________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
૧
-
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. એને વશ ન થવું એ વેગ સહિષ્ણુતા છે. વિષયાસક્તિને લઈને વારંવાર એને વેગ વર્ષાઋતુમાં નદીઓના પ્રવાહની માફક ઘણે જ પ્રબલ થાય છે, પરંતુ વિચારપૂર્વક ધીરજથી તેને વેગ સહે જોઈએ; કેમકે સહેવામાં જ કલ્યાણ છે. અને પરમાત્માનું અવલંબન કરવાથી એમાં કોઈ મોટી વાત નથી. બધા પાપની ઉત્પત્તિ કામ, ક્રોધાદિમાંથી જ કહેલી છે અને તેમને નરકના દ્વારરૂપ ગણીને તેનાથી બચવાની આજ્ઞા કરેલી છે.
त्रिविधं नरकस्येदं द्वारं नाशनमात्मनः ।।
कामः क्रोधस्तथालोभस्तस्मादेतत्त्रयं त्यजेत् ॥ અર્થાત કામ-ક્રોધ અને લોભ એ ત્રણ પ્રકારના નરકના દરવાજા છે. એ આત્માનું પતન કરનાર છે, તેથી એ ત્રણેને ત્યાગ કરવો જોઈએ. એના વેગને રોકી રાખનાર પુરૂષને લાયક તેમ જ સુખી ગણવામાં આવ્યા છે.
शक्नोतीहैव यः सोढुं प्राक्शरीरविमोक्षणात् । कामक्रोधोद्भवं वेगं स युक्तः स सुखी नरः ।।
અથ-જે મનુષ્ય શરીરમાંથી નીકળવા પહેલા જ એ કામ, ક્રોધથી ઉત્પન્ન થયેલા વેગને સહી શકે છે–રોકી શકે છે તે જ સંસારમાં લાયક અને સુખી ગણાય છે. એ વેગોને સહન ન કરતાં તેના પ્રવાહમાં ખેંચાઈ જવાથી કેટલા ભારે અનર્થ અને અપરાધ થાય છે, કેવી રીતે અનંતકાળ સુધી દુઃખભેગના કારણરૂપ દુષ્કર્મરાશિનો મનુષ્ય સંગ્રહ કરી લે છે તેના પર ધીરજથી વિચાર કરતાં હદય કંપી ઊઠે છે. એ વેગેને સહવાને ઉપાય છે. ભગોમાં વૈરાગ્ય અને ઈશ્વરમાં અનુરાગ. ભાગોમાં વૈરાગ્ય થયા વગર ઈશ્વરમાં અનુરાગ નથી થત, અને ઈશ્વરમાં અનુરાગ થતાં ભેગમાં રાગ નથી રહી શકતો. જેણે એ પૂર્ણકામ પ્રાણરામ સૌન્દર્ય માધુર્ય અને ઐશ્ચર્યને નિધિરૂપ ઇશ્વરના સ્વપ્નમાં વિચારથી પણ દર્શન કરી લીધા હોય છે તેને પછી કયા સુખની ન્યૂનતા રહે છે? તે તે હંમેશને માટે પિતાનું સર્વસ્વ તે અખિલ સૌન્દર્ય સારસાગર, દિવ્યાતિદિવ્ય, માધુર્યનિધિ, હૃદયબધુના ચરણોમાં સમર્પણ કરી દે છે.
જ્યારે કેઈ બીજુ રહેતું જ નથી ત્યારે બીજા કેઈને માટે તેનામાં કામની વાસના જ કેવી રીતે રહી શકે ? જ્યારે આખું વિશ્વ તેને વિશ્વાતાપથી પરિ. પૂર્ણ દેખાય છે ત્યારે કોઈની ઉપર કઈ રીતે કોલ કરી શકે છે
For Private And Personal Use Only
