________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. શના સાધનનો અભ્યાસ કરે. એ તમારું કર્તવ્ય છે. બીજા બધાં કર્તવ્ય અવિદ્યા અથવા અજ્ઞાન દ્વારા સ્વયંનિમિત અને સ્વયંગૃહિત છે.
બધી ક્રિયાઓને પૂરીપૂરી સ્થગિત કરી દેવી જોઈએ. જે ધ્યાનયોગના અભ્યાસની ઈચ્છા હોય, જે તમને મનની એકાગ્રતા દ્વારા આત્માનુભવની ઈચ્છા હોય તે ચાર-પાંચ વર્ષ સુધી તમારી જાતને સર્વ પ્રકારની આસક્તિથી પૂરેપૂરી દૂર કરી છે. સમાચાર પત્ર વાંચવાનું અથવા પિતાના મિત્રો, સગાંસંબંધીઓની સાથે પત્રવ્યવહાર કરવાનું પણ બંધ કરી દેવું જોઈએ, કેમકે તે મનને વિચ્છિન્ન કરે છે અને સાંસારિક ભાવનાને દઢ કરે છે, એટલા માટે ઉપર કહેલ ચાર-પાંચ વર્ષના એકાન્તવાસ અત્યંત આવશ્યક છે.
જે ધ્યાન કરે છે તે કામ નથી કરી શકતા અને જે કામ કરે છે તે ધ્યાન નથી કરી શકતા. એ સમાધાન નથી, એને સમતા ન કહી શકાય. ધ્યાન અને કર્મ બરાબર સમાહિત થવા જોઈએ. જો તમે દેવી વિધાનનું અનુસરણ કરવા માટે તૈયાર છે તે તમારામાં યોગ્યતા હોવી જોઈએ કે જે કામ તમને સેંપવામાં આવે તે ગમે તેટલું ભારે હોય તે ય ઉઠાવી લે અને એવી જ રીતે શાંતિથી બીજે દિવસે છોડી દે. એમ ન ધારે છે તેની જવાબદારી તમારી ઉપર છે. તમારામાં પૂરી શક્તિ સહિત કઠિન પરિશ્રમ કરવાની લાયકાત હોવી જોઈએ તેમજ કામ સમાપ્ત કર્યા પછી તમારામાં એવી શક્તિ હોવી જોઈએ કે સંપૂર્ણ માનસિક શાંતિ સહિત તમે અમુક વખત માટે એક સાધુની માફક ગુફામાં તમારી જાતને બંધ કરી શકે. એને સમાહિત-ચિત્ત કહેવામાં આવે છે, એ જ ખરી શક્તિ છે અને ત્યારે જ તમે ગુણાતીત થઈ શકે છે.
प्रकाशश्च प्रवृतिश्च मोहमेव च पाण्डव ।
न द्वेष्टि संप्रवृत्तानि न निवृत्तानि कांक्षति ॥ અથત હે પાંડવ! જે પ્રકાશ, પ્રવૃત્તિ અને મોહ પ્રાપ્ત કરવા છતાં છેષ નથી કરતે તથા એની કામના નથી કરતો તેજ ગુણાતીત કહેવાય છે.
જપ, પ્રાણાયામ, સત્સંગ, સ્વાધ્યાય, દાન, તપ અને નિઃસ્વાર્થ સેવાદ્વારા મનને શુદ્ધ કરો. પછી એને ભગવાનમાં લગાડે. મનના પ્રવાહને આધ્યાત્મિક પ્રવાહ સાથે મેળવી દો. પછી સમાધિ આપોઆપ પ્રાપ્ત થશે જ.
મન ઘણુંજ શક્તિશાળી હોય છે. મન્ન મનને શુદ્ધ કરે છે, વેરાગ્ય ઉત્પન્ન કરે છે, વૃતિને અંત સુખી બનાવે છે. પ્રત્યેક મંત્રની શક્તિને ઉત્પાદક એક દેવતા હોય છે, એક બીજ હોય છે જે એને વિશેષ શક્તિ આપે છે. ભાવસહિત મને એક ધ્યાનથી મંત્રનો જાપ સતત લાંબા વખત સુધી કરવાથી મંત્ર-ચૈતન્ય થાય છે અને પછી સાધકને મંત્રસિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે. મંત્રમાં
For Private And Personal Use Only
