________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
mmmmmmmmmmmor
૨૦૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ મનની શક્તિ વિખરાઈ ગયેલા પ્રકાશના કિરણ જેવી હોય છે. મનનાં કિરણે જુદા જુદા વિષયે તરફ ખેંચાય છે. આપણે તેને ધીરતાપૂર્વક અભ્યાસ અને વૈરાગ્યદ્વારા તથા ત્યાગ અને તપદ્વારા સમેટી શકીએ છીએ, અને ત્યારે જ અત્યંત ઉત્સાહપૂર્વક પરમાત્મા તરફ આગળ વધી શકીએ છીએ.
બહારની ચેષ્ટાઓથી મન તથા ઇન્દ્રિયની સુષ્ટિ થાય છે, તે જ કારણથી આપણે બાહા વિષને જ જોઈએ છીએ અને આંતરિક આત્માને નથી જોતા. માયાની વિશેષ શક્તિ આપણને બહાર તરફ ખેંચે છે. બાલ્યાવસ્થાથી જ આપણને બાહ્ય જગત્ તરફ જોવાનું શીખવવામાં આવ્યું છે. આપણી અંત:પ્રેક્ષણની શકિત તદ્દન નષ્ટ થઈ જાય છે.
- જ્યારે આપણું મનનું વિશ્લેષણ કરીને આપણે અવિનાશી, શાશ્વત શુદ્ધ, પૂર્ણ, નિવિકાર વિષયને સંબંધ કરીએ છીએ ત્યારે આપણે દુઃખ શેકથી મુક્ત થઈએ છીએ.
મનુષ્યના મનની અમાપ શક્તિ છે. એ જેટલું એકાગ્ર થાય છે તેટલી તેને વિશેષ શક્તિ મળે છે.
આપણે માનસિક કિરણોને જુદા જુદા વિષયે ઉપરથી એકત્રિત કરીને ઇશ્વરમાં મન એકાગ્ર કરવા માટે જન્મ લીધે છે, એ જ આપણું મુખ્ય કર્તવ્ય છે. આપણે પરિવાર, સંતાન, ધનદોલત, શક્તિ, પદપ્રતિષ્ઠા, નામ અને કીતિના મેહને લઈને આપણું કર્તવ્ય ભૂલી જઈએ છીએ.
બહારના વિષય પર મનને એકાગ્ર કરવાનું સહેલું છે, મનને બહાર જવાની સ્વાભાવિક પ્રવૃત્તિ હોય છે. કામના ભાવનાત્મક મનનું એક રૂપ છે, એની અંદર મનને બહાર સપડાવવાની એક શક્તિ રહેલી છે.
જ્યારે કેઈ સાધક વિશુદ્ધચિત્ત બનીને એક ગુરૂ મારફત આધ્યાત્મિક રહસ્યમાં પ્રવેશ કરવા માટે દીક્ષિત થાય છે ત્યારે તેનાં મનને નિશ્ચલ પ્રાપ્તિ થાય છે. તે નિર્વિકલ્પ દશામાં પ્રવેશ કરે છે.
જ્યારે મનના સંકલ્પના સંસ્કાર નષ્ટ થઈ જાય છે ત્યારે નિર્વિકલ્પ પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત થાય છે. સંકલ્પને નાશ થવાથી મન એવી અવસ્થા પ્રાપ્ત કરે છે કે તેની આગળ સાર્વભૌમ પદ પણ તુચ્છ થઈ જાય છે.
સંક૯૫ જ સંસાર છે, તેને નાશ એજ મેક્ષ છે.
માનસ વિજ્ઞાનના સિધાન્ત અનુસાર પુરૂષ બહુપત્નિક છે અને સ્ત્રી બહુભર્તુક છે. માનસિક કર્મ જ વાસ્તવિક કર્મ છે. વિચાર જ વાસ્તવિક કમ છે. જે મનુષ્ય હમેશાં સ્ત્રી સહવાસ કરે છે તે છ મહીને એકવાર વેશ્યા ગમન
For Private And Personal Use Only