________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિશ્વરચના પ્રબંધ.
૨૭૭
ધ તરફને બરફવાલ પ્રદેશ સંકેચાય છે. તેવીજ ભાંજગડ દક્ષિણમાં થાય છે. એટલે કોલ સિદ્ધાંત ભુલ ભરેલે કર્યો છે અને નવીન સિદ્ધાંત બલવાન છે. વલી વાદને મુદ્દો એ છે કે પુરાણ મત-ન્યુટન મત, એ હતું કે પૃથ્વીને આ સંક્રાંતિ ૨૯ વૃતની આસપાસ ફરે છે તેથી વિશ્વને ધ્રુબિંદુ ૨૬૦૦૦ હજાર વર્ષની એક પ્રદક્ષિણથી કદંબની આસપાસ ફરે છે અને વિષુવવૃત કાંતિવૃત ઉપર સરકે છે. ભારતીય
તિશાસ્ત્રના પૃષ્ઠ ૪૩ર માં માહિતી દીક્ષિત પણ સંપાત ગતિના વિષયમાં એજ બીના કબુલે છે. હવે સનવિગેરે નવીન શેાધકે આ પ્રદક્ષિણાને કદંબથી છ અંશ છેટે આવેલા એક બીંદુ આસપાસ ઠરાવે છે. આ અયન ચલનથી સંપાતગતિમાં માટે ગોટાળો થયો છે; કેમકે સંપાતને એક ફેરો થવા માટે ૩૨ હજાર વર્ષનું ચક માનવું પડે છે.
ન્યુટન–કહે છે કે ધ્રુ અને કદંબનુ અંતર ૨૩ છે કેમકે તેનો પક્ષિણાને માર્ગ વર્તુલ છે. તેથી તે અંતર કાયમ છે જ્યારે
૨૯૧વિષુવવૃત–પૃથ્વીના ઉત્તરાર્ધ અને દક્ષિણાર્ધને જુદા દેખાડનાર ઉત્તર મધ્ય લીંટી-વલયાકાર લીટીને આધુનિક પંડિત વિષુવવૃતની સંજ્ઞાથી ઓળખે . છે. આ મધ્ય લીટીથી ૬ ૦૦૦ માઈલ દૂર ઉત્તરધ્રુવ અને દક્ષિણ ધ્રુવ છે. વિષુવ- વ્રતની ઉત્તરમાં ૧૮ અક્ષાંશ એટલે (૧૮૭૦) ૧૨૬૦ માઈલ દૂર પુના છે. દક્ષિણ
૨ ક્રાંતિવૃત–વિષુવવ્રતની ઉત્તરે કે દક્ષિણે સૂર્ય જેટલી કાન્તિ-ગમન કરે છે. તે વતું લનું નામ ક્રાંતિવૃત છે. શીરસ્થ બીંદુથી ક્ષીતિ સુધીમાં ૯૦ અંશ હોય છે તે પૈકીના ત્રેવીસમા અંશે વર્તમાન ક્રાંતિવૃત મનાય છે. દ આ કરતાં ઉત્તર કે દક્ષિણમાં વધારે અંશો પર સૂર્ય હોય જ નહીં, એટલે . તે વૃતમાં ૨૭ નક્ષત્રાને ભગવે છે.
૩ ધ્રુ–વિષુવવૃતના મધ્યમાંથી કાઢેલા આસાના છેડાનું નામ ધ્ર ધ્રુબીન્દુ બીંદુ છે. બનો તારો તેને બ્રમણ કરે છે.
ઉત્તર
દક્ષિણ
4 કદંબ– કાંતિવ્રતના આંસાના છેડાનું નામ કદંબ છે. કદંબ અને ધ્રુબીંદુમાં ૨૩ અંશનું અંતર રહે છે.
" સંપાત–વિષુવવૃત અને ક્રાંતિવૃત એક બીજાને સ્થાને છેદે તે સંપાત બિન્દુ કહેવાય છે.
સંપાત
ક્રાંતિ
For Private And Personal Use Only
