________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિદ્યાર્થીઓ અંગે.
૨૮૩ સુધી “હું”નો “શું” નથી થયે ત્યાં સુધી તે (માતા) જપવાળીને બેસવાની નથી, આટલો કાબુ મેળવ્યા પછી માતા, બાળકને પહેલે પાઠ રામ નામનો આપશે તે રામને કઈ રામ કહેશે, કોઈ રહેમાન કહેશે (જૈન સંસ્કાર પ્રમાણે નવકાર મંત્ર શીખવશે. )
ધર્મ પછી અર્થ હશેજ તેથી માતા અંકગણિતનો આરંભ કરશે. બાળકોને પલાખા આપશે ને સરવાળા બાદબાકી તે મેઢેથી શીખવશે. બાળકોને પોતે જ્યાં રહેતા હોય, તે જગ્યાનું ભાન હોવું જ જોઈએ, તેથી તેની આસપાસના નદી નાળાં ટેકરા મકાન બતાવશે. ને તેમ કરતાં દિશાનું ભાન તો કરાવી દેશેજ અને બાળ કેની ખાતર તે પોતાનું જ્ઞાન વધારશે.
ભાવનાશાળી માતા જ તૈયાર થઈને શિખવે ને પિતાની નોંધપોથીમાં નવી વાતો નવા દાખલા વિગેરે રચે ને બાળકને શિખવે.
આ લેખમાં કયાંયે શિક્ષિકા શબ્દનો ઉપયોગ નથી કર્યો. શિક્ષિકા તે માતા છે. જે માતાનું સ્થાન ન લઈ શકે તે શિક્ષિકા થાય જ નહિ. બાળક કેળવણું લે છે તેવું બાળકને લાગવું ન જોઈએ.”
આ અસ્તવ્યસ્ત થઈ ગયેલા જીવનમાં સ્ત્રી શિક્ષિકાએ કદાચ ન મળી શકે પુરૂષો મારફતેજ બાળશિક્ષણ હાલ સંભવે, એમ ભલે હોય તો પુરૂષ શિક્ષકે માતાનું મહાપદ મેળવવું પડશે. ”
મહાત્માજીનો આખો લેખ અત્રે આપેલ નથી જે પુરો વાંચી લેવા સર્વને હારી ભલામણ છે.
આમાં તો બાળકોના માટેનું પ્રાથમિક શિક્ષણ છે. જેઓને આવું પ્રેમમય શિક્ષણ મળશે તેઓ ભવિષ્યમાં એટલે ઉંચા ધોરણમાં પણ ઠીક તૈયાર થયાં હશેજ
આજકાલ માબાપ તેઓના નાના બાળકોને લપ માનીને ગમે તેવી શાળામાં હડસેલી દે છે અને પછી શાળા પાસેથી માટી આશા બાંધે છે. આચારભ્રષ્ટ એવા કેટલાક માબાપ પોતે શું કરે છે તેનું ભાન નથી રાખતા અને હમેશાં સાચી યા ખોટી રીતે આપ્તાધિનતાની આશા રાખે છે એટલે બાળક ગુલામ જેવાજ રહે તેમ ચાહે છે. બાળકને અને વિદ્યાર્થીઓને આપણે સારા કરવા ઈચ્છીએ તો તેઓને ગંદા વાતાવરણમાંથી કાઢી તેને સુગ્ય સ્થળે મુકવા જોઈએ, અગર ઘરનું વાતાવરણ એકદમ સ્વચ્છ કરવું જોઈએ. બાળકો નિશાળ કરતાં ઘરમાં વધારે શિક્ષણ મેળવે છે. ટૂંકમાં જયાં સુધી બાળકોને અને વિદ્યાર્થીઓને માતાના જેવા મહા પ્રેમમય વાલીઓ અને શિક્ષકો નહિ સાંપડે ત્યાં સુધી આપણે શું આશા રાખીએ ? એટલે હાલ તુરત બાળકો અને વિદ્યાથીઓનો અંશમાત્રદોષ જોવાની જરૂરત નથી લાગતી.
લાલચંદ જયચંદ રા.
For Private And Personal Use Only
