________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પુર્વ તિથિની સ્પષ્ટતા
«
ક્ષય
જૈન સમાજમાં માર તિથિ પર્વ તરીકે મનાય છે. બીજ, પાંચમ, આઠમ, અગીખારસ, ચૌદશ, પૂર્ણિમા ( અમાવાસ્યા ), પ ંચાંગેામાં દરેક તિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ થાય છે, જ્યારે ચાંગામાં પતિથિની અથવા વૃદ્ધિ થયેલ હાય તારે જૈન સમાજ તેને નચે પૂર્વાધિઃ વાર્યા વૃદ્ધો પ્રાણા થોત્તરા, એ નિયમ પ્રમાણે ઉપર બતાવેલ ખારે તિથિઓની આરાધના કરે છે. એટલે આમનેા ક્ષય હોય તે તેના પૂની સાતમને આઠમ તરીકે માને છે, અને આઠમની વૃદ્ધિ હાય તા બીજી આઠમને આઠમ તરીકે માને છે અને પહેલી આડમને સતમરૂપે ગણે છે; કારણ કે જે ખર તિથિઓને આરાધવાની છે તેના આરાધનાના હેતુરૂપે ક્ષય અથવા વૃદ્ધિ માનતા નથી, અને તે જ પ્રમાણે ભીતિયા જૈન પચાંગમાં હાય છે. એટલે જે તિથિ જ્યારે આરાધન કરવાની હાય ત્યારે જ લખેલ હાય છે. પુસ્તકાકાર પંચાંગમાં ભલે આઠમનો ક્ષય અથવા વૃદ્ધિ હોય છતાં પણ ઉપરના નિયમ પ્રમાણે બીતિયા જૈન પંચાંગમાં સાતમને ક્ષય અને સાતમ એ લખવામાં આવે છે. એ જ પરંપરા આજ સુધી ચાલી આવેલ છે, જેનાં ઉદાહરણા નીચે આપવામાં આવેલ છે.
વીરશાસન પત્ર પુસ્તક ૧૪, અંક ૨ જો. તા પાક્ષિક જૈન પંચાંગના કાડામાં આસા વદ ૧૦ એ કાકાર પચાંગમાં આસાવ ૧૧ એ છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
૧૧ અકટોબર ૧૯૩૫. લખેલ છે જ્યારે પુસ્ત
વીરશાસન પત્ર પુસ્તક ૧૪, અંક ૨૧ મે. તા. ૨૧ ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૬. પાક્ષિક જૈન પંચાંગના કાઢામાં ફાગણ શુદ ૮ શનિવાર લખેલ છે, જ્યારે પુસ્તકાકાર પંચાંગમાં ફાગણુ શુઢ ૮ ને ક્ષય છે અને ફાગણુ શુક્ર સાતમે શનિવાર છે. વીરશાસન પત્ર પુસ્તક ૧૪, અંક ૨૨ મે. તા. ૨૮ ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૬. પાક્ષિક જૈન પંચાંગના કાઠામાં ફાગણ શુદ્ર ૧૩ એ ગુવાર, શુક્રવાર લખેલ છે અને માં બીજી તેરસ શુક્રવારે શ્રી સિધ્ધાચલજીની છ ગાઉની પ્રદક્ષિણા એમ લખેલ છે; જ્યારે પુસ્તકાકાર પોંચાંગમાં ફાગણુ શુદ ૧૪ બે શુક્રવાર અને શિનવાર છે.
ઉપરમાં પાક્ષિક જૈન પંચાંગમાં આપણે જોયુ કે જે પહેલી ચૌદશ સપૂર્ણ
