરનારા પણ નથી. આખરે
માનવ જીવનની મહત્તા સમજાવવાની તારી વૃત્તિ થશે, ઇંદ્રજાળના જેવા ક્ષણ સ્થાયી છે તેની અનિત્યતા
અસંતોષ, સ્વાર્થ તરફ અભાવ આવશે. વિદ્યા તારી આગળ સાબિત કરવાની કોઈ જરૂર નથી તે
અને જ્ઞાનના મધુર ફળ ચાખવાની તીવ્ર ઈચ્છા થશે, તું આ સંસારમાં પ્રત્યક્ષ જોઈ શકે છે. પ્રેમવતી
અને સાનુભવ જ્ઞાનના સ્વરૂપ વિચાર કરીને માનવ
જીવનમાંથી ગ્રહણ કરવા ગ્ય સારનો સ્વીકાર પ્રિયાવાળે પુરુષ ક્ષણમાં વિધુર થઇ જાય છે, અખૂટ ધનવાળે ક્ષણમાં નિર્ધન બની જાય છે. પ્રવીણ અને
કરવાની અભિલાષા ઉત્પન્ન થશે. પરાક્રમી પુત્રવાળો ઘડીકમાં બંધ થઈ જાય છે અને પ્રિય ચેતન ! તારા જીવનને સન્માર્ગ દર્શાસ્વજનોનાં પરિવારથી વીંટાએલો માણસ થોડીવારમાં વનારી અને ખરા કર્તવ્યની દિશા તરફ દોરનારી આ એકાકી બની જાય છે. હે હ્રદય, તે વાત તારા સંસાર ભાવનાને જે તારા હૃદય ઉપર આરૂઢ કરીશ લક્ષમાં રાખજે, આ સંસારમાં શરણ કરવા યોગ્ય તો તારી આગળ આ સંસારનું શુદ્ધ સ્વરૂ૫ રવતઃ શું છે ?
પ્રગટ થઈ આવશે તે તને દર્પણની જેમ દેખાઈ
For Private And Personal Use Only
