________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨૫
શ્રીવર-વિહા૨ મીમાંસા. જૈનધાતુપ્રતિમા લેખસંગ્રહ ભા. ૨ જે.
( સ્વ. બુદ્ધિસાગરસૂરિજીએ સંગૃહિત) ૧૧. સંવત્ ૧૫૧૯ માં પ્રતિષ્ઠિત કરેલી મૂર્તિ ઉપર जीवितस्वामिश्रीअजितनाथप्रमुखपंचतीर्थीबिवं
પૃ. ૨. ૧૨. સંવત ૧૫૨૦ માં પ્રતિષ્ઠિત કરેલ મૂર્તિ ઉપર श्रीजीवितस्वामिपंच श्रीनमिनाथविवं०
9. ૨૦૨. પ્રાચીન લેખસંગ્રહ ભા. ૧ લો.
(સ્વ. ગુરૂદેવ વિજયધર્મસુરિજીએ સંશોધિત. ) ૧૩. સંવત ૧૪૨૬ માં પ્રતિષ્ઠિત કરેલ મૂર્તિ ઉપર श्रीजीव( वि )तस्वामिश्रीमहावीरचैत्ये
પૃ. ૬૧, પ્રાચીન જેનલેખસંગ્રહ ભાગ બીજે.
(શ્રી જિનવિજયજીએ સંપાદિત). ઉપર્યુક્ત મૂર્તિઓના લેખની સાલે જોતાં, એ મૂર્તિઓનું નિર્માણ જે તે પ્રભુની વિદ્યમાનતામાં સ્વને પણ સંભવિત નથી. એ દીવા જેવું સ્પષ્ટ છે. આથી મુંડસ્થલ તીર્થનું મંદિર જીવિતસ્વામીનું મંદિર હોવાનું કહીને, જેઓ વીર પ્રભુ આબુ પ્રદેશમાં પધાર્યા હતા એમ કહે છે તેમનું કથન સર્વથા અસમંજસ છે *
શ્રીવીરપ્રભુને કલાપસર્ગ અને ચંડકોશીયા નાગને ઉપસર્ગ અનુક્રમે નાંદીયા અને બ્રાહ્મણવાડામાં કે તેની પાસે થયો હતો એ મંતવ્ય સત્ય નથી. પ્રભુને કીલે પસર્ગ છમ્માણિ પાસે અને ચંડકોશીયા નાગને ઉપસર્ગ કનકખલ આશ્રમની સમીપમાં થયું હતું. છમ્માણિ પૂર્વ હિન્દમાં હતું. એ આબુનું સાની નથી. કનકખલ આશ્રમ એ કંઈ આબુ ઉપરનું કનખલ નામક તીર્થ નથી. એ આશ્રમ પૂર્વ હિન્દને એક સુપ્રસિદ્ધ આશ્રમ હતો. ભગવાન પ્રથમ ચાતુર્માસ બાદ, તાબી જતા હતા ત્યારે તેમના વિહારમાં એ આશ્રમ આવ્યો હતો. કેટલાક આ આશ્રમની નાંદીયા ગામ સાથે સરખામણી કરે છે એ તે વિચિત્રતાની પરાકાષ્ટારૂપ છે. કનકખલ આશ્રમ આબુ ઉપર હેવાનું કેટલાકનું મંતવ્ય કેમ માની શકાય ?
* નાણા, દીયાણું અને નાદીયા આ ત્રણ ગામોમાં વિતસ્વામીનાં મંદિરે છે એવી માન્યતા કવી છે એ આ ઉપરથી સમજી શકાશે.
For Private And Personal Use Only