Atmanand Prakash Pustak 034 Ank 03

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 10

-
-
-
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ (૫) નરકથી આવેલ છવના લક્ષણઃ-શરીર, અસુંદર આકારવાળું હોય, કલેશપ્રિય, રોગગ્રસ્ત હય, અતિ ભયથી વિહ્વળ અને અતિ ક્રોધી હોય.
(૬) તિર્યંચગતિમાંથી આવેલ જીવનાં લક્ષણઃ-અતિ લોભી, અતિ માયા-કપટી, અતિ અસત્યવાદી (જૂઠા બોલે ), અતિ સુધાળુ - ખાઉકડ હોય, મૂખ હોય અને ભૂખની સાથે પ્રીતિ રાખનાર હોય.
( ૭) મનુષ્ય ગતિમાંથી આવેલ જીવનાં લક્ષણ-સુભાગી ( સહને વહાલું લાગે એવો ) હોય, મિષ્ટ વચન બોલવાવાળે હોય, દાનેશ્વરી-દાતાર હોય, સરલ-માયાકપટ વગરને હોય, ચતુર-વ્યવહારકુશળ હોય અને ચતુર સાથે મિત્રતા રાખવાવાળો હોય.
(૮) દેવગતિમાંથી આવનાર જીવનાં લક્ષણ-સત્યવાદી ને દઢ ધર્મી હોય, દેવગુરૂને ભક્ત હોય, ધનવાન હય, રૂપવાન પંડિત હોય, પંડિતજનો સાથે પ્રીતિ જેડનાર હોય.
(૯) નકારનાં છ લક્ષણઃ-જવાબ વાળતાં આંખો મીંચે, આડુંઅવળું દેખે, ઉંચું–નીચું જોવે, જમીન ખોતરવા માંડે બીજાની જોડે વાત કરવા માંડે અથવા મૌન પકડે–જવાબ દેવામાં વિલંબ કરે.
(૧૦) છ પ્રકારના મત – ન મતવાળા જેને કર્મ કહે છે તેને ૨ સાંખ્ય મતવાળા પકૃતિ કહે છે, ૩ વેદાન્તિકો માયા કહે છે, ૪ નૈયાયિક-વિશેષિકો અદષ્ટ કહે છે, ૫ બૌદ્ધમતવાળા વાસના કહે છે અને ૬ કઈ કઈ મતવાળા તેને ઈશ્વરની લીલા કહે છે--માને છે.
(૧૧) અંતરંગ છ શત્રુઓ-કામ (પરસ્ત્રી-પુરૂષ પ્રત્યે વિષયભેગ સંબંધી દુષ્ટ વિચાર ) કોધ, લોભ, માન ( અહંકાર ), મદ ( જાતિકુળ-બળ-રૂ૫-લાભ-ઐશ્વર્ય તપ-વિદ્યા સંબંધી), હર્ષ (નાહક અન્ય જીવોને દુઃખ-પરિતાપ ઉપજાવી તથા ચેરી-જૂગાર-શીકાર પ્રમુખ દુર્થ સન સેવી મનમાં મગ્ન થવું એ સઘળાને આત્માને કટ્ટા દુશ્મન જાણું, તેનાથી સદાય દૂર રહેવા લક્ષ રાખવું
(૧૨) તીર્થયાત્રા પ્રસંગે પાળવા યોગ્ય છરી-૧ સચિત્ત (સજીવ ખાન-પાન) નો પરિહારી, ૨ એકલઆહારી–એક જ વખત સ્થિર આસને નિર્દોષ ખાન પાનનું સેવન, ૩ ગુરૂપાદચારી (શ્રી ગુરૂદેવને આગળ કરીને તેમની પાછળ વિનય-બહુમાન સહિત, વાહનાદિક રહિત પગપાળા ચાલવું) ૪ ભૂમિસંથારી-(માંચા, પલગ, ખાટ, પાટ, વિગેરે તજી ભૂમિ ઉપર સૂવું–સંથારવું.) ૫ બ્રહ્મચર્યધારી ( યાત્રાના દિવસોમાં વિષયવાસના તજી સંતોષવૃત્તિ ધારી નિર્મળ શીલ-ગ્રતનું પાલન કરવું.)