________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૦.
આત્માન પ્રકાશ. વખતને સદ્ ઉપગતા–આપણુમાં વખતની કીંમત બીલકુલ નથી એમ જે કહીએ તે ખાટું નથી. વણીક બુદ્ધિ પૈસા કમાવવા તથા બચાવવા તરફ વધારે હોય એ વાત ખરી છે. પણ પૈસા કરતાં વખત વધારે કિંમતી છે, એ વાત લક્ષ બાહાર જવા જેવી નથી. સમ્યજ્ઞાનની સાથેજ વખતને સદુપયોગ કરવાની અને નકામે વખત ન જાય તેને માટે કાળજી કરવાની ટેવને ગુણ આપણામાં વધુ જેઈએ. સ્વ પર ઉન્નતિના ઈચ્છક માણસ જો વખતને સદુપયોગ કરે છે, અમને કામ કરવાને વખત નથી, અમને ફુરસદ નથી, એવા જે ઉદ્દગારે આપણે સાંભળીએ છીએ, તે સાંભળવાને વખત આવશે નહિ.
સત્ ઉદ્યોગ-વખતનો સદુપયેગ કરવાની ટેવ પડવાની સાથેજ ઉધોગ કર. વાની પ્રવૃત્તિને તેનામાં ગુણ ઉપન્ન થશે વખત અને કુસદના અભાવની વાતે કરનારા કેટલાક માણસે સારે ઉદ્યોગ કરી શકતા નથી અને કરવાની શરૂઆત કરે છે તો તે પરિપૂર્ણ કરતા નથી. કોઈપણ કામની શરૂઆત કિંવા આરંભ કરતા પહેલાં તેના માટે સારા સારા વિચાર કરી તેના પરિણામને વિચાર કર જોઈએ. તે કર્યા બાદ જે એક વખત કામની શરૂઆત કરવામાં આવે તે પછી તે કામ પરિપૂર્ણ કરવાને માટે જીવડ પ્રયાશ કરવો જોઈએ. આ ગુણ ઉન્નતિના ઈચ્છકને બહુ ઉપયોગી છે.
કુવ્યશનેને ત્યાગ–ઉન્નતિના તરફ વિહાર કરનારાઓને વ્યશને બહુ હરકત કરે છે. તેણે તે નિર્વ્યશની થવું જોઈએ. વ્યસન કરે તે વાણીયો નહિ. આ કહેવતને આપણામાંથી દેશવટે આપવામાં આવ્યું છે અને વ્યસન એ ગ્રહસ્થાઈનું લક્ષણ માનવામાં આવે છે. આ ભૂલ પણ ખાસ સંભાળવા જેવી છે. પિતાના ઘરે આવનાર નું આદરાતિગ્ય વ્યસન અને માદક પદાર્થો પુરા પાડવાથીજ થાય છે. એવી સમજુતી ગૃહસ્થપણાનો દા કરનારાઓના મનમાં હોય તે તે પોતે પોતાને અને જેન ધર્મ પાળનારાઓને નાશ કરે છે. તેની સાથે તેઓ ભારે કમિ પણ થાય છે. એ વાત બહાર જવા જેવી નથી.
જૈનધર્મ પાળનારાઓની સંસારિક અને આત્મિક ઉન્નતિ એજ ધર્મની પણ ઉન્નતિ છે, જેન ધર્મનો પ્રકાશ ત્યારેજ થયેલો સમજવાને છે કે જૈન સંઘ ઉન્નતિના પ્રદેશ તર્ફ ઉત્તરેત્તર વધતા જશે. નકામી વાતે કરવાથી અને ઠાસીઠઠારે કરવાથી કદી પણ ઉન્નતિ થવાની નથી. એવી ઠગાઈ કે લુચાઈ કંઈ કામ લાગતી નથી, કે બહારને આડબર કામ લાગવાને નથી. આખરે સત્ય પાયા ઉપર આવ્યા શિવાય જૈન ધર્મ અને ધનિની ઇમારત મજબુત થવાની નથી એ નક્કી છે, અને જૈતત્ત્વજ્ઞાન આપણને તેજ શીખવે છે.
વકીલ નંદલાલ લલુભાઈ.
- વડાદરા,
લેખક
For Private And Personal Use Only