________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૮
આત્માનંદ પ્રકાશ,
તેની અંદર માનસિક પ્રકૃતિને માટે એટલું બધું વિવેચન કહેલું હોય છે કે, જેથી વિજ્ઞાન અને ઉપાય જ્ઞાનની કવિની શકિતઓ અદ્દભુત રીતે દશ્યમાન થાય છે. દ્રવ્યાનુગ અને કરણ ચરણાનુયોગના વિષયે સામાન્ય રીતે રસોત્પાદક ન હોવા જોઈએ કારણ કે, તેમાં દર્શાવેલી વસ્તુઓ ચરિતાનુગની વસ્તુની જેમ રસપષક થતી નથી, તે છતાં આહંત લેખકેએ તેવા વિષયમાં પણ રસની નિર્મળ ધારા વહેવરાવી છે.
સર્વ સુંદર વસ્તુ સરખી રીતે સુંદરતા અને પ્રમાણુતા વાલી હોતી નથી, અમુક વિષયને માટે કેટલાક શબ્દ, કેટલાક વિચારે કેટલાક દેખાવે, બીજાના કરતાં વધારે ગ્ય નીવડે છે. આમ છતાં પણ વિદ્વાન જૈન લેખકે એ લેખ્ય વસ્તુને સરખી રીતે સુંદરતા અને પ્રમાણુતા વાલી કરવાનો પ્રયત્ન કરે છે. સુંદરતાના અલંકારમાં ધર્મને પ્રથમ પદ આપી પરિછેદક કલ્પનાની શકિત પ્રગટ કરી અને સર્વ વસ્તુઓ પર લક્ષ દેડાવી રસમય ગુંથણ કરેલી છે. તેમની કવિતાના વિચારમાં અથવા ગોઠવણમાં વધારે ગંભીરતા અને સુંદર તા લાવવાને દ્રષ્ટાંતેની રચના અદ્દભુત રીતે કરવામાં આવેલી છે.
આવા જૈન સાહિત્યની ઉપેક્ષા કરવી તે આધુનિક વિદ્વાનેને ઘટિત નથી. સર્વોપરી સત્તાને પ્રાપ્ત થયેલા જન સાહિત્ય તરફ જે ઉપેક્ષા રાખવામાં આવશે અને તેને જન સમૂહની સમક્ષ પ્રમાદ કરવા
માં આવશે તે તે મનહર અને રસ દાયક સાહિત્યને મેટી હાનિ પિચ્યા વિના રહેશે નહિ. તે વિષે આપણુ મહાનુભાવ વાદિસિંહ
અભયદેવસૂરીના વચને સદા સ્મરણ કરવા યોગ્ય અને મનન કરવા એગ્ય છે.
શ્રી જેને ઈતિહાસમાં છ શ્રી અભય દેવસૂરિ થઈ ગયેલા છે. તેમાં પાંચમા અભયદેવસૂરિ જિન સાહિત્યના વિશેષ ઉપાસક હતા. તેઓ રૂદ્રપાલીય ગચ્છમાં થયેલા વિજયેદસરીના શિષ્ય હતા. સંવત ૧૨૦૪ ના વર્ષમાં તેઓ આ ભારત વર્ષને અલંકૃત કરતા હતા. તેમણે કાશીમાં આવી વિદિક વિદ્વાનેની સાથે ભારે શાસ્ત્રાર્થ
For Private And Personal Use Only
