________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જગત માટે જેને મહાત્મા પ્રાપ્ત કરવાની ચેજના
ધન કે લાગવગ વિગેરે અનેક સાધનોથી બુદ્ધિમાન પોતાના કાર્ય તરફ દષ્ટિ રાખી જોઈએ તે સાધન મેળવી શકે છે. અને આ જમાનામાં બધું સુલભ લાગે છે. દર વર્ષે હજારો કેળવાયલા તૈયાર થતાં જાય છે તે બધાં નોકરી કરવાજ બંધાયેલા છે ને? કદાચ રડ્યાખડ્યા સ્વતંત્ર ધંધો કરે તે આ વર્ગમાંથી આપણને ઉપયોગમાં આવે તેવા થોડા ઘણું ન મળી જાય ? ( જોકે ગમે તેને રાખી લેવા એ મારો ઉદ્દેશ નથી. તપાસ અને આપણી ઉપયોગીતાનો આપણે પહેલે વિચાર કરવાને છે. લાગણીવાળા, સારા, સમજુ, ઓછા પગારે કામ કરનાર) ને આવાને તેવાં કરતાં કરતાં તદૃન રહી જશું એ મને મોટો ભય છે. પછી અરેરે ! અરેરે ! આપણે પાછળ રહી ગયા, અમુકે અમુક કાર્ય કર્યું, અમુકે અમુક કર્યું. તેઓની આ સંસ્થા ચાલે છે ને અમુકની આવી છે, એવી વાતો કરીને સંતોષ માનવો પડશે.)
પ્રીન્સીપાલ–આ વિદ્ર મંડળ, શિક્ષક, તેમજ અભ્યાસીઓના છેવટના ઉપરી એક પ્રીન્સીપાલ કે જે બુદ્ધિમાન સાથે પિતાને કડપ પાડી પ્રેમથી સારી રીતે દરેકને કાબુમાં રાખીને શિક્ષણનું કામ લઈ શકે તેવો જોઈએ પગારની દરકાર ન રાખતાં જેમ બને તેમ યોગ્ય માણસની પસંદગી ખાસ કરવી જોઈએ. તેમનાં ખાસ કામમાં મદદ કરે તેવા કારકુનની જરૂર પડે તો તે પણ રાખી આપવા.
શર્ટ હેન્ડર–શિક્ષકે, પ્રોફેસરોના શિક્ષણના પ્રસંગના ભાષણે, ભાષણ કે વ્યાખ્યાન પ્રસંગે અભ્યાસીઓ કે બીજા વિદ્વાન વક્તાઓના ભાષણ લખી લેનાર એકાદ શોર્ટ હેન્ડર જે પોતાના લખાણો વિદ્વાન મંડળ આગળ રજુ કરે. જે શિક્ષ ણને લગતા વિષયો હોય તે પરથી શિક્ષણની શૈલી અને વિદ્યાથીઓ કેવું સમજી શકે એ બાબત વિદ્વ૬ મંડળને ધ્યાનમાં આવે, યદ્યપિ પાઠય પુસ્તકો બનાવવાને અભ્યાસીઓનાં અધિકાર પ્રમાણે મગજ કલ્પીને રચે છે.
છતાં તેમાં વધારે સવડ આપવા ખાતર વિદ્યાથીઓ સામે શિક્ષકોએ જે અને જે પદ્ધતિથી જેવી સરલતાથી શિક્ષણ આપ્યું હોય તેનો સાક્ષાત્ ખ્યાલ રહેવાથી વધારે સરલતા થાય. સરકારી પાઠય પુસ્તકમાં આ મુશ્કેલી હજુ દુર થઈ નથી. તેથી કેટલાક પુસ્તક વિદ્યાથી સામે રજુ કરતાં શિક્ષકોને મુશ્કેલી પડે છે. હાલની વાંચનમાળા યદ્યપિ ઘણીજ વિદ્વત્તા અને જોઈએ તેવા રૂપમાં બની છે પણ તેનું શિક્ષણ આપવાના પ્રસંગે શિક્ષકોને અનેક મુશ્કેલીઓ પડ્યાના પોકારો ઉઠી રહ્યા હતાં તે જાણીતા છે. આપણી આ યોજનાથી આ મુશ્કેલી કેટલેક અંશે દુર થાય તેમ જણાય છે, અને ભાષણે વિગેરે લખાયા હોય તેઓ સંસ્થા તરફથી ચાલતાં પેપરમાં આપી શકાય તેમજ આપણી પાસે હજી વિવેચનાત્મક ગ્રંથ તૈયાર નથી, તે પ્રોફેસરોના ભાષણ સંગ્રહમાંથી બનાવી લેવાની સગવડ પડે, વળી ભાષણર્તા પિતાનું ભાષણ લખી આપે એ બનતું નથી. પછી તેને અવકાશ રહે કે ન રહે,
For Private And Personal Use Only
