Atmanand Prakash Pustak 030 Ank 09

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531354/1

Page #1

૫૦ ૩૦ મું. - ચત્ર, અંક ૯ મા.
પ્રકાશક, શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ભાવનગર :
વીર સં.૨૪૫૯ આત્મ સં', ૩૭. વિ.સં.૧૯૮૯
મૂલ્ય રૂા. )
જે પાઠ આના.

Page #2

વિષય-પરિચય.
૧ શ્રી વીર જયંતિ ... ... ડૅ. ભગવાનદાસ મનસુખલાલ. ... ૧૯૫ ૨ શ્રી જેસલમેર તીથ સ્તવન. ...આચાર્યશ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી. ... ૧૯૮ ૩ શ્રી તીર્થંકરચરિત્ર. ... ... મુનિશ્રી દર્શનવિજયજી મહારાજ. ... ૨૦૦ ૪ પરમાર્થ માગમાં નડતા આઠ વિના,
... ગાંધી. ... ૨૦૩ ૫ અમારી પૂર્વદેશની યાત્રા.... ... મુનિશ્રી ન્યાયવિજયજી મહારાજ, ૨૦૬ ૬ પ્રશ્નોમાં છુપાયેલા પ્રશ્નોતરે. ... વિનયકાંત મહેતા.... ... ૭ વાડાનો દુરાગ્રહ કોને છે ?... ... ... મુનિશ્રી ચરણુવિજ્યજી. ... ૮ મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ.... ...વિઠ્ઠલદાસ મૂ૦ શાહ ૦૦ ૨૧૫ કે સ્વીકાર અને સમાલોચના.
સમાલોચનાથે અમને ભેટ મળતાં ગ્રંથામાટે નવા પ્રબંધ.
કોઈપણ ગ્રંથ પ્રગટ થયા પછી તેના પ્રકાશક, લેખક કે કોઈપણ સંસ્થા તે ગ્રંથ જૈનના માસિક, કે અઠવાડિક પેપર ( વર્તમાન સમાચાર ) માં અભિપ્રાયાથે ભેટ મોકલાવે, તેની સમાલોચના જે અંકમાં આવે છે, તેની ભેટ મોકલનાર તે પ્રકાશક, લેખક કે સંસ્થાને કેટલી વખત દિવસે કે મહિનાઓ સુધી ખબર પડતી નથી અને કોઈ સ્નેહી તે આવેલા અભિપ્રાય માટે ધ્યાન ખેંચે ત્યારેજ તેમને માલમ પડે છે, એવું અમારા જાણવામાં આવ્યું છે; એ દૃષ્ટિએ અમોને ગ્રંથા ભેટ મોકલનાર પ્રકાશક, લેખક કે તે સંસ્થાની તે મુશ્કેલી દૂર કરવા અને સર્વ વાચકોની સાથે જ તે પણ જાણી શકે તે માટે જે ભેટની બુકની સમાલોચના અમારા આત્માનદ પ્રકાશ માસિકના જે અંકમાં આવશે તે જ અંક તેમને તરતજ મોકલી આપીયે તો તે પુસ્તકને અભિપ્રાય બીજા વાચકે સાથે તેઓને પશુ જાણવાની તક મળે, તેમ ધારી સમાલોચના માટે ભેટ મોકલનારને તરતજ તે અક મળી જાય તે પ્રબંધ અમે આ અંકથી ચાલુ કરેલ છે.
(માસિક કમીટી.)
ભાવનગર-આનંદ પ્રિન્ટિંગ પ્રેસમાં શેઠ દેવચંદ દામજીએ છાપ્યું.

Page #3

| | -- श्री exies -
આમાન પ્રકાશ.
॥ वन्दे वीरम् ॥ बाह्यविषयव्यामोदमपहाय रत्नत्रयसर्वस्वभूते आत्मज्ञाने प्रयति. तव्यम् , यदाहुर्बाह्या अपि-" आत्मा रे श्रोतव्यो मन्तव्यो निदिध्यासितव्य " इति । आत्मज्ञानं च नात्मनः कर्मभूतस्य पृथक् कि. श्चित् , अपि त्वात्मनश्चिद्रूपस्य स्वसंवेदनमेव मृग्यते, नातोऽन्यदात्मज्ञानं नाम, एवं दर्शनचारित्रे अपि नात्मनो भिन्ने । एवं च चिद्रपोऽयं ज्ञानाद्याख्याभिरभिधीयते । ननु विषयान्तरव्युदासेन किमित्यात्मज्ञानमेव मृग्यते ? विषयान्तरज्ञानमेवबज्ञानरूपं दुःखं छिन्द्यात् । नैवम् , सर्वविषयेभ्य आत्मन एव प्रधानत्वात् , तस्यैव कर्मनिबन्धनशरीरपरिग्रहे दुःखितत्वात् , कर्मक्षये च सिद्धस्वरूपत्वात् ।।
योगशास्त्र स्वोपज्ञविवरण-श्री हेमचन्द्रसूरि. -राह - शा -राक पुस्तक ३० । वीर सं. २४१९. चैत्र आत्म सं. ३७. १ अंक ९ मो.
શ્રી વીર જયંતિ.
-:२त्नभाया*:-- વીર જયંતિ આજ ઉજવીએ, વીર વિભુનો જય ગજવિએ,
વીર ગુણાનું સ્મરણ કરીએ, વીર ગુણેથી આત્મ ભરીએ; ધન્ય દિવસ છે આજતણે આ, ધન્ય ઘડી છે આજ ગણે આ, न्य पितात! सननी याया! भारतनी माथी बन्या!
... ... ... वीर यति० १ વિશ સ્થાનકનું સેવન કરીને, પૂર્વ ભવમાં પુણ્ય ભરીને,
તીર્થપતિ તે જે દિન જમ્યા, નારકીયે ક્ષણ સુખ પામ્યા; * ॥ २त्नमाला प्राचीन पर सुंदर छ छे. ||:

Page #4

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. દુ:ખ મ થાઓ મુજ જનનીને.” અંતર એ ભાવ ધરીને, યોગી સરિખા અચળ રહ્યાતા, ગર્ભ મહીં જે જગત્રાતા.
.. ... . વીર જયંતિ ૨ મુંજ વિગે માતપિતાને, બંધ મ થાઓ આ ધ્યાને,
ભાવદયાથી જે ઉભરાયો, ગ્રહસ્થિતિને અભિગ્રહ ધાર્યો; સર્વ સુરેદ્ર સુરગિરિશ ગે, ભાવ સુરંગે પૂર્ણ ઉગે, જે જિનજીનો જન્મ ઉજવિયા, ભક્તિ ભરેથી આતમ ભરિયો,
... ... ... વીર જયંતિ. ૩ કેમ પ્રભુ આ જલભર રહેશે ? ” ચિત્યુ આ જ્યાં ચિત્ત સુરેશે,
શંકા હરવા જે જિનચંદે, મેરૂ ચળા અંગુલ અગ્રે; આમલકીની રમત રમતાં, ભોરીંગથી સે ડિંભ ડરતા, ત્યારે તેને પકડી હાથે, ફેકો દૂરે જે વીરનાથે;
.. ... ... વીર જયંતિ ૪ જન્મ થકી વિજ્ઞાન ધરતા, સાગરગંભીરા ભગવંતા,
તોય નિશાળે બાલક કાળે, માતાપિતાએ મૂક્યા ત્યારે વિપ્ર સ્વરૂપ છે આવી. જ્ઞાન મહત્તા જેની બતાવીસર્વ ગુરૂને ગુરૂવર છે આ, સૈ વિદ્યાનો સાગર છે આ
. ... ... વીર જયંતિ૫ ભાવ યતિ ભૂષિત થઇને, આતમ ધ્યાને તત્પર રહીને,
ત્રીશ વરષ જે જન્મવિરાગી, ગૃહસ્થતિમાં સ્થિત વડભાગી; વર્ષાવીને વાર્ષિક દાન, તૃણવત ત્યાગી રાજ્ય પ્રધાન, લીધી પ્રવજ્યા જે જિનચકે, સાવ વિરંજી જન્મ પ્રપંચે;
.
... વીર જયંતિ ૬ કામ થકી સામ્ય વધારે, ભાનુ થકી તેજ વધારે
ક્ષીરનિધિ ગંભીર ભારી, મેરૂ સરિખા સ્થિતા ધારી; સવ સહિષ્ણુ પૃથ્વી સમાન, નિર્ભય જાણે કેસરી જાણ ! કૂર્મ" સારખા ઈંદ્રિય ગુમા, વિહગ જેવા સાવ વિમુક્તા;
•.. ... ... વીર જયંતિ ૭ ( ) સુરસંઘ સાસુરસંપાઇ - શ્રી અજિતશાંતિસ્તવ. (૯)ચય મર્જ પાર્થ ઇ-શ્રીમાન સમંતભદ્રાચાર્યજીકૃત બૃહસ્વયંભૂસ્તોત્ર. આ બેની વર્ણરચનામાં ભિન્નતા છે, રાગપદ્ધતિ એક છે.
(૯) “દીવો રે દી મંગલિક દી '—એ કવચિત આ ઢબમાં ગવાય છે, પણ યથાર્થ રત્નમાળા નથી. “ ય જય આરતિ આદિ જિર્ણોદા ”
( * ) * કહત કબીરા સુન ભાઈ સાધુ-આ પણ કવચિત એ ઢબમાં ગવાય છે.

Page #5

શ્રી વીર જયંતિ. નિરંજન તે શંખ સુરેખ, કમલદલ શા અમલ અલેપ,
સપ સમા એકાન્તિક દષ્ટિ, વિશ્વે કરવા કરણાવૃષ્ટિ; ભૂતલ વિહર્યા જે ભગવંતા, દ્વાદશ વર્ષો મૌન ભજતા, ઉપસર્ગો ને પરીષહ સહતાં. ઘોર તપસ્યા નિશદિન કરતાં;
(યુગ્મ) ... ... ... વીર જયંતિ. ૮. ચંદન ચર્ચક વંદક પ્રત્યે, વાસિછેદક નિદક પ્રત્યે,
ભવ મોક્ષે કે મિત્ર અમિત્રે, સમભાવી જે રહેતા નિત્યે; સંગમમાંયે કરણા આણી, અશ્રુથી જેની આંખ ભરાણી, ચંડકેશીયે ક્રોધ ધમેલે, જેની સમીપે શાંત થયેલે;
. . .વીર જયંતિ૯ ઘાતિ અપાવી કેવળ પામી, નિષ્કારણ રે ! કરણું આણી,
જગ જેને ઉદ્ધરવાને, ભવબંધનથી છોડવવાને; ત્રિીશ વરષ જે ભૂતલમાંહી. વિર્યા ચામાદિકમાં આંહી, નિર્મલ મુક્તિ માર્ગ પ્રકા, નિર્મલ સાચો બોધ પ્રસર્યો;
... ... ... વીર જયંતિ ૧૦ એ જંતુને જીવન વહાલું, જેવું નિજ છે નિજને હાલું,
સવે રો સર્વ ને ! આમ સમાં સૌ આત્મ ગણેને ” જેણે એ મંત્ર પ્રચાર્યો, સર્વ ની વહારે ધાયે, ધર્મ અહિંસા પરમ પ્રકા, ભૂતદયાનો પટહુ વગાડ;
• .. .. વીર જયંતિ- ૧૧ એવા વીરના ગુણગણ સાર, કહેતા પામે કેણ જ પાર ?
આંગળીએ કર્યો મેરુ તેલે ? ભક્તો તે કાંઈક બેલે; આપણ સર્વે વીર સંતાને એવા વીરના બાલક માને, એ પિતાના પદમાં પડીએ ! ચાલે આત્માને ઉદ્ધરીએ;
-. .. .. વીર જયંતિ. ૧૨ વીરશાસનની શીલ છો, થઈએ સંગફિન બધાયે !
મનભેદ ને ભેદો છોડી, વાડાઓના બંધન ગેડી; તરવવિચારે અંતર જોડી, મિથ્થામતિ ને મત્સર મોડી, ચાલે વીરનો જય જય કરીએ! આજ્ઞા ભગવાનની અનુસરીએ!
... ... . વીર જયંતિ. ૧૩
અત્રે કરવામાં આવેલી કાવ્યરચના માત્રામેળ પ્રમાણે છે. (પ્રત્યેક ચરણે ૩૨ માત્રા.).
૧ મેરૂશિખરે. ૨ બાલક.૩ ચંદ્ર. ૪ પૃથ્વી જેમ સર્વ સહનારા, પરમ ક્ષમાવાન. ૫ કાચએ. ૬ પક્ષી ૭ વાસિથી છેડનાર. (પા. ૧૯૬ )

Page #6

iti
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
卐*****OKOK-1-*KOKHOK
श्री जैसलमेर तीर्थ स्तवन.
( मेरी अरजी यह चाल )
जैसलमेर तीरथ को जुहार करो,
प्रभु वंदन पूजन ध्यान धरो- अंचली. सिद्धाचलादि जैन तीरथ हैं जगत में जानिये, वैसा ही तीरथ है यही यात्रा करी मन मानिये.
तारे तीरथ भविजन तीर्थ खरो-जैसल० १ ॥
है अपूरव तीर्थ जैसा जाने यात्रा जो करे, बिन अनुभव जीव जगमें चारगति रुलता फिरें.
तीर्थ यात्रा से फटे कर्म घरो-जैसल० २॥
हे प्रभुजी आप तीर्थकर बने तीरथ करी. मैं तुमारे तीर्थ में होकर फिरूं कैसे घरी.
अब तो जल्दी से बेड़ा पार करो-जैसल० ३।।।
नव नवे हैं नव जिनालय माना नवपद पुंज है, तत्त्व नव प्रभु ने प्रकासे मानो उनकी गुंज है.
ब्रह्मचर्य की शुभ नव वार धरो-जैसल० ४ ॥

Page #7

શ્રી જેસલમેર તીર્થ સ્તવન,
૧૯
पार्श्व संभव शांति शीतल आदिनाथ सुहावनो, चन्द्रप्रभ महावीर स्वामी अष्टापदजी पावनो.
श्रीसुपारसनाथ सनाथ करो-जैसल० ५ ॥ आठ मन्दिर है किले में आठ गुण सिद्ध मानिये, आत्म गढ में गति अष्टमी मिलेगी दृढ जानिये.
कर्म अाठ हरी भवसिंधु तरो-जैसल• ६ ॥
फलोदी से संघ आया संघपति पांचू खरा, संघपति प्रभु आप होकर संघपति पांचू धरा.
जाने गूढ गीतारथ ज्ञानी बरो-जैसल० ७ ॥ अंक वसु निधि चंद्रसाले भोमवारे भेटिया, वदि फान्गुन चौथ को श्रीसंघने दुख मेटिया,
प्रभु तीरथ तीर्थपति सिमरो....जैसल ८॥ आत्मलक्ष्मी नाथ प्रभुजी आत्म लक्ष्मी दीजिये, तरण तारण विरुद अपना वह सफल कर लीजिये.
प्रभु वल्लभ संघ में हर्ष भगे-जैमल. ६ ॥

Page #8

૨૦૦
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
અગિઆર અંગેમાં નિરૂપણ કરેલ–
શ્રોતીર્થકરચરિત્ર,
=====
શ્રી જ્ઞાતાસૂત્ર.
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૭૮ થી શરૂ. ) જલ્દી એક હજાર ને આઠ સોનાના કલશ યાવત માટીના. સિવાય કીમતિ તીર્થકરાભિષેકની તૈયારી કરે. યાવતુ તૈયારી કરે છે.
તે કાલે અને તે સમયે અસુરપતિ ચમરેંદ્ર યાવત્..અચુત ઇંદ્ર આવ્યા.
ત્યારે શક દેવેંદ્ર દેવરાજ આભિયોગિક દેવને બોલાવે છે. બોલાવીને આ પ્રમાણે કહે છે--જલદી એક હજાર ને આઠ સેનાના કલશ યાવતું....બીજું તે વિશાળ પ્રમાણમાં તૈયાર કરો. ચાવતું તૈયાર કરે છે. તેના કલશે પૂર્વોક્ત રાજાના કળશમાં સંક્રમી ગયા.
ત્યારબાદ તે શક દેવેંદ્ર દેવરાજ તથા કુંભરાજા મલ્લિ અરિહંતને સિંહાસનમાં પૂર્વાભિમુખ બેસારે છે. એક હજાર ને આઠ સોનાના કળશેવડે ચાવત...અભિષેક કરે છે.
ત્યારે મલ્લિનાથ ભગવાનના અભિષેક વખતે કેટલાએક દે મિથિલા નગરમાં તથા બહાર સર્વ રીતે ચારે બાજુ દેડે છે ( આવ-જા કરે છે )
ત્યારે કુંભરાજા બીજી વાર ઉત્તરાવક્રમણ યાવત...સર્વ અલંકારથી સુશેભિત બનાવે છે, કરીને કોટુંબિક પુરૂષને બેલાવે છે. આ પ્રમાણે કહે છેજલ્દી મનોરમા શિબિકાને તૈયાર કરે. તેઓ તૈયાર કરે છે.
ત્યારે શક દેવેંદ્ર દેવરાજ આભિયોગિક દેવોને બોલાવે છે. કહે છે-જલ્દી અનેક થાંભલાવાળી ચાવતું...મનરમા શિબિકાને તૈયાર કરો. યાવતું તે શિબિકા પણ રાજશિબિકામાં સંકમી.
ત્યારબાદ મલ્લિનાથ અરિહંત સિંહાસનથી ઉઠે છે, ઉઠીને જ્યાં મનેરમા શિબિકા છે ત્યાં આવે છે, આવીને મનેરમાં શિબિકાને દક્ષિણ બાજુ કરી (અનુકૂળ કરી) મનેરમાં શિબિકાની ઉપર ચડે છે. ચડીને સિંહાસન પર પૂર્વાભિમુખ બેઠા.
ત્યારબાદ કુંભરાજા અઢાર શ્રેણી–પ્રશ્રેણીને બોલાવે છે. બેલાવીને આ પ્રમાણે કહે છે હે દેવાનુપ્રિ ! તમે ન્હાઈ યાવત્... સર્વ અલંકારથી બનીઠની મલ્લિની શિબિકાને ઉઠાવે, યાવતું.....ઉઠાવે છે.

Page #9

શ્રીતી કરચરિત્ર.
૨૦૧
ત્યારે શક્ર દેવેદ્ર દેવરાજ મનેારમાની દક્ષિણની ઉપરની બાહા પકડે છે (ઉઠાવે છે), ઈશાનેન્દ્ર ઉત્તરની ઉપલી મહાને પકડે છે, ચમરેંદ્ર દક્ષિણની નીચલી માહાને ઉઠાવે છે, અલીંદ્ર ઉત્તરની નીચલી માહાને ઉઠાવે છે અને બીજા દેવે અનુકૂળતા પ્રમાણે મનેરમા શિખિકાને ઉઠાવે છે.
ગાથા-શિબિકાને પ્રારંભમાં ષિત રૂ ંવાડાવાળા મનુષ્યો ઉપાડે છે, બાદમાં અસુરે દ્ર, સુરેન્દ્રે અને નાગેદ્રો ઉઠાવે છે. ( 1 ) યલાયમાન ચપલ કુંડલને ધારણ કરનાર ઇચ્છાનુસાર વિષુવેલ ભૂષણવાળા દેવેદ્રો અને દાનવેત્રો તી કર પાલખીને વહે છે (૨)
ત્યારે મનેારમા શિબિકામાં બેઠેલ મટ્વિનાથ અરિહંતને આ અમાંગલિક પ્રથમ ચાલે છે. અનુક્રમે. એ રીતે જમાલીના (ભગવતીસૂત્રને) પાઠ કહેવા. ત્યારબાદ મલ્લિનાથ અરિહંતના દીક્ષા ઉત્સવમાં કેટલાએક દેવે મિથિલાનગરીને સાફ કરે છે, યાવત્....અદર વર્ષા અને વિધિની ગાથાઓ પ્રમાણે ચાવત્.... દાડે છે.
ત્યારબાદ મશ્ર્વિનાથ અરિહંત જ્યાં સહામ્ર વન છે, જ્યાં શ્રેષ્ઠ અશા વૃક્ષ છે, ત્યાં આવે છે, શિખિકાથી નીચે ઉતરે છે, આભરણુ તથા અલંકારો પ્રભાવતી લ્યે છે. ત્યારબાદ મદ્ઘિ અરિહંત સ્વયમેવ પાંચમુષ્ટિક લેાચ કરે છે જયારે શક દેવેદ્ર દેવરાજ મલ્લિના વાળાને ગ્રહણ કરે છે, જેને તે ક્ષીરા દક સમુદ્રમાં પધરાવે છે.
ત્યારે મહિ અરિહ ંત સિધ્ધાને નમસ્કાર હેા એમ કહી સામાયિક ચારિત્રને સ્વીકારે છે.
જે વખતે મલ્લિ અરિહંત ચારિત્રના સ્વીકાર કર્યાં તે સમયે ઇંદ્રના વચનથી દેવાના શબ્દ મનુષ્યોના અવાજ વાદીંત્રના નાદ અને ગીત-વાદ્યના સુરા શાંત કરવામાં આવ્યા હતા.
જે સમયે મજ્ઞિ અરિહ ંતે સામાયિક ચારિત્ર લીધું તે સમયે મલ્લિ અરિહંતને માનવી ધર્મમાં શ્રેષ્ઠ મનઃવજ્ઞાને ઉપજ્યુ
મટ્વિનાથ ભગવાન્ જે હેમ ંતઋતુને બીજો મહિનો, ચેાથે પક્ષ, પાષ શુકલ તે પેષ શુદિ ૧૧દિવસે પૂર્વાન્તુકાળ સમયે પાણીરહિત અઠ્ઠમ ભક્તમાં અશ્વિની નક્ષત્રમાં ચંદ્રને ચોગ આવતા ત્રણ સે સ્રીઓની અભ્યંતર પદા સાથે ત્રણસો પુરૂષોની બાહ્ય પદા સાથે મુંડ થઇ પ્રવ્રુજિત બન્યા.
મલ્લિનાથ ભગવાનની પાછળ સાથે આ આઠ રાજકુમારેાએ દીક્ષા * મલ્લિનાથ ભગવાનનું દીક્ષા કલ્યાણક માગશર સુદિ ૧૧ તિથિએ મનાય છે, જે આવશ્યક સૂત્ર પ્રમાણે છે. (મા. શુ. ૧૧ તિથિએ અશ્વિની નક્ષત્ર વધારે સંભવિત છે).

Page #10

૨૦૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
લીધી. તેના નામો-નંદ, મિત્ર, સુમિત્ર, બળમિત્ર, ભાનુમિત્ર અમરવતિ, અમરસેન અને મહુસેન (ગાથા-1) ત્યારે ભુવનપતિ વ્યંતર-જતિષ્ક, તથા વૈમાનિક દે મલ્લીનાથ અરિહંત દીક્ષા મહિમા (નિષ્કમણત્સવ) કરે છે, કરીને જ્યાં શ્રેષ્ઠ નંદીશ્વર દ્વીપ છે ત્યાં અઠ્ઠા મહોત્સવ કરે છે. કરીને ચાવત જાય છે.
ત્યારબાદ મ@િઅરિહંત જે દિવસે દીક્ષિત થયા તે જ દિવસના પાછલા ભાગમાં* અશોકવૃક્ષની નીચે પૃથ્વીશિલા પટ્ટમાં શ્રેષ્ઠ સુખાસનમાં હોતા શુભ પરિણામે પ્રશસ્ત અધ્યવસાયેએ પ્રશસ્ત લેશ્યાઓએ વિશુદ્ધતર લેશ્યાઓ વડે તે આવરણવાળા કર્મ–રજને સાફ કરનાર અપૂર્વકરણ (આઠમું ગુણસ્થાનક ) માં પ્રવેશીને અનંત ચાવતું.........કેવળજ્ઞાન-કેવલદશન પામ્યા. (સૂત્ર ૭૭)
તે કાળે અને તે સમયે સર્વ દેવના આસનો ચાલે છે. અરિહંત સમેસરે છે, દેવે ઉપદેશ સુણે છે, અષ્ટાબ્લિક મહોત્સવ માટે નંદીશ્વરમાં પહોંચે છે. જે દિશાએથી આવ્યા હતા તે દિશાએ પાછા જાય છે. કુંભરાજા પણ નીકળે છે.
ત્યારે તે જિતશત્રુ વિગેરે છે. રાજાઓ મોટા પુત્રને રાજ્યપર બેસારી હજાર આદમીથી ઉપડતી શિબિકામાં ચીને સર્વ =દ્ધિથી જ્યાં મહિલ અરિહંત છે ત્યાં આવે છે. યાવત...પયુ પાસના કરે છે. ત્યારે મહિલા અરિહંત તે મહાપરિષદમાં કુંભરાજાને તથા તે જિતશત્રુ વિગેરેને ધર્મ કહે છે. પરિષદુ જે તરફથી આવી હતી તે તરફ ચાલી ગઈ. કુંભરાજા શ્રમણે પાસક થયા, સ્વીકાર કર્યો. પ્રભાવતી પણ શ્રાવિકા બની
ત્યારબાદ જિતશત્રુ પ્રમુખ છએ રાજાએ ધર્મ સાંભળીને હે ભગવનું ! એમ કહેતા દીક્ષિત બન્યા. ચૌદપૂર્વી બની અનંત કેવળજ્ઞાનદર્શન સાધી સિદ્ધ થયા.
ત્યારબાદ મલિલ અરિહંત સહસ્સામ્રવનથી નીકળે છે, નીકળીને બહારની ભૂમિમાં (દેશમાં) વિહાર કરે છે.
મલ્લિનાથ ભગવાનને ભિષમ્ વિગેરે ૧૮ ગણે અને ૧૮ ગણધરે હતા. મલ્લિનાથ અરિહંતને ૪ ૦૦૦ પ્રમાણેની ઉત્કૃષ્ટ સંપદા હતી, બંધુમતિ વિગેરે ૫૫૦૦૦ સાધ્વીઓની ઉત્કૃષ્ટ સંપદા હતી, શ્રાવકેની ૧૮૪૦૦૦ ઉત્કૃષ્ટ સંપદા, શ્રાવિકાઓની ૩૬પ૦૦૦ ની ઉત્કૃષ્ટ સંપદા હતી. ૬૦૦ ચદપૂર્વીએ ૨૦૦૦ અવધિજ્ઞાની, ૩૨૦૦ કેવલજ્ઞાનીઓ, ૩૫૦૦ વૈકિયલબ્ધિધારી, ૮૦૦ મન:પર્યવજ્ઞાની, ૧૪૦૦ વાદી, ૨૦૦૦ અનૂત્તપિપાતિક મુનિઓ હતા. (અપૂર્ણ )
* આવશ્યક સૂત્રમાં મલિનાથ ભગવાનને કેવળજ્ઞાન કાળ માગશર માસમાં દિવસના પૂર્વ ભાગમાં સૂચવેલ છે અને અહોરાત્રિનો છટ્વસ્થ પર્યાય દેખાડેલ છે. –ટીકાકાર
+ સમવાયાંગસૂત્રમાં ૫૯૦૦ અવધિજ્ઞાનીઓ લખ્યા છે.

Page #11

LS
પરમાર્થ માર્ગમાં નડતા આઠ વિનો,
૨૦૩ EFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF કે પરમાર્થ માર્ગમાં નડતા આઠ વિડ્યો. FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
પરમાર્થ પથના પથિકે એક એક પગલું સંભાળીને ચાલવું જોઈએ. આ માર્ગમાં અનેક વિઘો છે, પરંતુ તેમાંથી મુખ્ય આઠ વિઘોના સંબંધમાં કાંઈ આલેચના કરીએ છીએ. તે આઠ પ્રકાર ૧ આલસ્ય, ૨ વિલાસિતા, ૩ પ્રસિદ્ધિ ૪ માન-બડાઈ, ૫ ગુરૂપણું, ૬ બાહ્યદેખાવ, ૭ પરદેષચિન્તન અને ૮ સાંસારિક કાર્યોની અત્યંત અધિકતા એ છે.
આલસ્ય–આળસી મનુષ્યનું જીવન તમય રહે છે. તે કેઇપણ કાર્ય પરિપૂર્ણ કરી શકતો નથી અને તે રીતે જ જીવનના દિવસો તેના પુરા થાય છે. તે મનુષ્ય પરમાર્થની વાત સાંભળે છે, સંભળાવે છે, તેને તે સારી પણ લાગે છે પરંતુ પ્રમાદ તેને સાધવામાં તત્પર થવા દેતો નથી. શ્રદ્ધાવાન પુરૂષ પણ આળસના કારણથી ઉદ્દેશ -સિદ્ધિ તક પહોંચી શકતો નથી, તેટલા માટે શ્રદ્ધાસાથે તત્પરતાની આવશ્યકતા શાસ્ત્રોએ બતાવી છે. આળસ સદા એ ભાવના ઉત્પન્ન કરે છે કે ફીકર શું છે ? પછી તે કરી લેશું. કદાચ તે મનુષ્યના મનમાં કાંઈ કરવાની ભાવના ઉત્પન્ન થાય છે કે તે જ વખતે પ્રમાદ, તન્દ્રા, આલસ્યાદિ તેના સ્વરૂપમાં આવી તેને ઘેરી લે છે જેથી પરમાર્થ માર્ગમાં વિચરનારે તેને કેઈપણ પ્રકારે નાશ કરવો જોઈએ.
વિલાસિતા–વિલાસી પુરૂને મજશેખના સાધનોનો ઉપયોગ કરવા માંથી ફુરસદ મળતી નથી જેથી તે સાધન કેવી રીતે કરી શકે? કદાપિ કોઈ વખત મહાત્માને સંગ કરે છે જે વખતે ક્ષણભર તો એવી ઇચ્છા થાય છે કે હું ભજન કરૂં, પરંતુ વિલાસિતા તેને તેમ કરવા દેતી નથી. મોજશોખના સામાન ખરીદવા અને તેનું મૂલ્ય ચૂકાવતાં અન્યાય અને અસત્યની પરવા નહિં કરતાં ધન કમાવાના કામમાં જ તેનું જીવન નિરંતર વિતે છે. વિલાસના સાધન ખરીદવામાં આવશ્યક કે અનાવશ્યકનું ધ્યાન છોડીને જયાં જ્યાં તેવી ચી દેખે તે ખરીદી લે છે, જેથી નથી પરવા કરતાં રૂપીયાની કે અન્ય પ્રકા૨ના પરિણામની. રાતદિન વિલાસ અને મોજશોખની સુંદરમાં-સુંદર ચીજોને તે ગ્રાહક હોવાથી તેની જ ચિંતામાં રાતદિવસ લાગી જતો હોવાથી વૈરાગ્ય તે તેની પાસે આવે જ શી રીતે ? આવા મનુષ્યો કરોડપતિ જેવા હોય છે તે કંગાળ થઈ ગયા પણ દેખાય છે અને અર્થકણની સાથેની આદતથી પ્રતિકૂળ સ્થિતિમાં રહેવામાં બાધ્ય હવાના એક મહાન કષ્ટ તેમને વિશેષ રૂપમાં ભાગ

Page #12

२०४
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
વવું પડે છે. જે મનુષ્ય માત્ર ભગવત પ્રાપ્તિને ચાહે છે પરંતુ વૈરાગ્યને ચાહતો નથી અને સાદુ જીવન વિતાવવા સંકેચનો અનુભવ કરે છે તે ભગવત પ્રાપ્તિના માર્ગ પર અગ્રેસર થઈ શકતો નથી, પરંતુ તેવા મનુષ્યો વિલાસિતાને ભાવ જે પિતાના મનમાં આવે કે તે તુરત કાઢી નાંખે તે વધતું જતું વિલાસીપણું
અડચણ ન કરે તેટલા માટે તેમણે વિશેષ સાવધાન રહેવું જોઈએ. વિલાસીપુરૂષનો સંગ કરે અથવા તેની આસપાસ રહેવું તે પણ વિલાસીપણામાં ફસાવવાવાળું છે, તેટલા માટે વિલાસ કે વિલાસીપણાને શત્રુ સમજી તેને સર્વથા નાશ કરવા સર્વ બાબતમાં સાદાપણાનું આચરણ કરવું જોઈએ. વિલાસીપણમાં અનેક હાનિ આવે છે છતાં ૧ ધનને નાશ, ૨ આરેગ્યતાને નાશ, ૩ આયુને નાશ, ૪ સાદાઈના સુખને નાશ, ૫ દેશના લાભને નાશ, ૬ ધર્મને નાશ, ૭ સત્યને નાશ, ૮ વૈરાગ્યને નાશ, ૯ ભક્તિને નાશ અને ૧૦ જ્ઞાનનો નાશ? આ દશને ક્ષય મુખ્ય છે.
પ્રસિદ્ધિ –સંસારમાં ખ્યાતિ છે કે જે પરમાર્થ સાધન માર્ગનું એ એક મોટું વિન છે. ભગવત પ્રેમ સાધતા આત્મકલ્યાણ ઈચ્છનારે-કરનારે બહુ જ છાનું રહેવું જોઈએ; નહિં તે તેની પ્રસિદ્ધ થતાં ચારેબાજુથી લોકો તેને પોતાના કરવા અનેક પ્રયત્ન કરે છે જેથી તેમ છતાં સાધકને સાધના કરવા માટેનો સમય મળ પ્રાંતે કઠણ થઈ પડે છે. જીવનની અંતર્મુખી વૃત્તિ બહિર્મુખી થઈ પડે છે અને છેવટે બહિરામાં થવું પડે છે. પિતાની ખ્યાતિ વિશેષ વિશેષ થવા માટે ધર્મ અને તેના ક્રિયાકાંડ એવા કરી બતાવે છે, ધર્મ માગે પિસા એવી રીતે વાપરે છે કે લોકે પિતાના માટે વાહ વાહ કેમ બોલે? આ ઈચ્છાવાળા દંભી જ ગણાય. લેકેને ઉપદેશ પણ તે હેતુએ એ આપે છે અને પાઠ એ ભણાવે છે કે બીજા કરતાં પિતે સંસારથી ન્યારે જ છે, પરંતુ તેમના તેવા ચશમાં ખામી આવતાં હૃદયવાલા કાંતે ભભૂકી ઉઠે છે કાંતે તેની આડે આવનાર કે તેને નહિં સંમત થનારને એક બીજી રીતે મીઠાશભરેલી રીતે નિંદે છે કે નુકશાન કરે છે. દુનિયામાં એવી સફાઈથી વર્ષોના વર્ષો સુધી તેવી રીતે ખ્યાતિ મેળવવા પ્રયત્ન કરે છે કે પુન્ય ખસતાં પિલે જણાઈ આવે છે. પ્રસિદ્ધિમાં પ્રિયભાવ ઉત્પન્ન થવાના કારણે તેને તે સદા વધારવા ચાહે છે જેથી દિવસનુદિવસ અધિકાધિક લોકે સાથે પરિચય પ્રાપ્ત કરી લેતે જાય છે પછી અસલનું સાધક સ્વરૂપ રહેતું નથી. અને પ્રસિદ્ધિ કાયમ રાખી લેવાથી તે દંભ કરે શરૂ કરી દે છે અને તેમ થતાં નિરંતર તે જ માટે આર્તધ્યાન થતાં નવા નવા ઢોંગ રમ્યા કરે છે. પછી તેમનું જીવન કપટ, દુઃખ અને સંતાપનું ઘર બની જાય છે. આ સંસારમાં આવી રીતે જે સાધકની પ્રસિદ્ધિ નથી થઈ અને સારધાર રહેલ છે તેને મહા ભાગ્યવાન સમજ.

Page #13

M^^^^^^^^^^A
પરમા માર્ગમાં નડતા આઠ વિઘ્નેા.
૨૦૫
૪ માન-અડાઇ—આ મીઠી છરી છે, દેખવાથી બહુ જ મનેહર લાગે છે પરંતુ સાધન-જીવનને નષ્ટ કરી દે છે. સંસારમાં ઘણા મેટા પુરૂષોના બહુ જ મેટા મોટા કામાન - ખડાઈના મૂલ્ય પર વેચાઇ જાય છે. અસલ કુલ ઉત્પન્ન કરવા પહેલાં તે સ માન-અડાઇના પ્રવાહમાં વહી જાય છે. અડાઇ મીઠી લાગી કે સાધનપથનું પતન શરૂ થયુ સમજવુ અને આગલ ચાલતા પછી સર્વે કાર્યાં મડાઇને લીધેજ થયા કરે છે. અસલી ફૂલ ઉત્પન્ન કરતાં પહેલા તે તમામ માન-મડાઇના પ્રવાહમાં ચાલ્યા જાય છે. માનની અપેક્ષાએ બડાઈ અધિક પ્રિય માલુમ પડે છે. મેટાઇ પ્રાપ્ત થવાથી મનુષ્ય માનને જરા દૂર કરી દે છે. લાકે પ્રશંસા કરે તેથી માન છેી સવથી નીચે મેસી જાય છે. કદાચ માનપત્ર આપનાર મળે તે મેટાઇ દેખાડવા પ્રથમ ના પાડે, અને અન્ય દ્વારા પ્રયત્ન કરાવી પ્રાપ્ત કરે છે. બડાઇ મીઠી લાગી કે પતન થયું. સમજવું. વૃદ્ધાવસ્થા થઇ હાય, હૃદય, મગજ, શરીર, ઇંદ્રિયેા બરાબર કામ ન કરી શકે છતાં જ્યાં ત્યાં મેટાઈ માટે માથુ` માર્યાં કરે છતાં લેાકેાને તા કહે કે આપણે તે બધુ... છેડી દીધું છે. એટલુ જ નહિ પણ મેાટાઇની અપેક્ષાથી જ સ કામા થયા કરે અને કરે, જ્યાં કાઈ કારણુથી પરમા સાધનમાં રહેનાર મનુષ્યની કેઇપણ કારણે નિંદા થવા લાગે ત્યાં આ ભાઇશ્રી તેને છોડી જે કાર્યોમાં મોટાઈ થતી હોય, જ્યાં જે પક્ષ વખાણુ કરે, જ્યાં માન મળે ખ્યાતિ મળે ત્યાં તેનામાં લાગી જાય. પછી ધીપણુ રહે કે નહિં, અથવા ભૂતકાળમાં પેાતાના વિચાર, વાણી કે કલમવર્ડ શું વર્તન, પ્રકૃતિ, હિલચાલ કે ભાષણલખાણુ, ઉપદેશ હતા અને આજ શું થાય છે શું લખાય, ખેલાય છે તેનું પણ તેને લઈને ભાન ભૂલી જાય છે. જેથી મનુષ્યે આવી જાતની માન--ખડાઇ-મોટાઇની ઇચ્છાના સર્વથા ત્યાગ કરવા જોઇએ. કારણ કે આ વાસના અહુ જ ખુરી છે. આખા જીવનનુ ધર્મ, જ્ઞાન, ક્રિયાના ફળને લુલુ બનાવી દે છે અને વખતે નષ્ટ કરી દે છે. માલુમ પડે છે કે કદાચ જરા પણ નિદા જો થવા માંડે તે તે અપ્રિય લાગે છે અને માટાઈ સાંભળવામાં આવતાં સતષ પ્રાપ્ત થાય છે અને આનંદની લહરી હાઠપર જણાય તે જાણવું કે તે પુરૂષને માટાઇની ઇચ્છા તીત્ર છે અને તેથી જ સ કાર્યો મુખ્યપણે કર્યોછે અને કરે છે.
પરમા ષ્ટિએ માન-બડાઇની ઇચ્છા અત્યંત ત્યાગવા લાયક અને નિંદનીય હોવા સાથે પરમાર્થ સાધન પ્રાપ્તિ માટે-આત્મકલ્યાણના અભ્યાસી માટે સેવાભાવી માટે તે જરૂર નીચે પાડનારી છે.
( ચાલુ )
—અનુવાદક ગાંધી

Page #14

૨૦૬
તે નથી આપતા.
શ્રી આત્માન, પ્રકાશ,
©
અમારી પૂર્વેદેશની યાત્રા.
( ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ. ) CO લેખક:—મુનિ ન્યાયવિજયજી
( ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૮૬ થી શરૂ )
જો કે કવિશ્રીએ તે મુર્શિદાબાદનું પણ બહુ સુંદર વર્ણન કર્યું છે, પણ સ્થાનાભાવે
૮ કાસ દાઢસા
જાણજો, પટણાથી એ ગાંમ,
સેયવરા આસવા, સહુ રહે એક ઠામ. ૧ જીણ ગામે જીનરાજને શ્રાવક સેવે નિંત,
ગુણવતા ગુરૂની ભગતિ કરે ઉદારહ ચિત્ત. ૨ મક્ષુદ્રાબાદઃ મઝાર શ્રાવક સઘલા મુષકાર હે; સુન્દર સુણજ્યેાજી આસવશ સિરદાર ાનીષડંગ ઉદ્ઘાર હેા. સુ. ૧
વીર, ધીર વિખ્યાતા ધર્મને, મુપાત્ર દાતા હા,
વંદ્યા શ્રી ગુરૂના પાય હરખ્યા હીયડામાંહિ હૈ। સુર્ યાત્રગુરૂજી પધારશે મન ચિંત્યા કારજ સારેાહેા,
સામગ્રી મારશે કરી જોઇ ઇંતે દીથી ભલેરી હેા. ૩ મુર્શિદાબાદના રાજમહેલથી લગભગ ૧૫ માઇલ દૂર મહિમાપુર છે. અહી ભારતબંધુ ભારતદીપક જગશેઠના વંશજ રહે છે. જગત્શેઠના કસાટીના મંદિરનાં દર્શન કર્યાં. મદિર બહુ જ સુન્દર અને સુોભિત છે. મદિરના ખભા અને છતા પૂર્વકાલિન મંદિરનું ગૌરવ ગપૂર્વક ગાય છે. સેટીની પરીક્ષા કરવા ઘણાય જૈન યાત્રિએએ સાનાની વીંટીએથી તથા બીજા સુવણૅના આભૂષણેાથી લીંટા કર્યા છે જે જોયા. મંદિર નાનુ, નાજુક, રમણીય છે. મૂર્તિએ પણ બહુ જ ભવ્ય અને સુન્દર છે. કસાટીનું મંદિર આ સિવ ય ખીજે સ્થાને નથી જોયુ. કસોટીની મૂર્તિએ તેા જોઇ છે. જે વખતે આખુ મંદિર *સેાટીનુ હશે, ત્યાંની મૂર્તિએ પણ કસોટીની, હીરાની, પન્ના અને નીલમની હશે તે વખતે મંદિર કેવું સુંદર અને ભવ્ય હશે તેની માત્ર કલ્પના જ આવે છે, પણ એક જમાને! એ હતા કે સેટીના મંદિરમાં હીરા પન્ના, નીલમ અને કસોટીની મૂર્તિએ હતી. આ મદિરમાં અત્યારે તે પૂર્વના મંદિરનાં અવશેષો માત્ર દષ્ટિગોચર થાય છે, હાલમાં અહીંની મૂર્તિએ અન્યત્ર વિદ્યમાન છે.
પહેલાં જગશેઠની કેાડી ગંગા કિનારે હતી. કસેાટીનું ભવ્ય મંદિર પણ ત્યાં જ હતું. આખા હિન્દુસ્તાનમાં આ મંદિર, તેની રચના અને ભવ્યતા માટે અજોડ ગણાતું હતું, પરન્તુ ભાવીના ગર્ભમાં શું સમાયુ છે તે મહાજ્ઞાની સિવાય ખીજું કાણુ જાણી શકે તેમ
૧ મુર્શિદાબાદમાં રેશમની ઉત્પત્તિ ઘણી થાય છે. તેમાં બે પ્રકાર છે. એક જીવેાને-કીડાઓને સહાર કરીને અને ખીન્તુ અંદરથી એની મેળે જીવડા બહાર નીકળી જાય છે તે. આ રેશમ હલકા પ્રકારનું ગણાય છે પણ શુદ્ધ ને પવિત્ર લેખાય છે. બાકી અચેતે આવ્યા પછી કીડા મારવાને પાપ-વ્યાપાર ધ્યેા લાગે છે.

Page #15

અમારી પૂર્વ દેશની યાત્રા,
૨૦૭
છે. ગંગામા-ભાગીરથીના ભીષણ પુરપ્રવાહે જગશેઠનો બંગલે, મંદિર અને લક્ષ્મીબધું જમીનદોસ્ત કર્યું. ત્યારપછી બચ્યું તે જગશેઠના પુત્રોએ લીધું, તેમાં કસોટીના મંદિરના ખંભા આદિ જે મળ્યું તે એકઠું કરી હાલના સ્થાને બંગલો અને મંદિર બંધાવ્યા
ગંગાના એ ભીષણ પુરપ્રવાહમાં જગતોને વૈભવ, ગૌરવ, પ્રભુતા અને લક્ષ્મીદેવી તણાઈ ગયાં-રીસાઈ ગયાં; તે રીસાઈજ ગયાં છે. પુનઃ જગતશેઠના ઘર સામે તેમણે જોવાની દરકાર પણ નથી રાખી. અમે જગતશેઠની ભૂતકાલિન પરિસ્થિતિ, તેમનાં ગૌરવને ઇતિહાસ, તેમનો વૈભવ અને સાહ્યબી, અચલ ધર્મશ્રદ્ધા, ધર્મ અને તીર્થ માટે પ્રાણની પણ પરવા ન રાખનાર ધર્મવીર તરીકે અને તેમના પતનનાં-વિનાશનાં ખરાં કારણો સાંભળ્યાં અને વાંચ. એ કરૂણ ઇતિહાસ સાંભળી અમારૂં હદય દ્રવી ઉઠયું. એક જૈન ધર્મના વીરપુરૂષની ભારતના સપુતની આ દશા સાંભળી કેના હૃદયમાં કારી ઘા નહિ લાગે? આટલું છતાંય ઈતિહાસલેખકેએ આ મહાપુરૂષને ઘણે અન્યાય કર્યો છે અને તેમાં પણ તે જૈન હવામાત્રથી તેમના પ્રતિ બહુ જ નિષ્ફર અને નિર્દયતાપૂર્વકનું વર્તન કર્યું છે. અમીચંદના પાત્રને જગતશેઠના પાત્ર સાથે સેળભેળ કરી નાખીને અન્યાયની અવધિ કરી છે. જૈન પત્રની ભેટ “જગતશેઠ” માં પણ આવું જોઈએ તેવું પરિમાર્જન નથી થયું. કેટલીક સત્ય વિગતે નથી આવી. આ માટે જ ભારતમાં અંગ્રેજી રાજ્ય; જગશેઠ (બંગાલી) આ બન્ને પુસ્તક જપ્ત છે. એક તો અમે વાંચ્યું છે. એમાં ઘણી સત્ય વિગતો આવી છે, પરન્તુ ખરે ઈતિહાસ તે જગતશેઠના વંશજ પાસેથી મળે તેમ છે. જગતશેઠનું કટીનું મંદિર, તેમની ધર્મશ્રદ્ધા અને વૈભવનું જીવંત દ્રષ્ટાંત છે, તેમજ મણિનો પલંગ શાહજહાનના મયુરાસનની પ્રતિકૃતિ આદિ પણ તેમના વૈભવનું દ્રષ્ટાંત છે. વર્તમાન જગતશેઠ પણ ધર્મશ્રદ્ધાળુ અને સજજન છે. બ્રીટીશ સરકાર જગતશેઠને તેમનાં દાદીમાં હતા ત્યાંસુધી વર્ષાસન આપતા. હાલમાં તે પણ બંધ છે. છતાંય જેમાં તેમનું માન અને ગૌરવ સારાં છે. અહીંના સુંદર છનમંદિરનાં દર્શન કરી અમે કટગેલા આવ્યા મહિમાપુરથી ૦૧-૦ માઈલ હશે.
અહીં વિશાલ ઉદ્યાનમાં-બગીચામાં ભવ્ય જીનાલય છે. પ્રતિમાજી બહુ જ મનહર અને આકર્ષક છે. આદિનાથપ્રભુ મૂળનાયક છે જે ચમત્કારી અને પ્રભાવશાલી છે. આના ઉપર જે લેખ છે તેટલી પ્રાચીન મૂર્તિ અમને ન લાગી. રચના અને સ્થાપત્ય જોતાં કદિ પણ અમને બતાવ્યા તેટલો જુનો સમય ન હોઈ શકે એમ અમારું માનવું છે. બાબુશ્રી લક્ષ્મીપતિસિંહજીએ આ ભવ્ય મંદિર અને વિશાલ બગીચો બંધાવેલ છે, ત્યાંથી વિહાર કરી ચાર કેશ બાઉચર આવ્યા.
અહીં શ્રાવકનાં ૫૦ ઘર છે. સંભવનાથ પ્રભુ, અરનાથ પ્રભુ, વિમલનાથ પ્રભુ, તથા આદિનાથ પ્રભુનાં મંદિર છે. મંદિર વિશાલ અને ભવ્ય છે. અહીંથી ૧ થી ૦૧ માઈલ દૂર કીર્તિબાગમાં પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું મંદિર છે. અહીં કટીની સુંદર ભવ્ય મૂર્તિ છે. આ પ્રતિમાજી જગશેઠના કસોટીના મંદિરમાંથી આવી હોય તેમ લાગ્યું. અહીંથી ગંગાને સામે કાંઠે જ બે માઇલ દૂર અજીમગંજ આવ્યા
કલકત્તાથી અજીમગંજ આવવા માટે બે રસ્તા છે. અમે આવ્યા તે રસ્તે વધારે ઉપકારક છે. બેશક આ રસ્તે સર્પાદિને ભય છે પણ ઉપયોગથી વિચરનારને વાંધા જેવું નથી. રેવે રસ્તા પણ બે છે. એક કલકત્તાથી હાવરા થઈને જાય છે અને તે અજીમગંજ

Page #16

૨૦૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
ઉતારે છે. અજીમગંજ સીટી સ્ટેશનની સામે જ વેતાંબર ધર્મશાળા છે. અહીં આવનાર દરેક યાત્રીને પ્રાયઃ પ્રથમ દિવસે તો બાબુ સુરપતસિંહજી તરફથી અવશ્ય નિમંત્રણ હેાય છે. અહીંથી અજીમગંજના બધાં મંદિરનાં દર્શન કરી હેડીથી નદિ પાર કરી વાહન ઇચ્છુક ગ્રહસ્થાશ્રાવક વાહનદ્વારા બાલુચર (કીર્તિબાગ સહિત) કટગોલા અને મહિમાપુર આદિ સ્થાનનાં મંદિરનાં દર્શન કરી પૂનઃ નદી કાંઠે આવી હોડીથી નદી પાર કરી અજીમગજ ધર્મશાળામાં આવે છે. આ રસ્તે વધારે અનુકુળ છે. બીજો પગ રસ્તો કટવા થઈ બરઠાન થઇને જાય છે. ત્યાં ૩૦ માઈલની કાચી સડક આવે છે, અને નદીએ પણ આવે છે તેમ ઘેાડું ચક્કર પણ છે. જોકે અમે ગયા તે રસ્તે કે જે અહીં આવે છે ત્યાં પણ કાચી સડક જ છે પણ સડક સારી છે. નદી આવે છે પણ સગવડતા મળે છે. બીજે રેલ્વે રસ્તો ચાલદા થઈને બલુચર જાય છે પણ શ્રાવકોને તો કલકત્તાથી હાવરાથી અજીમગંજ લાઇન વધારે અનુકૂળ પડે તેમ લાગે છે.
અજીમગંજ-અહીં શ્રાવકનાં ૮૦ ઘર છે. બલુચર અને અજીમગંજમાં ઘણું ધનાઢય, શ્રીમાન અને ધીમાન જેને વસે છે. મુર્શિદાબાદમાં રહેતી અસલ જૈન વસ્તી ક્યાં ગઈ તેનો પત્તો નથી કિન્તુ અહીં અત્યારે વિદ્યમાન જૈનમાં તો ઘણાખરા રાજપુતાનામાંથી આવેલ છે. જો કે તેઓ પણ અત્યારે તો બંગાલીબાબુ બન્યા છે. મેટા જાગીરદારે અને રાજાઓ તરીકે તેમની ખ્યાતિ છે. તેઓને આતિથ્ય સત્કાર પાછળની ભાવના અને વાણુની મીઠાશ અદ્વિતીય છે એમ કહું તે ચાલે. તેઓમાં રહેલ વિનયભાવ, નમ્રતા અને સજનતા જરૂર પ્રશંસનીય છે. અદ્યપિ અહીં સ્ત્રીઓમાં એઝલ–પડદાનો રિવાજ સખ્ત છે પરંતુ ખુશી થવા જેવું એ છે કે બાલક અને બાલિકાઓ સાથે જ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. હિન્દ્રિ, બંગાલી અને ઈંગ્લીશ પણ શીખે છે. ધાર્મિક જ્ઞાન પણ સારું પ્રાપ્ત કરે છે. અહીંની જૈન પાઠશાળા બહુ સારી છે. જો કે કેટલાંક કુટુંબનાં ફરજંદ ભણવામાં આગળ વધે છે, પરન્તુ ઘણુંખરાં તે પોતાનાં બાળકોને ખ૫ જેનું ભણાવી ઇતિશ્રી માને છે.
અહીંના શ્રાવકમાં ધાર્મિક જ્ઞાન કદાચ ઓછું હશે પરંતુ શ્રદ્ધાની વિપુલતા છે. શ્રદ્ધાનું ઝરણું નિર્મલ વહે છે. તેમનામાં રહેલ ધર્મશ્રદ્ધા, ભાવના અને દ્રઢ ધર્મરાગ એ ખાસ ગ્રહણ કરવા લાયક છે. અહીં શ્રી અને ધીનો સંગમ થયો છે, યદિ તેનો વિવેકપૂર્વક સુંદર ઉપયોગ થાય તે જૈન સંઘને ઘણું ફાયદો થાય. અહીં નવજિનમંદિરો છે. શ્રી નેમિનાથ પ્રભુનું; શ્રી બુદ્ધિસિંહજી બાબુવાળું શ્રી ચિન્તામણી પાર્શ્વનાથનું; સિતાબચંદજી નહારવાળું સુમતિનાથ પ્રભુનું; શ્રી પદ્મપ્રભુનું, શ્રી ગોડી પાર્શ્વનાથજીનું ઘર દેરાસર; હરખચંદજી ગુલેછાનું શાન્તિનાથ પ્રભુનું. . ધર્મશાળા ઉપાશ્રય નજીકનું શાન્તિનાથ પ્રભુનું, તથા ધનપતસિંહજી દુગડનું વિશાલ આલેશાન શ્રી સંભવનાથ પ્રભુનું મંદિર. તેમાં પ્રતિમાજી પણ બહુ જ વિશાલ અને મનહર છે ઉપર ત્રણ માળ છે ત્યાં અર્વાચીન પ્રતિમાઓ પણ ઘણું છે, રામ બગીચાનું તથા ગામ બહાર શામળીયા પાર્શ્વનાથજીનું. અહીં જીર્ણોદ્ધારની જરૂર છે. નવલખાજી નિર્મલકુમારસિંહજીને બગીચો કે જેમાં વિવિધ પુષે પ્રભુપૂજા માટે થાય છે. આમાં પુષ્પોની વિવિધતા, સુંદરતા તથા તેની પ્રચુરતા કરવા માટે બાબુજી ઘણે પ્રયત્ન લે છે. તેમનું નાનકડું મ્યુઝીયમ પણ પુરાતત્વ દ્રષ્ટિએ જોવા યોગ્ય છે.
(ચાલુ)

Page #17

પ્રશ્નમાં છુપાયેલા પ્રશ્નોત્તરે.
૨૦૯
પ
પ્રશ્નમાં છુપાયેલા પ્રશ્નોત્તરો.
૧ પાપનુબંધી પુણ્યને પ્રભાવ નભે કયાં સુધી ? ૨ સતીના દુ:ખનાં આવરણ નભે કયાં સુધી ? ૩ દંભીના એ દંભ દુનીઆમાં નભે કયાં સુધી ? ૪ ગવીંછના ગર્વ ગુમાન નભે કયાં સુધી ? ૫ સત્યલેપી અસત્ય નભે કયાં સુધી ? ૬ અજ્ઞાનાંધકારનાં પડળ નભે ક્યાં સુધી ? ૭ જ્ઞાનવિહીન તપને પ્રભાવ નભે કયાં સુધી ? ૮ જોર જુલમથી પ્રગટાવી ધર્મભાવના નભે કયાં સુધી ? ૧ પડે છે પાપાનુંબંધી પુણ્યને પ્રભાવ માત્ર બે ઘડે,
જુઓ પ્રભાવ પાડતો હિરણ્યકશ્યપ મ લ લી. ૨ આવરણ સતીનાં દુઃખનાં ટકે છે માત્ર બે ઘ4,
સંકટ ગયા ચંદનબાળાનાં ને તૂટી ગઈ પળમાં છે. ૩ ભીના દંભ દુનીઆને દમે છે માત્ર બે ઘી,
મયૂર બાણદિના દંભ તૂટ્યા માનતુંગાચાર્યથી. ૪ ગવછના ગર્વ ગુમાન નભે છે માત્ર બે ઘd,
પ્રચંડ એ દેવરૂપના ગુમાન તૂટયાં વીરની એક મુક્કીથી. ૫ સત્યલેપી અસત્ય નભે છે માત્ર બે ઘd,
સતિ સીતા પર આવ્યું આળ ગયું વહ્નિથી. ૬ અજ્ઞાનાંધકારના પડળ રહે છે માત્ર બે ઘડી,
બેધ પામે ગુરૂની વાણીથી રાજા પરદેશી. ૭ જ્ઞાનવિહીન તપનું ફળ રહે છે માત્ર બે ઘી,
મરી થયો ચંડકૌશિક એ મહા તપસ્વી. ૮ જોર જુલમથી પ્રગટાવી ધર્મભાવના ટકે બે ઘઉં, દાસી કપિલાએ દીધું દાન પણ ચાટવાથી.
વિનયકાંત કાંતિલાલ મહેતા.
અમદાવાદ

Page #18

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
Nil|| ||||| |
LI EBll
-
વાડાનો દુરાગ્રહ કોને છે ?
E
EHSEB
Elll
નH.
તા. ૨૯-૧- ૩૩ ના જૈનમાં “વાડાને દુરાગ્રહ ” મથાળાવાળે સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના મુનિ છોટાલાલજીએ લખેલો નાને લેખ પ્રગટ થયો છે, એ લેખમાં લેખકે પિતાની સમભાવ અવસ્થા બતાવી છે અને ઉતરવા માટે મશ્નાન ન મળવાથી ચીડાઈને મૂર્તિપૂજકો ઉપર મોટો આક્ષેપ કર્યો છે. આ લેખ વાંચ્યાને કેટલાક દિવસ વીતી ગયા. નિરતર વિચાર કરતું હતું કે આને ઉત્તર આપુ પરંતુ કારણને લઈને વિચાર ફરી જતું હતું. અંતે એ વિચાર હું દબાવી શકયે નહી તેથી આ ઉત્તર દેવા પ્રેરા છું. વસ્તુસ્થિતિનો જેને અનુભવ થાય છે તે જ બતાવી શકે છે. હને અનુભવ થવાથી સાચે વાડાને કદાગ્રહ કેને છે એ બતાવવા જ પ્રેરાયો છું. લેખક પ્રત્યે મહારે રોષ નથી કે દ્વેષ નથી પરંતુ સાચી વસ્તુ બતાવવી એ હારે ધર્મ હોવાથી જ હું આ ઉત્તર લખી રહ્યો છું.
છોટાલાલજી! જે આપ સમભાવ અને વીતરાગ અવરથા સમજી ગયા હોત તે આ ઉદ્યમ આ૫ કરત જ નહીં, પરંતુ વરશે Gife આ લોકોકિતને સાર્થક કરવા જ પિતાના ઘરને ન તપાસતાં ફેકટ વે. મૂર્તિપૂજક ઉપર પેટે આક્ષેપ કરવા તૈયાર થયા છે. કદાગ્રહ કેનામાં વધારે છે એ પ્રથમ ધ્યાનમાં લેવાની જરૂરત છે. બેટા કદાગ્રહને પકડી બેઠા ત્યારે આ બધા ઝગડાઓ વધી રહ્યા છે. નિષ્પક્ષપાત દષ્ટિથી જોશે તે આપને જણાઈ આવશે કે વાડાબંધીને અધિક કદાગ્રહ કોનામાં છે? પુણ્યના માર્ગો કોણે બંધ કરાવ્યા છે ? કર્તાવ્યભ્રષ્ટ કણ થઈ રહ્યું છે ? પક્ષપાતના ચસ્મા ઉતારી વાડાના મમત્વને છે ન્યાયપૂર્વક જોશે તે આપને સત્ય વસ્તુ જણાઈ આવશે. આ બાબત વધુ ન ચર્ચતાં ડામાં જ પતાવી દઈશ. એકદમ સાહસ કરી કોઈના ઉપર પેટે આક્ષેપ કરે એમાં સાધુતા નથી કહેવાતી, આપ પ્રથમ આપના ઘરને તપાસ, વાડાને તપાસે અને પછી આક્ષેપ કરવા તૈયાર થાઓ. આપના ઘરની આપને ખબર નહીં હોવાથી આ ઉત્તરરૂપે આપને આપના ઘરનું-વાડાનું સ્મરણ કરાવી રહ્યો છું.
જ્યારે જગતપૂજ્ય પંજાબકેસરી આબાલબ્રહ્મચારી આચાર્ય શ્રી વિજયવલભસૂરીશ્વરજી મહારાજ પિતાના શિષ્ય પરિવાર સહિત દક્ષિણમાં–વરાડમાં વિચરતા હતા તે વખતે તમારા વાડાવાલાઓએ આચાર્યશ્રીની સાથે કેવા પ્રકા

Page #19

વાડાના દુરાગ્રહ કોને છે ?
૨૧૧
રના વર્તાવ રાખ્યા હતા તે જાણવું હાય તા મ્હારી પાસે મસાલા તૈયાર છે. મકાન હાવા છતાં માગણી કરવામાં આવે તે સાફ મનાઇ સિવાય કાંઇ ઉત્તર ન મલે. જૈનેતર ભાઇએ ઉતરવા માટે મકાન આપે ત્યારે શું જૈન નામધારી ન આપી શકે ? પરંતુ એ ખીચારાઓને શા વાંક કાઢવા ? જ્યાં ધર્મગુરૂ તરફથી સખ્ત મનાઈ કરવામાં આવતી હોય ત્યાં સાંપ્રદાયિક કદાગ્રહીઓનું શું ચાલે ? અસ્તુ દક્ષિણ-વરાડની વાતા જવા દઉં છું. હાલમાં વીતેલી મીના લખી આ નાના લેખને પૂરા કરીશ,
પૂજ્યપાદ પ્રાતઃસ્મરણીય આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મહારાજ શિષ્ય પરિવાર સહિત જોધપુરના શ્રી સંઘના અત્યંત આગ્રહથી પાલીથી વિહાર કરી જોધપુર આવતાં રસ્તામાં મકાન, આહાર-પાણીની કેટલી મુશીબતે વેઠવી પડી છે તે જો લખવા બેસું તે મુનિજી ! ખાસે એક નાના ટ્રેકટ થઈ જાય. હાલ તે ગામનું નામ ન આપતા બનેલી ઘટના જણાવી દઉં છું. નામેાની જરૂ રત જણાશે તે જરૂર આપવા તૈયાર છુ.
પાલીથી વિહાર કરી અમુક ગામમાં આવ્યા. સાથે પાલીના કેટલાક આગેવાના પણ હતા. આચાર્ય મહારાજે સ્થાનકવાસી સ`પ્રદાયના શ્રાવક પાસે જઇ ઉતરવા માટે મકાનની માંગણી કરી. આ ગામમાં સ્મૃતિપૂજકાનું એક પણ ઘર નહાતુ. જે શ્રાવક પાસે મકાનની યાચના કરી તે શ્રાવકે સભ્યતા છેાડી નિલજ્જતાની સાથે આચાર્ય મહારાજને ઉત્તર આપ્યા. ઉત્તર પણ એવા વિચિત્ર આપ્યા કે જે આપનારને પણ ન શેલે. આચાર્ય મહારાજ શાંતિથી સમજાવવા લાગ્યા પરંતુ એકને બે ન થયા, અને કુતરાની માફક ચીડાઇને જેમ તેમ લવારા કરવા લાગ્યા. આચાર્યદેવ ચૂપ થઈ ગયા. ઘેાડીવાર પછી જ્યારે એ શ્રાવકને રાષ કમતી થયા ત્યારે પાલીના આગેવાના અને ગામના પણ કેટલાક માણુસા બેઠા ત્યારે ફરીને એ ભાઇને સમજાવ્યેા કે ભાઇ, તારૂ મકાન ખાલી છે, સાધુએ તડકામાં ઓટલા ઉપર બેઠા છે, વિહાર લાંખેા હાવાથી સાધુઓ થાકી ગયા છે તે। તું મકાન આપ. આ સાંભળી પુનઃ ઉત્તેજીત થઈને કહેવા લાગ્યા કે મહારાજશ્રી, અમેાને તે અમારા સાધુએ બાધા-પ્રતિજ્ઞા-પચ્ચખાણ કરાવ્યા છે કે સવગી સાધુએ આવે તેા ઉતરવા માટે મકાન ન આપવું, આહાર-પાણી ન આપવા, અને પાસે જવુ' પણ નહીં. હવે અમે શું કરીએ ? આ વાત સાંભળી બેઠેલા માણુસા ચિકત થઇ ગયા. આચાર્ય મહારાજે પૂછ્યુ કે તમાને ખાધા કર્ણે આપી છે અને કયારે આપી ? આ સાંભળી એ ભાઈએ કહ્યુ` કે મહારાજશ્રી, અમુક સમય પહેલાં અમારા સંપ્રદાયના સાધુ-અમુક તપસ્ત્રી અત્રે આવ્યા. તેણે ઘેાડી ઘણી તપશ્ચર્યા કરી અને અમને કહેવા લાગ્યા

Page #20

૨૧૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
કે તમે બાધા કરે તે જ હું પારણું કરીશ, અન્યથા અહીંથી તમને શાપ દઈને વિહાર કરીશ. આ શાપની વાત સાંભળી ગામડાના ભેળા શ્રાવક વિચારમાં
ગયા. થેવારમાં એ નામધારી તપસ્વીને પૂછ્યું કે મહારાજ, શાની બાધા આપ દેવા માંગે છે ?
ત્યારે એ તપસી ખુશી થઈ માને કે “વે. મૂર્તિપૂજક સાથે-સંગી સાધુઓ સાથે જન્માન્તરનું વેર લેવા તૈયાર થયું હોય તેવી રીતે કહેવા લાગ્યા કે-“ આજથી તમારા ગામમાં સંવેગી સાધુ આવે તે તેને મકાન, આહાર–પાણી આદિ ન આપવા, હાથ ન જોડવા અને તેઓની સાથે ભાષણ પણ ન કરવું ” આવી રીતની તમે પ્રતિજ્ઞા-બાધા કરે તો જ હું પારાણું કરીશ આ સાંભળી ભારે વિચારમાં પડયા. કેટલાક ભેળા પરંતુ સમજી શ્રાવકોએ ઉત્તર આપે કે મહારાજ, આપને પારણું કરવું હોય તે કરે નહિં તે રસ્તે માપ. અમારાથી આવી પ્રતિજ્ઞા નહીં થાય. જોધપુર અને પાલીને રસ્તો હોવાથી અમારાથી આ બને તેમ નથી. આ પ્રમાણે રેકર્ડ તપસીને પીરરી ચાલ્યા ગયા. કેટલાક બહુ જ મમત્વીઓ અને વાડાબંધી જેએને વહાલી હતી તેઓ બેઠા અને પ્રતિજ્ઞા-બાધા કરી અને તપસીની પાસેથી સમ્યકત્વ (?) ઉચ્ચરી તપસીને પારણું કરાવ્યું અને તપસીના આત્માને શાંત કર્યો. અમે તે આપને મકાન નહીં આપીએ. તપસીએ ઉપરથી ડર બતાવતાં કહ્યું કે “ તમે આ મ્હારી આપેલી બાધા તડશે તે સીધા નરકમાં જ જશે ” આ ડરને લીધે શ્રાવકોએ મકાન ન આપ્યું. ઉપરની બીના સાંભળી આચાર્ય મહારાજે એ શ્રાવકને સમજાવી સ્વ–નરકને ખુલાસે કરી મકાન ખોલાવ્યું અને તેમાં ઉતર્યા. આ તો એક ગામની વાત થઈ. એ દ્રષી તપસી જ્યાં જ્યાં ગયો છે ત્યાં ત્યાં આ જ પ્રમાણે વાગરણ કરી તપ અને સંયમને સાર્થક કરે છે.
છોટાલાલજી ! ઉપરના કીસ્સાને સારી રીતે વિચારશે, હૃદયમાં ધારણ કરશે. સાધુ ને તેમાં પણ તપસ્વીને આ પ્રમાણે કરવું ચગ્ય કહેવાય ? આ હઠ શા કામની? તપસી પોતાના કોધને-રોષને ન સંભાળી શકે તે એ તપસીમાં સાધુતા ખરી કે આ કયા પ્રકારનું સમ્યકત્વ તે તમો જ વિચારી લેશે. બેટા વાડાના મેહમાં મુંઝાએલાના ધર્મગુરૂઓને કેટલો વાડાનો દુરાગ્રહ છે તે આપ સ્વયં સમજી લેશે. જ્યારે કહેવાતા સાધુઓમાં આટલે દુરાગ્રહ ભરેલ છે તે પછી શ્રાવકેમાં કેમ ન હોય ? સ્વર્ગ-નરકની ચાવીઓ તે જવાલામુખી તપસીજી પાસે જ છે કે આપના આખા સંપ્રદાયમાં છે? અરતુ ! આ પાલી-જોધપુર વચ્ચેની વાત થઈ. હવે આપને જોધપુરથી ફલેદી જતાં દાખલો આપું

Page #21

વાડાને દુરાગ્રહ કરે છે ?
૨૧૩
પૂજ્યપાદ સ્વનામધન્ય આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મહારાજ સપરિવાર અમુક ગામમાં ગયા. ઉતરવા માટે મકાનની યાચના કરી, પાંચ-છ શ્રાવકે એકત્ર થઈ દુકાન પર બેઠા અને આપસમાં સંવેગી સાધુઓને જોઈ હસવા લાગ્યા, પરંતુ મકાન ઉતરવા માટે આપે નહીં. જયારે બહુ સમજાવ્યા ત્યારે તે તેના તરફ દેખીને હસે અને બીજો ત્રીજાની તરફ દેખી હશે પરંતુ દુરાગ્રહીઓ બેલેજ નહીં. એટલામાં ત્યાં બીજા બે શ્રાવકો આવી પહોંચ્યા અને કહેવા લાગ્યા કે સાધુઓ તડકામાં ઉભા છે. અમુક મકાન-દુકાન ખાલી પદ્ધ છે, ઉતરવા માટે કેમ આવતા નથી? આ સાંભળી બેઠેલા શ્રાવકે એ કહ્યું કે અમને તે આપણુ મહારાજે બાધા કરાવી છે કે સંવેગી સાધુઓને ઉતરવા માટે મકાન ન આપવું. અહો કેવી રીતે આપીએ ? થી જ વારમાં બંને વચ્ચે કદાગ્રહના મેહમાં મુઝાએલા હોવાથી કહેનારની સાથે લડવાની તૈયારી ઉપર આવી ગયા. ધીમેથી આચાર્યદેવે શાંત કર્યા અને કહ્યું કે ભાઈઓ, તમે લડશો નહી. અહો ઝાડ નીચે જઈને પડ્યા રહેશું. શા માટે તમે લડે છે? આ ઉત્તર સાંભળી આવનાર શ્રાવકોએ કહ્યું કે મહારાજશ્રી, આપ મહારા મકાને પધારે, ઝાડ નીચે ન પધારશે. ઠંડી બહુ જ પડે છે માટે ન જશે. અંતે દુરાગ્રહીઓ નાસી ગયા અને જે સાધુના પ્રત્યે પૂજયભાવ રાખતા હતા તેઓએ મકાન ખેલી આપ્યું. ગામમાં ખાસા ઘર હોવા છતાં સ્થાનકવાસીના ચાર-પાંચ ઘરે આહારને માટે લઈ જઈ તરતજ મેશ્રીભાઈઓને ત્યાં લઈ ગયા. સાધુઓ આહાર–પાણી લઈ આવ્યા પરંતુ શ્રાવક કહેવાતાં છતાં સંપ્રદાયના દુરાગ્રહના લીધે સંવેગી સાધુઓને આહાર ન આપે તે પાણીની તે વાત જ શી કરવી? અફસોસ એ વાતને થાય છે કે મેઠીભાઈઓ આહાર-પાણી આપે અને સ્થાનકવાસી શ્રાવકે દેખાતાં છતાં મોં મલકાવે એ કેટલી શરમની વાત છે!
મુનિજી! આ આપની સમભાવ અને વીતરાગ અવસ્થાની વાતને ? આ આપના સંપ્રદાયની દયાને આપ શાસ્ત્રોનું અધ્યયન કરીને તમારા માનેલા શ્રાવકોને આ રીતને ઉપદેશ આપી સંપ્રદાયને કદાગ્રહ વધારી રહ્યા છે ને ? મહારાજશ્રી ! આ ને આ દુરાગ્રહ ક્યાં લગી ચલાવશે ? તમારા સંપ્રદાયના સાધુઓના પાતરા ભરે તે પુણ્ય, ઉતરવા મકાન આપે તે લાભ અને સ્વર્ગ મળે અને સંવેગી સાધુઓને આપે તો પાપ અને નરક મળે. આ જ આપને એટલે આપના સંપ્રદાયને માનેલે ધર્મ અને પુણ્યને? વાહજી વાહ, ખૂબ ધર્મની જાહોજલાલી ઉજવી રહ્યા છે. ધન્ય તમારી દયાને અને તમારા ધર્મને-ઉપદેશને! આ ને આ ડોળ ક્યાં લગી ચલાવે જશે? આતે બે-ત્રણ દાખલા જ આપ્યા છે. હજુ મારવાડ, મેવાડ, માળવા અને પંજાબના દાખલાઓ બહાર

Page #22

૧૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. આવશે તે તમારી દયા કેવા પ્રકારની છે તે આપને ખબર પડશે. મહારાજશ્રી આપને જાણવા હોય તો હારી પાસે એક એકથી સવાયા તૈયાર છે, પરંતુ ન જાણવામાં જ આત્મશ્રેય છે-કલ્યાણ છે. આ પણ ન લખત પરંતુ આપે પહેલા કરેલ હોવાથી જ મહારે લખવું પડયું છે. આપના સંપ્રદાયમાં અધિક દુરાગ્રહ હોવા છતાં આપને એ દુરાગ્રહ ન દેખાણે અને મૂર્તિપૂજકેમાં કદાગ્રહ ન હોય છતાં આપે છેટે આરોપ કર્યો તેથી જ આ ઉત્તર દેવા તૈયાર થયે છું. આ બાબતમાં આપ કાંઈ લખવા લેખિની ઉપાડશો તે હું આપના સંપ્રદાયની જાહોજલાલી ઘણું જ સારી રીતે બતાવીશ; પરંતુ આમાં ફાયદે લગારે નથી. મમત્વ અને વાડાને દુરાગ્રહ વધારે હોય તે આપની મરજીની વાત છે.
હને નિરંતર વિચાર થતો હતો કે અજમેરમાં સંમેલન ભરાય છે તેથી અધિક લાભ થવા સંભવ છે અને દુરાગ્રહ અને કદાગ્રહના વાવાઝોડાઓ કમતી થાશે. પરંતુ પ્રથમઝારે મણિવત્ત: વાળે જાય લાગુ પડી રહ્યો છે. આપના સંમેલનની અધિક આશા આપના લેખે જતી કરી છે. હને પણ એમજ લાગે છે કે દુરાગ્રહને વધારવા સિવાય સંમેલનમાં બીજું કાંઈ થાય તેમ નથી. હજુ સંમેલન ભરાણું નહીં તેના પહેલા જ આપ આવા નકામા ચીંથરા ફા રહ્યા છે તે જ્યારે સંમેલન ભરાશે તે વખતે શું કરશે? જમાને હવે દુરાગ્રહ વધારવાને નથી; આપસમાં હળી મળીને ચાલવાનું છે. આપ સ્વયં જાણતાં હોવા છતાં નકામા ચીંથરા ફાડવા કેમ તૈયાર થયા? હને લાગે છે કે વાડાના દુરાગ્રહે જ આપને પ્રેરણા કરી છે અને આપ લખવા તૈયાર થયા છે. અસ્તુ, કઈ વાતની ચિંતા નથી. જે વાડામાં રહેવું, જેનું ખાવું, તેનું ગાયા વિના કેમ રહેવાય તેમ છે. વિચારવાનું એટલું જ છે કે તમારા જેવા સમજુ અને વિચારક માણસે નજીવી બીના લખવા પ્રથમ પહેલ શા માટે કરી? અસ્તુ, શાસનદેવ આપને સદ્દબુદ્ધિ આપે અને આપ પક્ષપાતના ચસ્મા ઉતારી “વાડાનો દુરાગ્રહ” કોને છે તે જરૂર વિચારશે અને વે. મૂર્તિપૂજક ઉપર પેટે આક્ષેપ કરવા પહેલાં પિતાના ઘરને સારી રીતે તપાસશે એ જ ભાવના.
બાલોતરા. ૧૭-૩-૩૩
ચરણવિજય.

Page #23

૨૧૫
I]
મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ =>> =]==== = = === મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ. ||
અનુવાદક–વિઠ્ઠલદાસ મૂ. શાહ
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૧૬૬ થી શરૂ) જ્યારે તમે તમારા હૃદયકમળમાં ભગવાનનું ધ્યાન ધરે છે ત્યારે તમારે ધ્યાન ભગવાનની મૂર્તિમાં લાગી જાય છે. પછી આધ્યાત્મિક ધારા ચાલવા લાગે છે. જ્યારે તમે ધ્યાન કરે છે ત્યારે ધારાનો પ્રવાહ સ્થિર થઈ જાય છે અને
જ્યારે ધ્યાન ખુબ ગંભીર થઈ જાય છે ત્યારે સમાધિ પ્રાપ્ત થાય છે; તમે ભગવાનની સાથે એકરૂપ થઈ જાઓ છે. બધાય સંક૯૫વિકલ્પ બંધ થઈ જાય છે અને ચિત્તવૃત્તિને સંપૂર્ણ નિરાધ થઈ જાય છે.
તમે કમાગને, ભક્તિયોગને, રાજયોગને અથવા જ્ઞાનયોગને અભ્યાસ કરે તે પણ તમારે દ્વેષ, ઈર્ષ્યા, મોહ, અહંકાર વગેરે છોડવા જ પડશે, તમારે ઇંદ્રિયે વશ કરવી જ પડશે. ચિત્તશુદ્ધિ, યમનિયમ સઘળા પ્રકારના રોગીઓમાં સામાન્ય રૂપે રહે છે. જે મનુષ્ય આત્મ સંયમ નથી કરતો, પૂરેપૂરા સ્વાર્થમાં જ મગ્ન રહે છે તેને કર્મયોગથી શું થઈ શકે ? તમે દરેક વસ્તુને પિતાની માફક ચાહતા હે, તમે વ્યસની હે, તમારી જરૂરીઆત ઘટાડી ન શકતા હે તે તમે કેવી રીતે બીજાને માટે કંઈ કરી શકશે? તમે પ્રેમ, નિઃસ્વાર્થ સેવા તથા સાત્વિક દાનવડે જ વિશ્વની સાથે સંબંધ જેી શકે છે.
તમારો સાચો શત્રુ કોણ છે? તમારું પિતાનું જ મન છે, તમારા પિતાના જ કુસંસ્કાર છે. અશુભ વાસનાઓને બદલે શુભ વાસનાઓને સ્થાન દો, ત્યારે જ તમે પ્રભુની સમીપ પહોંચી શકશો. મન બદલાઈ જશે. ખરાબ સંસ્કાર નષ્ટ થઈ જશે. ધ્યાનમાં અડચણ અંદરથી જ થાય છે. પરિસ્થિતિઓ અંદરથી જ પેદા થાય છે. તમે પિતેજ પરિસ્થિતિના બનાવનાર છે. ગમે તે સ્થિતિમાં રહેવું પડે તો પણ પ્રસન્ન રહેવાને ચત્ન કરે, કદિ ફરિયાદ ન કરે, દુઃખ સહન કરી લે. તમને પ્રકૃતિ પર વિજય મળશે. જ્ઞાનીને માટે તે માયા તુચ્છમાં તુચ્છ વસ્તુ છે.
મનના સ્વભાવનું અધ્યયન કરે. સાવધાનીથી મનનું વિશ્લેષણ કરે. મનને ત્રણ પ્રકારના દેથી મુક્ત કરે. મનને શુદ્ધ કરી, રિથર કરે. ઈશ્વરમાં મનને લગાડે. સતત ગંભીર ચિંતનવડે ભગવાનમાં મનને મગ્ન કરે. મનેના

Page #24

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. શના સાધનનો અભ્યાસ કરે. એ તમારું કર્તવ્ય છે. બીજા બધાં કર્તવ્ય અવિદ્યા અથવા અજ્ઞાન દ્વારા સ્વયંનિમિત અને સ્વયંગૃહિત છે.
બધી ક્રિયાઓને પૂરીપૂરી સ્થગિત કરી દેવી જોઈએ. જે ધ્યાનયોગના અભ્યાસની ઈચ્છા હોય, જે તમને મનની એકાગ્રતા દ્વારા આત્માનુભવની ઈચ્છા હોય તે ચાર-પાંચ વર્ષ સુધી તમારી જાતને સર્વ પ્રકારની આસક્તિથી પૂરેપૂરી દૂર કરી છે. સમાચાર પત્ર વાંચવાનું અથવા પિતાના મિત્રો, સગાંસંબંધીઓની સાથે પત્રવ્યવહાર કરવાનું પણ બંધ કરી દેવું જોઈએ, કેમકે તે મનને વિચ્છિન્ન કરે છે અને સાંસારિક ભાવનાને દઢ કરે છે, એટલા માટે ઉપર કહેલ ચાર-પાંચ વર્ષના એકાન્તવાસ અત્યંત આવશ્યક છે.
જે ધ્યાન કરે છે તે કામ નથી કરી શકતા અને જે કામ કરે છે તે ધ્યાન નથી કરી શકતા. એ સમાધાન નથી, એને સમતા ન કહી શકાય. ધ્યાન અને કર્મ બરાબર સમાહિત થવા જોઈએ. જો તમે દેવી વિધાનનું અનુસરણ કરવા માટે તૈયાર છે તે તમારામાં યોગ્યતા હોવી જોઈએ કે જે કામ તમને સેંપવામાં આવે તે ગમે તેટલું ભારે હોય તે ય ઉઠાવી લે અને એવી જ રીતે શાંતિથી બીજે દિવસે છોડી દે. એમ ન ધારે છે તેની જવાબદારી તમારી ઉપર છે. તમારામાં પૂરી શક્તિ સહિત કઠિન પરિશ્રમ કરવાની લાયકાત હોવી જોઈએ તેમજ કામ સમાપ્ત કર્યા પછી તમારામાં એવી શક્તિ હોવી જોઈએ કે સંપૂર્ણ માનસિક શાંતિ સહિત તમે અમુક વખત માટે એક સાધુની માફક ગુફામાં તમારી જાતને બંધ કરી શકે. એને સમાહિત-ચિત્ત કહેવામાં આવે છે, એ જ ખરી શક્તિ છે અને ત્યારે જ તમે ગુણાતીત થઈ શકે છે.
प्रकाशश्च प्रवृतिश्च मोहमेव च पाण्डव ।
न द्वेष्टि संप्रवृत्तानि न निवृत्तानि कांक्षति ॥ અથત હે પાંડવ! જે પ્રકાશ, પ્રવૃત્તિ અને મોહ પ્રાપ્ત કરવા છતાં છેષ નથી કરતે તથા એની કામના નથી કરતો તેજ ગુણાતીત કહેવાય છે.
જપ, પ્રાણાયામ, સત્સંગ, સ્વાધ્યાય, દાન, તપ અને નિઃસ્વાર્થ સેવાદ્વારા મનને શુદ્ધ કરો. પછી એને ભગવાનમાં લગાડે. મનના પ્રવાહને આધ્યાત્મિક પ્રવાહ સાથે મેળવી દો. પછી સમાધિ આપોઆપ પ્રાપ્ત થશે જ.
મન ઘણુંજ શક્તિશાળી હોય છે. મન્ન મનને શુદ્ધ કરે છે, વેરાગ્ય ઉત્પન્ન કરે છે, વૃતિને અંત સુખી બનાવે છે. પ્રત્યેક મંત્રની શક્તિને ઉત્પાદક એક દેવતા હોય છે, એક બીજ હોય છે જે એને વિશેષ શક્તિ આપે છે. ભાવસહિત મને એક ધ્યાનથી મંત્રનો જાપ સતત લાંબા વખત સુધી કરવાથી મંત્ર-ચૈતન્ય થાય છે અને પછી સાધકને મંત્રસિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે. મંત્રમાં

Page #25

મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ
૨૧૭
એક આધ્યાત્મિક પ્રવાહ હોય છે. મંત્ર સાધકના આત્માને એક કેન્દ્રમાંથી બીજામાં પહોંચાડે છે. બીજામાંથી ત્રીજામાં અને છેવટે લક્ષ્ય પ્રાપ્ત કરાવે છે.
જ્યારે કોઈ વખત તમે વધારે ખિન્ન છે, તમને વધારે ગમગીની જણાતી હાય, તમે અત્યંત પીડાતા હો ત્યારે દઢતાથી ચિંતન કરો કે તમે આનન્દથી પૂર્ણ આત્મા છે. વિષયોથી તેમજ સાંસારિક વિચારોથી મનને હઠાવે અને તેને આત્મામાં લગાડે. એક એકાન્ત કોટધમાં પ્રવેશ કરો અને અનુભવ કરે
હું આનન્દમય આત્મા છું' પછી દુઃખ કયાંથી રહેશે? દુઃખને સંબંધ મન સાથે છે. એ માનસિક સુષ્ટિ છે. “હું મનની ઉપર છું. આત્મા આનંદને સિંધુ છે. આત્મા આનંદ, શક્તિ અને જ્ઞાન ભંડાર છે. હું અનુભવ કરું છું કે મનની પાછળ હું શુદ્ધ ચૈતન્યરૂપે છું. હું આત્મા છું, હું પૂર્ણાનંદ છું.” આ અભ્યાસથી તમને પ્રચુર સાહસ, શક્તિ અને આનન્દની પ્રાપ્તિ થશે.
ભાવના અને ધારણું માયા જાળ છે. એ આત્મામાં નથી હોતી; એ તે મનથી રચાએલી ભ્રમજાળ છે.
આપણે પાણીના પ્યાલામાં તેલનું એક ટીપું નાખીએ છીએ ત્યારે તે ચારે તરફ ફેલાઈ જાય છે અને પાણીને તેલમય કરી દે છે એ જ રીતે વિલાસી મનુષ્યને માટે જરા પણ કષ્ટ તેના બધા સુખને નાશ કરી દે છે અને તેની બધી સુખદ વસ્તુઓને અત્યંત દુઃખમય બનાવી દે છે. જે વખતે આપણે પીડિત હોઈએ છીએ ત્યારે હા, કેફી કે દુધને ગાલે સુખ નથી આપતો.
બહાર કેવળ કંપન છે, કેવળ દૃશ્યમાત્ર છે. પ્રકૃત્તિ તો બિસ્કુલ આંધળી અથવા નિરપેક્ષ છે. એ તે વસ્તુઓ પ્રત્યે એક પ્રકારને માનસિક વ્યવહાર છે જે આનંદ અને શેક, સુખ તથા દુઃખ આપે છે. તે દુઃખાત્મવાદી પિતાની માનસિક અવસ્થાને પરિવર્તિત કરી દે તે તેને સંસાર સુખમય જણાશે. જ્યારે તમે અત્યંત પીડાગ્રસ્ત હો છે ત્યારે જે બાહ્ય જગતું તમારી સ્વસ્થદશામાં આનન્દમય લાગતું હતું તે બિલકુલ ભયાનક જણાવા લાગે છે. જ્યારે તમે અત્યંત વ્યથિત હો છો ત્યારે સંસારની સઘળી મનહરતા ચાલી જાય છે.
મનનું અસ્તિત્વ “અહં” નું કારણ છે, અને “અહંનું અસ્તિત્વ મનનું કારણું છે. “અહં” મનની એક ભાવના માત્ર છે. મન અને “અહં” તદ્રુપ છે. જે “અહં' લુપ્ત થઈ જાય તે મન પણ લુપ્ત થઈ જાય અને જે મન લુપ્ત થઈ જાય તે “અહં' પણ લુપ્ત થઈ જાય. “અહં' મનનું મૂળ અથવા બીજ છે, અને મન “અહં” નું બીજ છે. મનને તત્વજ્ઞાનદ્વારા નષ્ટ કરે. “અહં” ને સતત ગંભીર નિદિધ્યાસનથી નષ્ટ કરે. જ્યારે મન લુપ્ત થઈ જાય છે અથવા સંક૯૫ બંધ થઈ જાય છે ત્યારે નામરૂપનું અસ્તિત્વ નષ્ટ થઈ જાય છે. ચાલુ

Page #26

૨૧૮
નક
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. દૂ૦૦૦૦૦૦૨ હૂં વર્તમાન સમાચાર
શ્રી ઉમાસ્વાતિ વાચકપ્રવર પ્રભુતમ શ્રીતત્વાર્થાધિગમ સૂત્રમ યજ્ઞભાળેણુ શ્રી સિદ્ધસેનગણિકૃતટીક્યા ચ સમલંકૃતમ બીજો ભાગ.
છઠ્ઠા અધ્યાયથી દશમા અધ્યાય સુધી સંપૂર્ણ. આ બીજા ભાગમાં પ્રગટ કરવામાં આવેલ છે. શરૂઆતમાં પ્રસ્તાવના સંસ્કૃતમાં અને ઈનટ્રોડકસન ઈગ્રેજી ભાષામાં વિસ્તારપૂર્વક બહુ જ જાણવા યોગ્ય આપેલ છે. પાછળના ભાગમાં સૂત્રક, સૂત્રપાઠ, અધિકારની અનુક્રમણિકા આપી અભ્યાસીઓને સરળતા કરી આપી છે, અને છેવટે ભવેતાંબરીય, દિગંબરીય ગ્રંથમાં કયા કયા સૂત્રપાઠેના ભેદ છે તે બતાવેલ છે. એકંદરે આ તત્ત્વજ્ઞાન ઉચ્ચ શ્રેણીના ગ્રંથની સંકલના ઉત્તમ પ્રકારે આ બંને ભાગમાં કરી સુંદર રીતે પ્રકટ કરેલ છે. કિંમત રૂ. ૬-૦-૦ મળવાનું સ્થળ-બડેખા ચકલો-સુરત પ્રકાશક-ઝવેરી જીવનચંદ સાકરચંદ
શ્રેષ્ઠી દેવચંદ લાલભાઈ જૈન પુસ્તકાહારના ૭૬ મા
મંથ તરીકે પ્રકટ કરેલ છે. પાકતભાષાની ઉપયોગિતા-એક મનનીય નિબંધ લેખક પંડિતજી લાલચંદ્ર ભગવાનદાસ તરફથી સમાલોચનાર્થે અમાને મળેલ છે. પંડિતજી લાલચંદભાઈ સંસ્કૃત, પ્રાકૃત ભાષાના એક સારા વિદ્વાન છે. ઉપરોક્ત લેખ વાંચતાં અનેક ગ્રંથનું અવલોકન કરી તેમાંથી અનેક સાધનો લઈ આ લેખમાં તેની વસ્તુસંકલના સુંદર રીતે કરી છે. પ્રાકૃતભાષાની ઉપયોગિતા, વ્યાપકતા તે ભાષાના કાવ્યોમાં રહેલી વિશિષ્ટતા, સુબેધતા, મહાપુરૂષોના વચનામૃત, તેના કાવ્યની મધુરતા, મૃદુતા લાલિત્યતા, તેની વ્યુત્પત્તિ અને પ્રાકૃત અને સંસ્કૃત ભાષામાં મુખ્યતા કેની અને એમાંથી કઈ ઉત્પન્ન થઈ છે ? તે સાથે અલંકાર નાટયશાસ્ત્રમાં પ્રાકૃતનું ઉચ્ચ સ્થાન, પ્રાકૃત ભાષાના વ્યાકરણ, કેષો, છેદ શાસ્ત્ર અને વર્તમાનમાં પ્રાકૃતભાષાની કદર એ તમામ હકીકતો અનેક પૂર્વાચાર્યોના ગ્રંથો અને ઇતિહાસ ઉપરથી પ્રાકૃતભાષાની ઉપયોગિતા સિદ્ધ કરવા પંડિતજીએ ઉત્તમ પ્રયત્ન સેવ્યો છે. પ્રાકૃતભાષાને પ્રાચીન અને સનાતન ભાષા નહિં માનનારાઓને આ નિબંધ ઘણો જ ઉપયોગી છે. અમો તેમના આ નિબંધને આવકારદાયક લેખીએ છીએ અને ભાષાના જિજ્ઞાસુઓને આ લધુ લેખ વાંચી જવાની ભલામણ કરીએ છીએ.
શ્રી કલ્યાણુમંદિર સ્તોત્ર-આ સ્તોત્રના કત્તા શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિ છે કે જેમની વિદ્વતા અપૂર્વ હતી. આ સુંદર કાવ્યે શ્રી સમયસુંદરવૃત્તિ સમેત આ ગ્રંથમાં પ્રકટ કરવામાં આવેલ છે. તેના સંશોધક પ્રવર્તકજી મહારાજ સુખસાગરજી મહારાજ છે અને આચાર્ય શ્રીમાન કૃપાચંદજી મહારાજના ઉપદેશથી ઝવેરી મુળચંદ હીરાચંદ ભગત–પાય. ધુની મહાવીર જિનમંદિર-મુંબઈ પ્રકાશક છે. સંસ્કૃતના અભ્યાસીઓને વૃત્તિ સહિત હાવાથી ઉપયોગી બનેલ છે. સુંદર ટાઈ૫, સારા કાગળ ઉપર છપાયેલ છે. શ્રી જીનદત્તસૂરિ પુસ્તહાર દંનું ૩૦મું આ પુસ્તક છે.

Page #27

શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગર તરફથી પ્રકાશિત થયેલા
| પુસ્તકોમાંથી ફકત નીચેનાજ સીલીકમાં છે. મા સભા તરફથી અત્યારસુધી કુલ ૧૬૦ ગ્રંથો વિવિધ સાહિત્યના પ્રસિદ્ધ થયાં છે, તેમાંથી સીલીક રહેલા મળતાં પુસ્તકે નીચે પ્રમાણે બે પાનામાં છે.
* ( સંસ્કૃત માગધી અને મૂળ ટીકાના ગ્રા ) ૨૩ સૂકત તનાવલી •.. ... -૪–૦ ૫ દ્રૌપદીસ્વયંવરમ ... ૨૪ મેધદૂત સમસ્યા લેખ
૬ પ્રાચીન જેનલેખ સંગ્રહ ભાગમ્મીજે-૮ —
( ૭ જેન ઐતિહાસિક ગુજ૨ કાવ્ય ૨૫ ચેતદૂત ...
૦--
સંચય ૫૧ સુકૃત સંકીર્તનમ્ ...
૦-૮-૦
(અન્ય ગ્રંથ) ૧૬ કરૂણી જોયુધ નાટક
૦-૪-૦ ૫૯ કૈમુદી મિત્રાનંદમ ...
અનુત્તરાવવાખ સૂત્ર. ૬૦ પ્રબુદ્ધ રોહીણેયમ્ ... ૦-૫-૭
નોપદેશ ૬૧ ધર્માસ્યુચ્યમ
૦-૪-e
ગાંગેયભંગ પ્રકરણમ : ૬૪ સિદ્ધપ્રાભૃત સટીકમ
૦-૫-૦
(ગુજરાતી) ૬૬ બંધહેતૃદય ત્રિભંગી પ્રકરણમ... ૦-૧૦- તત્વનિર્ણયપ્રાસાદ' ... .. ૧૦-૦-૦ ૬૭ ધમ પરીક્ષા ... ••• ૧-૦-૦ માત્મવલ્લભ પૂજન સંગ્રહું ૧-૮-૦ ૬૯ એઇયવંદણ મહાભાસં ... ૧-૧૨-૦
પંચ પ્રતિક્રમણ મૂળ *** ૦-૬-૦ ૭૦ પ્રશ્નપદ્ધતિ
૦-૨-૦
પંચ પ્રતિક્રમણ વિધયુકત . ૦-૧૦૭૨ ચગદર્શન તથા યોગવિંશિકા... ૧-૮-૦
દેવસીરાઈ પ્રતિક્રમણ મૂળ ... ૮-૩-૦
(પાઠશાળા માટે સો નકલના ), ૧૨-૮-૦ છ મંડલ પ્રકરણ ***
દેવવંદન માળા .. જ દેવેન્દ્ર નરકેન્દ્ર પ્રકરણમ ... -૧૨.૦
પૂન સંગ્રહ ભાગ ૧ થી ૪ , ૨-૦- ૭૫ ચન્દ્રવીરશુભા-ધનધર્મ સિદ્ધદત્ત
ન મીતા . | કપિલ-સુમુખ તૃપાદિ મિત્ર ચતુક
નવપદ માજી વિધિ
*** ૦-૧રકથા ચતુષ્ટયમ ... ... ૧૧
શ્રીપાળ રાજાને રાસ છે જેન મેલડતમ ... ... ૨--૦ સતર ભેદી પૂજા હારમોનીયમ.. ૭૭ શ્રાવક ધમ વિધિપ્રકરણમ ... ૭-૮-૧ નેટેસન સારીગલ્સ સાથે ૭૮ ગુરૂતત્વ વિનિશ્ચય
.. -૦
પ્રમેયરત્નકાલ
સજજન સન્મિત્ર % ઐદ્ર સ્તુતિ ચતુર્વિશતિકા ... ---
નવતત્વ અને ઉપદેશ બાવની ૮૦ વસુદેવહિંડી પ્રથમ ખંડ ... 8-૮
| ( પ્રો. હીરાલાલ રસિકલાલ ) ૪-૦-૦ ૮૧ વસુદેવદિંડી પ્રથમ ખંડ દ્વિતીય
જેનભાનું અંશ
••• ૭-૮-૭
વિમળ વિનાદ ... ... ૦-૧૦વસુદેવહિડિ દિતીય ખંડ છપાય છે.
વિશેષ નિર્ણય ••• શ્રીબૃહતક૯૫ સૂત્રમ પ્રથમ ખંડ. ,
ચૌદ રાજલોક પૂજા મી બૃહકલ્પ સૂત્રમ દ્રિતીય ખંડ, ,
| સો નઇલના ...
• ૫-૭- કર્મ બંન્ય.
સમ્યક્ત્વ દર્શન પૂજા સો નક્ષના ૫-- (પ્રવત કે શ્રી કાંતિવજય સૈન
અવિવા અંધકારમાત. ઐતિહાસિક ગ્રંથ)
શ્રી નવપદ પૂજા ગંભીર વિ. કૃત --- લાઃ—ી ન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર. -બરવાળા ગ્રથા સલાએ પ્રકટ કરવું છે.
•
-
-
»
૩-૮-
•••
-

Page #28

ગુજરાતી ભાષાંતરના ગ્રંથો. ( મળી શકતાં ગ્રંથનું લીસ્ટ. )
૦–૬–૦
6 '.
5
૧ શ્રી જૈનતજ્વાદશ ... ... પ-૦-૦ ૪૨ શ્રી ઉપદેશ સપ્તતિકા . ૧-૦-૦ ૨ શ્રી નવ તત્ત્વનો સુંદર બાધ ... ૦-૧૦-૦ ૪૪ શ્રી પંચ પરમેષ્ટી ગુણ રત્નમાળા ૧-૮-૦ - ૪ શ્રી જીવવિચાર વૃત્તિ
૪૫ સુમુખનુપાદિ ધર્મા પ્રભાવકેની ૮ શ્રી દંડક વૃતિ ... ... ૦-૮-૦
કથા .
... ૧-૭--૦ ૯ શ્રી માર્ગદર્શક | ... ૦-૧
૪૬ શ્રી નેમનાથ પ્રભુનું ચરિત્ર ... -- --૦ ૧૦ હંસ વિનોદ '
૪૭ શ્રી સુપાર્શ્વનાથ ચરિત્ર ભો ૧લે ૨--૦-૦૦ ૧૨ કુમાર વિહારશતક ... ૧-૮-૦
૪૮ આદર્શ જૈન શ્રી રત્નો ... ૧૨-૭-૦ ૧૩ શ્રી જૈન ધમ વિષયિક પ્રકાર છે-૮- ૪૯ શ્રી સુપાર્શ્વનાથ ચરિત્ર ભાર જે. ૨--- ૧૪ શ્રી જૈન તત્ત્વસાર મૂળ તથા
૫૦ શ્રીદાનપ્રદીપ
... ૩-૦-૦૦ ભાષાંતર ,..
૬ - ૫૧ શ્રીનવપદજી પૂજા (અથ સહીત) ૧-૪-૦ ૧૬ શ્રી આમવલ્લભ જૈન
પર કાવ્ય સુધાકર
•.. ૨-૮-૦
૫૩ શ્રી આચારોપદેશ , .. ૦-૮૦ - સ્તવનાવલી
... - ૬-૦ ૧૭ શ્રી મોક્ષપદ સોપાન
૧-૦-૦ ૫૪ ધમરત્ન પ્રકરણ ... . ૦-૧૨-૦.
૫૫ શ્રી પંચ પ્રતિક્રમણ સૂત્ર (અથ ૧૮ ધર્મોબિન્દુ આવૃતિ બીજી ૨-૦-૦ ૧૯ શ્રી પ્રકાતર પુષ્પમાળા ૦-૧૪-૦
સહિત ) શાસ્ત્રી ... ૧-૧૨-૦ ૨૧ શ્રી શ્રાવક કુતરૂં . •.. ૦-૬-૦ ૫૬ શ્રી આત્મવિશુદ્ધિ ...
૦-૬-૦ ૨૨ શ્રી આમપ્રબોધ
૫૭ કુમારપાળ પ્રતિએ ધ
૩-૧૨-૭
૫૮ જેન નરરત્ન ‘‘ ભામાશ * *. ૨-૦૦ ૨૬ જૈન ગ્રંથ ગાઈડ ... ... ૧-૦-૦ ૨૭ શ્રી નવાણું પ્રકારી પૂજા
૫૯ આત્માનન્દ સભાની લાઇબ્રેરીનું અક્ષરાનુક્રમ લીસ્ટ ...
૦-૧૪-૦ | ( અર્થ સહિત ) ... ... ૦–૮–૦
૬ ૭ શ્રી વિમલનાથ ચરિત્ર
૧-૧૧-૭ ૨૮. શ્રી તપેરન્ન મહોદધિ ભા ૧-૨ ૧--૦- ૦ ૬ ૧ શ્રી ચંદ્રપ્રભુ ચરિત્ર
૧-૧૨-૦ ૨૯ શ્રી સમ્યકત્વ સ્વરૂપ સ્તવ ... ૦-૪-૦ ૬૨ શ્રી પૃથ્વીકુમાર ચરિત્ર ૧-૦-e ૩૧ શ્રી ચંપકમાળા ચરિત્ર ... ૮-૮-૦ ૬ ૩ ધમ પરીક્ષા
૧-૦••૦ ૩૩ સમ્યક્ત્વ કૌમુદી ભાષાંતર ... ૧-૦-૦ ૬૪ શ્રી પ્રભાવક ચરિત્ર
** ૧-૮-છે ૩૪ શ્રી પ્રકરણ પુષ્પમાળા
શ્રી મહાવીરસ્વામી ચરિત્ર છપાય છે. | ( દ્વિતીય પુષ્પ ) ...
••• ૦-૮-૦ સતી સુરસુંદરી ચરિત્ર ૩૬ શ્રી અધ્યાત્મમત પરીક્ષા ... ૦૯-૪-૦૦ શ્રી પંચપ્રતિક્રમણુસૂત્ર અર્થ સહિત ૩૭ શ્રી ગુરૂ ગુણમાળા ... ૦-૬-૦
( ગુજરાતી ) ૩૮ શ્રી શત્રુંજય તીથ સ્તવનાવલી... --પ-૦ શ્રી દેવસરાઈ પ્રતિક્રમણ અર્થ સહિત ૪૦ શ્રી જ્ઞાનામૃત કાવ્યકુંજ .. ૦-૮-૦ | ( ગુજરાતી) :
લખાઃ—શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર,
૨-૮-૦
૫૮ જે"
બીન નવા ગ્રંથા પ્રેસમાં છે અને અમુક ગ્રાની યોજના શરૂ છે.

Page #29

ᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ Ꭳ ᎣᎣᎣᎣᎣᏩ(d)Ꭳ(d)ᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣᎣaᎣ(d)Ꭳ Ꭳ Ꭳ ᎣᏪᏰ Ᏸ Ᏸ ᏮᎣᎧ
લાઇફ મેમ્બર.
–આ સભાનાં લાઇમેમ્બર સાહેબેને થતા અપૂર્વ ગ્રંથોના લાભ-કુ કાઇપણ શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક જૈન આ સભામાં સભાસદ તરીકે દાખલ થઇ શકે છે. એક સાથે રૂ। ૫૦૦) આપનાર ગૃહસ્થ આ સભાના પેટ્રન (માનવતા મુરબ્બી) થઇ શકે છે. તેઓશ્રીને સીલીકમાં હેાય તે ધારા પ્રમાણે આગલા તથા તે પછી છપાતા કોઇપણ ગ્ર ંથ અને માસિક ભેટ આપવામાં આવે છે.
એક સાથે રૂ! ૧૦૦) આપનાર પહેલા વના લાઇફ મેમ્બર થઈ શકે છે. એક સાથે શૂ ૫૦) આપનાર બીજા વષઁના લાઇક્ મેમ્બર થઇ શકે છે.
જૈન લાઇબ્રેરી, શાળા કે સંસ્થા મેમ્બર તરીકે રજીસ્ટર્ડ થવા માગે તે રૂા ૫૦) ભરવાથી ખીન્ન વર્ગના લાઇફ મેમ્બરાના હક્કો ભાગવી શકશે.
પહેલા વર્ગના લાઇફ મેમ્બરાને સભા તરફથી પ્રગટ થતા પુસ્તકની એક એક નકલ તથા આત્માનંદ પ્રકાશ માસિક તેમની જીંદગી સુધી ભેટ આપવામાં આવશે.
ખીજા વર્ગના લાઇક્ મેમ્બરાને સભા તરફથી પ્રકાશિત થતા એ રૂપીઆની કિંમત સુધીના દરેક ગ્રંથની એક એક નકલ ભેટ આપવામાં આવશે. ઉપરાંતની કિ ંમત લઇ ભેટ મળી શકે છે, તેમજ આત્માનદ પ્રકાશ માસિક પણ તેમની જીંદગી સુધી ભેટ આપવામાં આવે છે.
.
ધી ઉપયોગી વાંચનમાળાની યોજના.
અમારૂં' સીરીઝ ગ્રંથમાળા ખાતુ.
એક હજાર કે તેથી વિશેષ રકમ આપનાર જૈન બધુએ કે મ્હેનાના નામે ઉત્તરત્તર અનેક ગ્રંથા પ્રકટ કરી નાનાદ્વાર યાને જ્ઞાનભક્તિનું કા, સભા, ( સાથે તે રસ્ આપનાર પણ અનેક બંધુએ તેના લાભ લઇ ) કરી રહેલ છે. સાથે અનેક સાહિત્યના ગ્રંથે પણ સભા પ્રગટ કરી રહેલ છે. આ સભાના લાઇફ મેમ્બરને પણ અનેક સુંદર મ્હોટા ગ્રંથેના ( કપણ બદલે લીધા વગર ) લાભ મળી રહેલ છે. તે રીતે કેપણ સંસ્થા કરી શકેલ નથી જે સાહિત્યરસિક સર્વ બંધુએ જાણે છે,
અત્યારસુધી અનેક જૈન બંધુએ તેવી રકમ સભાને સુપ્રત કરી પોતાના નામથી ગ્રંથમાલા પ્રષ્ટ કરાવી જ્ઞાનભક્તિ કરી રહેલ છે, તેનુ શુભ અનુકરણ કરી હાલમાં શ્રીમતી કસ્તુર હેને પણ એક રકમ તે માટે ( સ્ત્રી ઉપયોગી સીરીઝ પ્રગટ કરવા ) આ સભાને સુપ્રત કરેલ છે; તેમાંથી ઉત્તરાત્તર સ્ત્રી ઉપયેાગી (સતી ચરિત્રા, સ્ત્રી ઉપયાગી વિષચેાના ) ગ્રંથા પ્રકટ કરવાનુ આ સભાએ શરૂ કરેલ છે. તેવી રીતે અન્ય હેંનેએ પણ જ્ઞાનભક્તિ અને ઉદ્ધાર કરી લાભ લેવાનેા છે. સીરીઝના ધારાધારણ બીજા પેજ ઉપર છે. આ લાભ દરેક જૈનબધુએ અને હેંનેએ લેવા જેવા છે.
સ્વર્ગવાસી આપ્તજનાના સ્મરણાર્થે ને ભક્તિ સાથે જ્ઞાનની સેવા કરવાનું તે સ્મરણુ સાચવવાનુ આ અમૂલ્ય સાધન છે-અમરનામ કરવાનું પણ સાધન છે.
ક્રાઇ પણ સ્થળે પૂરતી ખાત્રી કર્યાં સિવાય લખાણ કે ખીજાથી લલચાઈને રકમ આપતાં પહેલાં અવશ્ય વિચારવાનું છે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા—ભાવનગરDEVOTIOVIEEEEE TO O O O O O O NE VIDEO WE DO WWWO WORD OF DO ADD PT T W TO

Page #30

અમારાં પ્રકાશનો
૦-૮૦
વાંચનમાળાના વાષક ગ્રાહકોને સં. ૧૯૭૯ થી સં. ૧૯૮૮ સુધીમાં અપાયેલાં લગભગ ૩૫ પુસ્તકોમાંથી હાલમાં
- નીચેના પુસ્તકો મળી શકશે. ૧ શ્રી આદીનાથ ચરિત્ર ભાષાંતર ૧-૮-૦, ૧૦ ચંપકશ્રેણીની કથા
૧-૪-૦ ૨ શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ ચરિત્ર ૧-૪-૦ ૧૧ ચિત્રસેન પદ્માવતી ૦-૧૨-૦ ૩ બપભટ્ટસૂરિ અને આમરાજા ૧૨ કીતીશાળી કોચર
| ભા. ૨ જે ૦-૧૨-૦ ૧૩ જૈન સતી રત્ના સચિત્ર ૧-૦–૦ ૪ સદ્દગુણી સુશીલા ૧-૦-૦ ૧૪ પ્રતિભાસુંદરી ચાને પૂર્વ કર્મનું ૫ શ્રી અજારા પાર્શ્વનાથ ચરિત્ર ૧-૪-૦ | પ્રાબલ્ય [ સ્ત્રીઓને ખાસ ૬ શ્રી પ્રગટ પ્રભાવી પાશ્વનાથ ૧-૪-૦ વાંચવા લાયક]
૧-૪-૦ ૭ વિમલ મંત્રીના વિજય ૧-૮-૦ ૧૫ શ્રી ચંદ્રકુમાર ચરિત્ર ભાગ ૮ શ્રી ગીરનારજી તિર્થના
૧ લા ૧-૦-૦ ઇતિહાસ દરેક ટુકના
૧૬. | ભાગ ૨ જો ૧-૪-૦ | ફોટા સાથે
૧–૪–૦ | ૧૭ પ્રત્યેક બુધ્ધ ચરિત્ર યાને ચમત્કા૯ થુલીભદ્રની નૈકા ૧-૪-૦ | રીક ચાગ
૧-૪-૦
૯
બીજા અમારાં પ્રકાશના— ૧ કચ્છ ગિરનારની મહાયાત્રા- ૫ પંચપ્રતિક્રમણ પેકેટ સાઈઝ | કચ્છથી ગીરનાર સુધીના
રેશમી પાકુ પુંઠું ૦-૮-૦ દરેક ગામની ઇતિહાસીક ૬ સ્તવનસંગ્રહ અને સ્મરણમાળા ૦–૮–૦ નેધ. લગભગ ૩૦ ફોટા સાથે ૧-૧૨-૦
| ૭ જૈન નિત્ય પાઠ સંગ્રહ ૦-૬-૦ ૨ વિધિયુક્ત પંચ પ્રતિક્રમણ
૮ શ્રીશત્રુંજય તિર્થયાત્રા વિચાર ૦–૮–૦ મેટા અક્ષર શુધ્ધ છપાઈ
૯ સઝાયમાલા [ ચુંટી કાઢેલી પાકુ બાઈડીંગ
| ચાલુ ઉપયોગી સઝાયાને ૦-૧૨-૦
| સંગ્રહ પાકુ પેઠું] ૦-૮-૦ ૩ ,, દેવસરાઈ પ્રતીક્રમણ ૦-૬-૦ |૧૦ જૈન તિર્થમાલા ૦–૮-૦ ૪ પંચપ્રતિક્રમણ માટી સાઈઝ ૦–૮–૦ ૧૧ દેવસરાઈ પ્રતિક્રમણ ૦–૩-૦ લખા—જૈન સસ્તી વાંચનમાળા-પાલીતાણા (કાઠીયાવાડ)

Page #31

અમારે ત્યાંથી સસ્તાં મળી શકે તેવાં રોજનાં ઉપયોગી અને બીજા વાંચવા લાયક પુસ્તકા.
૧-૦૦
૧ દેવવંદનમાળા ગુજરાતી પાકુ | ૧૯ શ્રીપાળરાજાના રાસ સચિત્ર ૨-૮-૦ પુંઠું
૨૦ ધન્નાશાળીભદ્રનો રાસ સચિત્ર ૦-૧૦-૦ ૨ વીવીધ પૂજા સંગ્રહ ભા.
૨૧ જૈન મહાભારત સચિત્ર ૩––૦ - ૧ થી ૪
૧-૪-૦ ૨૨ સમરાદિત્ય ચરિત્ર સચિત્ર ૨–૮–૦ ૩ ચૈત્યવંદન પર્વાદિ સંગ્રહ
૨૩ ચંદરાજાનું ચરિત્ર સચિત્ર ૨–૦–૦ (લાભશ્રીજીનું) ૧-૦–૦ | ૨૪ માટી બેન-માયાળુ માધવી ૧-૪-૦ ૪ ) [સાભાગ્યશ્રીજીનું] ૦-૧૨-૦
૨૫ ઉત્તમ કુમાર ચરિત્ર સચિત્ર ૧-૪-૦ ૫ જીવવિચાર. નવતત્વ દંડક
૨૬ દાનવીર રત્નપાળ ) ૧-૦–૦ e લધુ સંઘયણી અર્થ સાથે ૦-૬-૦ ર૭ રાજકુમારી સુદર્શના , ૨-૮-૦ દુ ધર્મવીરજયાનંદ ભા. ૧-૨ | ૨૮ મહાવીર ભકત મણીભદ્ર , ૧-૪-૦ પાકું પૂંઠું
૩-૦-૦
| ર૯ ક૯પસુત્ર ભાષાંતર સચિત્ર ૩-૦૦ ૭ વિદ્યાચંદ્ર સુમતી સચિટા ૧-૪-૦
૩૦ દર્શન ચોવીશી
૦-૫-૦ ૮ સમરાદિત્ય ચરિકા ૧-૪-૦
- ચંદ્રશેખર ભા. ૧-૨
૧-૮-૦ ૯ પ્રાચીન સ્તવન સઝાય સંગ્રહ ૧-૦-૦
૩૧ કર્મ પરિક્ષા
૧-૮-૦ ૧૦ ભાગ્યવાન ભામાશા
૩ર સઝાયમાળી ભા. ૧ થી ૪ ૫-૮-૦ ૧૧ અર્પણ [ રસભરી ઈતીહાસીક
૩૩ શ્રી પુંડરીક સ્વામી ચરિત્ર સચિત્ર કથાઓ ] ૦-૧૦-૦
૨-૦-૦ ૧૨ જગતશેઠ
૦-૧૨-૦
૩૪ શ્રી તીર્થકર ચરિત્ર સચિત્ર ૨-૦–૦ ૧૩ દેવસરાઈ પ્રતીકમણ અર્થ સાથે–૮–૦
૩૫ અભયકુમાર ભા. ૧-૨-૩ ૩–૮–૦ ૧૪ પંચપ્રતિક્રમણ અર્થ સાથે મેટું૧-૪૦
૩૬ જૈન વાર્ષિક પર્વો
૨-૦૦ ૧૫ પ્રકરણ રત્ન સંગ્રહ [ દરેક પ્રકરણા શાસ્ત્રી માટાટાઈપ] ૦-૧૨-૦
૩૭ શ્રી આચારંગ સુત્રનાં બાવીશ ૧૬ શ્રી શત્રુંજયતિથ સ્તવનાવળી ૦–૩-૦
મનનીય વ્યાખ્યાનો ૨-૦–૦ ૧૭ નુતન સ્તવનાવાળી પાકુ પેઠું ૭-૪-૦
૩૮ જૈન સિદ્ધાંતની વાર્તા ૧૮ વીસસ્થાનક તપ વિધિ અને
ભાગ ૧-૨ ૧-૨-૦ આનંદઘન ચોવીશી અર્થ
૩૯ જૈન સાહિત્યની કથાઓ સાથે
ભાગ ૧-૨ ૦–૧૦–૦ ૧-૧૨-૦ || લખા—જૈન સસ્તી વાંચનમાળા-પાલીતાણા (કાઠીયાવાડ)
-
૧-૪-૦

Page #32

સુલતા
સ્ત્રી ઉપયોગી ખાસ વાંચવા લાયક જૈન માંગલીક ગીત. ૦)ના ૫) ઘરમાં વસાવવા જેવાં પુસ્તકો નું સ્થાપનાજી (શ્રી નવપદ મડે
ળના ફોટા સાથે પાકુ ૧ મહિલા મહાદય ભા. ૧-૨ ૩-૦–૦
* ૦)- ૪) ૨ જૈન સતીરત્ના સચિત્ર
ગુહલી સંગ્રહ અને સજા. ૦) ૧૨ાા
૧-૦-૦ ૩ મલયા સુંદરી ચરિત્ર
' ૧-૪-૦
અક્ષયનિધિ તપની વિધિ. ૦) રાા ૪ રાજકુમારી સુદર્શના
૨-૦–૦.
શત્રુંજય લઘુક૫. ૫ પ્રતિભાસુંદરી
૧-૪-૦
ક. મી. ની યાત્રાને રાસ. ૦) રા ૬ સદગુણી સુશીલા ૧-૦-૦
મહાસતી સીતા. ( )- ૩) ૭ ચંપકશ્રેષ્ઠી કથા
૧-૪-૦ 55 મૃગાવતી. ૦)વા રા ૮ ચિત્રસેન પદ્માવતી ૦-૧૨-૦
, રાજેમતી. ૦)ના રા ૯ મહાવીરભક્ત મણીભદ્ર ૧-૪-૦
૦)ગા રા ૧૦ પાક પકવાન શાસ્ત્ર
૨-૦-૦ સવા-સમા.
૦)ના ૨) ૧૧ જૈન સતીમંડળ ભા. ૧-૨ ૨-૮-૦ સુધારસ સ્તવન સંગ્રહ. ૦) ૪)
પૂજામાં ગવાતા રસીક ગાયના. વા ૧૨ાા પ્રભાવના કરવા લાયક બાળકે- દંપતી જીવન દીપિકા. ૦૮ ૧૨ાા પયોગી ધાર્મિક વાંચનના અને ખંભાતનો ઇતિહાસ અને અભ્યાસનાં પુસ્તકો.
- ચૈત્યપરિપાટી.
૦૧ ૧૫ ધામ ક-માંગલીક પ્રસંગમાં વેચવા
સુંદર બાલવચનામૃત. ા ૧૫
સમાધિ વિચાર. માટે મંગાવી રાખવાં સારા છે. સમાધિ
૦)-ના દા છે તે નક્લનાં આ સિવાય દરેક જૈન સંસ્થાના સામાયિક સૂત્ર વિધિ સાથે. ૦)- ૩ાા || પુસ્તકોના માટે સ્ટેક અમારે ત્યાં રહે છે. ચૈત્યવંદન-ગુરૂવંદન. ૦)- ૩ાા
જૈનેતર સાહિત્યનાં સારાં નાવેલ જિનેન્દ્ર સ્તુતિ. ૦) ૪).
જ્ઞાન સાથે ગમત આપનારાં પુસ્તકો રત્નાકર પચીશી. ૦) પાા ૩)
કલકતાના સુંદર રંગીન લગભગ સ્નાત્રપૂજા અને અષ્ટ પ્ર. e પૂજાના દોહા ૦)ના ૨) પંદર જાતના ફોટાઓ-- જૈન નિત્ય પાઠ સંગ્રહ નાની. ૦) ૧૨ાા | સંસ્કત પ્રતે, તિષનાં પુસ્તકે આત્મવીરની કથાઓ. ૦૧ ૧૫ અને શાળાઓમાં ચાલતાં ધામક મહાસતી ચંદનબાળા. ૦) ૫) અભ્યાસનાં પુસ્તકો માટે અમારૂ સુચીપત્ર શ્રાવકના બારવ્રતની ટીપ. ૦)- ૩) મંગાવે, અને આ લીસ્ટમાંથી આપને શત્રુંજય તીર્થોધ્ધાર રાસ. 2)ના પ) | જોઇતાં પુસ્તકો વગર વિલએ મંગાવે— લખા–જૈન સસ્તી વાંચનમાળા-પાલીતાણા (કાઠીયાવાડ),

Page #33

તૈયાર છે.
તૈયાર છે.
જલદી મંગાવો. સામાયિક ચૈત્યવદન સત્ર-શબ્દાર્થ-ભાવાર્થ અન્વયાથ સહિત.
બાળઅભ્યાસીઆને પેાતાના અભ્યાસમાં બહુ જ સરલ પડે તેવી રીતે આ બુકમાં આપવામાં આવેલ છે.
સામાયિક સૂત્રની મુઢ્ઢા આ પહેલાં કેટલીક પ્રગટ થયેલ છે, તેનાથી આ બુકમાં કેટલીક વિશેષતા અને વધારા કરેલ છે, તે જોવાથી વાચક જાણી શકશે; તેટલું જ નહીં પરંતુ શ્રીમતી જૈન કાન્ફરન્સ એજ્યુકેશન એાના ધાર્મિક અભ્યાસક્રમમાં દાખલ કરેલ ચૈત્યવંદનેા, સ્તવના, સ્તુતિએ વગેરે પણ આ બુકના પાછળના ભાગમાં પૂરવણી તરીકે આપવામાં આવેલ છે, કે જેથી આ બુક પ્રમાણે સામાયિકસૂત્રના અભ્યાસ કરનાર વિદ્યાથીએ એજ્યુકેશન મેર્ડની પરીક્ષામાં મેસીને પણ તે ધેારણની પરીક્ષા ઉંચા નંબરે પસાર કરી શકશે. :હિન્દના દરેક શહેર યા ગામની પાઠશાળામાં અભ્યાસ કરનાર વિદ્યાર્થી આને માટે સરલ અને ઉપયાગી કેમ બને તે લક્ષ્યમાં રાખીને આ મુક તૈયાર કરવામાં આવી છે. બુકની કિંમત માત્ર નામની જ રાખવામાં આવેલ છે. તે સાહિત્યપ્રચાર અને બાળકે વિશેષ લાભ લઈ શકે તે હેતુને લઈને જ છે. મગાવા—
આ
શ્રી જૈન આત્માન દસભા—ભાવનગર.
~~~~~~
જૈન સસ્તી વાંચનમાળાના ગ્રાહકોને–
અમારાં વાર્ષિક ગ્રાહકેાને દર વરસે રૂા. ૩) માં એક હજાર ઉપરાંત પાનાનાં ઐતિહાસિક નવીન પુસ્તકા નિયમિતપણે સ. ૧૯૭૯ થી સ. ૧૯૮૮ સુધી અપાયાં છે. દરેક વખતે માગશરથી મહામાસ સુધીમાં મેકલવામાં આવતાં હતાં, જે હવેથી અષાડી પછી એટલે અષાડ વદીમાં મેકલવાનુ થશે.
ચાલુ સાલમાં નીચેના પુસ્તકા ગ્રાહકેાને મળશે જે છપાઇને વૈશાખ માસમાં તૈયાર થશે. ગ્રાહક પુરતી નકલ છપાતી હાવાથી તેમજ ચાલુ સાલનાં પુસ્તક। ઘણાં જ રસિક અને નવીન હેાવાથી શીલીકમાં રહેવા સંભવ નથી. માટે નવા ગ્રાહક થનારે દાખલ પ્રીના રૃા. ૦-૮ ૦ વેળાસર માલવા— ૧ અમર બલિદાન યાને શત્રુંજયના શહિદ.
શ્રી મહાવીર અને શ્રેણિક. જાવડશાહ.
૨
3
૪ તરંગવતી તર ગલાલા,
ચારે પુસ્તકે લગભગ ૧૧૦૦ પાનાનાં પાકા પુઠાનાં છુટક કિંમતે રૂા. ૫) ની કિંમતનાં થશે જે ગ્રાહકાને રૂ।. ૩) માં મળે છે. પાસ્ટ વી. પી. ખ અલગ. કોઇપણ જાતના દરેક સંસ્થાના પુસ્તકા અમારે ત્યાંથી કીક઼ાયત ભાવે મળશે. લખાઃ—જૈન સસ્તી વાંચનમાળા,—પાલીતાણા–( કાઠીયાવાડ. )

Page #34
Reg. No. B. 431. =E ? = == 2 = ==> શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. [E] ='TE દર માસની પૂર્ણિમાએ પ્રગટ થતુ' માસિક પત્ર. પુ. 30 મું. વીર સં. ર૪પ૯. ચૈત્ર આત્મ સં'. 37. અંક 9 મા. ખાદીને અપનાવો જે માણસને કામ કરવું નથી, પણ ફક્ત બજારમાંથી ખરીદી કરવી છે, તેને મિલના કાપડ કરતાં ખાદીની કિંમત બમણી લાગે છે. પણ જ્યાં કપાસ જોઈએ તેટલો મળે છે, જ્યાં તેને સંઘર કરાય છે, અને જ્યાં હાથે કંતાય વણાય છે, ત્યાં મીલના કાપડ કરતાં ખાદી જરૂર સસ્તી પડે છે. ખાદીનું આ હાદ માણસેનાં મનમાં ઉતારવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, કારણકે પરાધીન જીવન એ મૃત જીવન છે, જયારે સ્વતંત્ર જીવન જોમવાળું , બળવાન અને તાઝગી ભયુ જીવન છે. એ જેમ, બળ અને તાઝગી માણવા હાય, સ્વતંત્ર જીવન જીવવું હોય, તો ખાદીને અપનાવો શ્રી. કે. સુખારાથન. == ==RE OFFERE For Private And Personal Use Only