________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
આશ્ચયથી શુ ધર્મ પ્રાપ્તિ થાય છે ?
યતઃ
सन्मार्गे तावदास्तेप्रनवतिहिनरस्ताव देवेंद्रियाणां, सज्जांताधित्ते विनयमपिसमालवतेतावदेव,
चापाकृष्ट मुक्ताः श्रवणपथगतानी पक्ष्माणएते, यावलीलावतीनांनहु दिधृतिमुषोदृष्टिवाणाः पतंति ॥ १ ॥ ભાવા—ભ્રકુટીરૂપી ધનુષ્યથી આકષ ણુ કરીને-ખે ચીને મૂકેલા એવા તથા કાનપર્યંત પહોંચેલા એવા તથા ધૈવતના ધૈર્યને પણ નાશ કરનારા એવા સ્ત્રીચેાના ષ્ટિરૂપી બાણા જ્યાંસુધી પડતા નથી, ત્યાંસુધી જ પ્રાણીચા સમાગમાં હોય છે, તેમજ ઇંદ્રિયોને પણ ત્યાંસુધી જ દમન કરે છે, તેમજ લજજા પણ ત્યાંસુધી જ ધારણ કરે છે તેમજ વિનયને પણ ત્યાંસુધી જ આલંબન કરે છે, પરંતુ સ્રીયાના દૃષ્ટિમાણની સન્મુખ આન્યા એટલે ઉપરોક્ત સવે ગુણ્ણા નાશને પામી જાય છે. કહેવાના સાર એ છે કે સ્રીયા જે પુરૂષો પ્રત્યે પાતાના દ્રષ્ટિ ખાણા ફૂંકે છે, તે પુરૂષાના વિનય, વિવેક, ધૈર્ય, મતિ-બુદ્ધિ, પરાક્રમ સર્વે હણાઈ જાય છે. કેવળ સ્ત્રીચેાને જ દેખી તેના પાશને વિષે અધાઇ જાય છે. સર્વ જગત્ સ્ત્રીના મેાહુપાશને વિષે બધાઈ જાય છે અને પેાતાના મા ભુલી જાય છે, તે જેને પૂર્વ ભવના સંપૂર્ણ સ્નેહ રહેલા છે, એવા ઉત્તમ કુળને વિષે ઉત્પન્ન થયેલા પણ ઇલાપુત્ર નાટકણીને દેખી મેહુ પામે તેમાં કાંઈ આશ્ચય નથી. નાટકણીને વિષે તિત્ર અભિલાષાવાલા ઇલાપુત્રે પેાતાના મિત્રા પાસે ઘણી જ લક્ષ્મી નાટકીયાને આપી તેની પુત્રીની માંગણી કરી, તેમજ ભારોભાર સુવ તાલીને આપવાનું કહેવરાવ્યું, તા પણ નાટકીયાએ પેાતાની પુત્રી આપી નહિ. પરંતુ વારવાર માંગણી કરાવવાથી નાટકીયા બેન્ચે કે, અમારી પુત્રી નાટકણી અમારે ક્ષય વિનાના નિધાન સમાન છે, તેણીને અમે કોઇ પણ રીતે આપવાના નથી, છતાં પણ જો તે નાટકણીનો ખપ હેાય તે અમારા ટોળામાં ભળી જઈ, નાટકની કળા શીખી કાઇ શેઠ-શાહુકાર રાજાને પોતાની કળા થકી રંજન કરી લક્ષ્મી - પાર્જન કરે તેજ આ નાટકણી અમે તેને આપીશું, સિવાય નહીં.
મિત્રના મુખથી આવા સમાચારસાંભળી જેની બુદ્ધિ સર્વથા નાશપણાને પામી છે, એવા ઇલાપુત્રને તેમના માતાપિતા ઉત્તમ ઉત્તમ રૂપલાવણ્ય યુક્ત દેવાંગના સમાન ઉત્તમ કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલી કન્યાને પરણાવતા છતાં પણ નાટકણીને વિષે જેનું મન ભ્રમિભૂત થયુ છે, એવેા ઇલાપુત્ર કુલ મર્યાદા :લાકાપવાદ, માતા-પિતા તથા સજ્જનેાની હિતશિક્ષાને તેમજ ધમ બુદ્ધિને ત્યાગ કરી, ઘરખાર રિદ્ધિ છેડી, તત્કાળ નાટકીયાના ટોળામાં ભળ્યા, અને ઘેાડા જ વખતમાં નટડાની સમગ્ર કળાને શીખી નાટકણીના પાણિગ્રહણ કરવા માટે, લક્ષ્મી મેળવવા એનાતટ નગરે જઇ ત્યાંના રાજા પાસે પેાતાનું નાટક જોવા યાચના કરવા લાગ્યા,
――――
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
૧૯
A
