Atmanand Prakash Pustak 002 Ank 10

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

આત્માનંદ પ્રકારા,
એમ સ્વીકારે તે કૃતનાશ અને એકતામાગમ નામે બે દેશ પ્રાપ્ત થાય. કર્મ કરે છતાં તેના ફલને પામે નહીં એ કૃતના દોષ કહેવાય અને કર્મ કરે નહી તે છતાં તેને ફળની પ્રાપ્તિ થાય તે અફતાભ્યાગમ નામે કહેવાય છે માટે આત્માનું કર્તાપણું સ્વીકારવું જોઈએ સાંખ્યમતના આચાર્યને તેમાં પૂરેપૂરો મતિરામ દેખાઈ આવે છે, જીવનું પાંચમુ ૧ જીવ ચૈતન્ય લક્ષણ છે. ચિતન્ય એટલે
સાકાર નિરાકાર ઉપરાત્મક ચેતન ધર્મ-તે જેનું લક્ષણ એટલે સ્વરૂપ છે તે જીવ કહેવાય છે. જીવમાં જડપવાનું
રૂપ ઘટતું નથી. કારણ કે, તેને બાધ કરનારૂં અનુમાન છે. જે અચેતન હેય તે અનુપગ સ્વભાવના હોય, તે આકાશની પેડે અર્થ પરિચછેદ કરી શકતો નથી. તે આત્મા–જીવમાં અર્થ પરિ
છેઠક પણું સ્વીકારવું જોઈએ અને તે સાથે જીવનું ચેતન્ય લક્ષણ સિદ્ધ થાય છે. અત્ર તૈયાયિક આત્માને જડ સ્વરૂપ માનવાને પ્રયત્ન કરે છે, તે કે મતિમ?
આ પ્રમાણે પાંચ લક્ષણને દર્શાવનારા પાંચ વિશેષણોથી જીત્રનું શુદ્ધ સ્વરૂપ ન દર્શન સિદ્ધ કરી બતાવે છે, તે છતાં બે અન્ય મતિએ પોતાને કે મતિશ્રમ દર્શાવે છે ? તે છે નું છે.