________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જાતિ અને તેને ઉદય. તાને અને સરખાપણાને ભાવ દર્શાવવામાં આવતો નથી. સ્ત્રી અને પુરૂષ વચ્ચેના સંબંધ ઘણે ગાઢ અને કાયમને હેવા છતાં બંનેને જુદા પ્રકારની ફરજો અદા કરવાની હોય છે તેને માટે જુદી જુદી કેળવણી અપાવી જોઈએ. જે ચીજો પુરૂષો પાસે નથી તેની પૂર્તિ સ્ત્રી કરે છે. સ્ત્રી એ પુરૂષની અર્ધાગના છે. સ્ત્રી અને પુરૂષ બંને પક્ષીની બે પાંખ સમાન છે. એકલા પુરૂષોને કેળવી ઉન્નતિ કરવી એ એક પાંખ વતી પક્ષીને ઉડાડવા જેવું છે. વળી મહાન ગ્લૅડસ્ટનનું વરાન છે કે કઈ પણ દેશની સ્ત્રીઓની સ્થિતિ ઉપરથી તે દેશની એકંદર સુધારણ કિંવા ઉન્નતિની ક૯પના કરી શકાય છે. સ્ત્રીઓ પ્રત્યે જે બેદરકારી રાખવામાં આવે છે તેથી આપણને ઘણું નુકશાન થાય છે. તેમને ઘટતી છૂટ અને સ્વતત્રતા નહિ આપવામાં આવતી હોવાથી તેમની બુદ્ધિને જોઈએ તે વિકાસ થઈ શકતા નથી. વિધવાઓની આથી પણ કડી હાલત છે. કેટલીક નાતમાં તે તેમના ઉપર હદ બહારના બંધને છે. તે કાઢી નંખાવવાં જોઈએ. અને તેમને સુરસ્ત અને અમદાવાદની વનિતા વિશ્રામ જેવી સંસ્થાઓમાં દાખલ કરાવી સેવાના સન્મા ચડાવવાની જરૂર છે. તેથી જ્ઞાતિહિત અને દેશકલ્યાણમાં તે ઘણે મોટો હિસે આપી શકશે. આપણું દેશની સ્ત્રીઓનું મરણ પ્રમાણ વિશેષ છે. તે કારણેની તપાસ કરી તેને નિમૂળ કરવા જોઈએ. તેમને માટે પ્રસૂતિના સમય ઘણા કટેકટીન છે અને તે વખતે ઘવાર સવારોગ, ઝાડો, કે તાવ એવા રોગો લાગુ પડે છે. કારણ કે તે સમયની તેમને રાખવાની પદ્ધતિ ઘણી ખરાબ અને વઢવા લાયક હોય છે. કેટલીક જ્ઞાતિઓ એકઠી મળી જે પ્રસૂતિગૃહ કાઢે તે તેમના ઉપર ઘણે સારે ઉપકાર થાય. સ્ત્રી-પુરૂષ વચ્ચે જ્યાં જ્યાં યોગ્ય હોય ત્યાં સમાનતાનું તત્ત્વ દાખલ થશે તે એક બીજાની અરસ્પર સહાય અને સલાહ લેવાનું લાભદાયી નીવડશે અને પ્રસૂતિનો માર્ગ સરળ થશે. દરેક જણે સાક્ષર શ્રી મણિલાલ નભુભાઈના નીચેના શબ્દો ધ્યાનમાં રાખી સ્ત્રી-પુરૂષ વચ્ચેના સંબંધની તુલના કરવી.
સીઓ નિરંતર પ્રેમદ્વારા શિક્ષણ આપે છે. પુરૂષ એ જનમંડળનું બુદ્ધિસ્થાન-મન છે; પણ સ્ત્રી તેનું પ્રેમસ્થાન-હદય છે પુરૂષ જનમંડળનો નિર્ણતા છે, સ્ત્રી તેને રસા કરી પ્રવર્તાનાર છે; પુરૂષ એ જનમંડળનું બળ છે, પણ સ્ત્રી તેનું લાવણ્ય, આભૂષણ તથા સુખ છે. સ્ત્રીઓની બુદ્ધિ પણ તેમના પ્રેમદ્વારા જ બહાર પડે છે. આમ પુરૂષે બુદ્ધિના અધિષ્ઠાતા છે, તથાપિ સ્ત્રીઓ જ માણસની રસ્ય ભાવનાને કેળવે છે. રસ ભાવનામાંથી જ ચારિત્ર બંધાય છે. પુરૂષનું માન પૂર્વક સ્મરણ થયાં કરે છે, સ્ત્રીના ઉપર અભિન્ન પ્રેમભાવથી લીનતા થાય છે.
સ્ત્રીઓને તેમનું ગૃહરાજ્ય ચલાવવામાં અને તેમની બુદ્ધિ ખીલવવામાં મદદગાર થઈ પડે એવી ચગ્ય કેળવણી અપાવવી જોઈએ. સ્ત્રીઓ અને
For Private And Personal Use Only
