________________
૪૪
ઘટના બની. વાચકોના પ્રતિભાવો પણ સરસ મળતા થયા છે.
હવે જાહેર જીવનની ખેવના રાખનારા મિત્રોને અમારે કહેવાનું છે કે આ પ્રયોગકાર્યોને આ બધા સળંગ સંદર્ભમાં જુએ મુલવે અને જેટલું સારું લાગે તેમાં સાથ સહકાર તો આપે જ, પણ આ પ્રયોગ પોતાનો પણ છે એવી ભાવાત્મક સંવેદનશીલતા સક્રિય રીતે પ્રયોગમાં ભળે.
અહિંસાનાં મૂળને જીવતાં રાખવામાં પોતાનો પણ નમ્ર ફાળો આપીને કસોટીમાંથી પાર ઊતરેલી વિચારધારાને જરૂરી હવા, પ્રકાશ, પાણી, ખાતર વગેરે
જ્યાંથી પણ મળે તેનું સ્વાગત કરતાં પ્રયોગ ધન્ય બનશે. એવી અમારી ભાવના બોલવા લખવા કે વાંચવામાં જ ન રહેતાં ફળદાયી બને તેવી પુરુષાર્થી બનો તેવી પ્રભુ પ્રાર્થના. વિશ્વ વાત્સલ્ય : તા. ૧૬-૪-૧૯૯૩
| ૧૫ અનુભવ છે : કલ્પના કે માન્યતા નથી
મિત્રના પ્રત્યાઘાત જાણવા મળ્યા. તેમણે વિ. વા. તા. ૧૬-૧૧-૯૪ના અગ્રલેખમાં છેલ્લે જતાં લખ્યું છે તે વિષે એ જાણવા માગે છે : “લખ્યું છે તે તત્ત્વચર્ચા નથી, કલ્પના કે માન્યતા નથી, પણ અનુભવ છે. તો તે અનુભવના પ્રસંગો અને હકીકત લખી શકો ?”
મિત્રની જેમ આમ બીજા કેટલાકને પણ થાય ખરું. એટલે એ વિષે થોડું લખીશું.
(૧) ધોળીના કાળુ પટેલ, ખાંભડાના પિતામ્બર પટેલ, ભડિયાદના ભીખાભાઈ પટેલ અને ઓતારિયાના જગજીવન પટેલ આ ચારે ખેડૂત, બૌદ્ધિક કક્ષા સાવ સામાન્ય પ્રાથમિક જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે શ્રમ, મથામણ અને અનેક ઝંઝટોથી ભરેલ ખેતીનું વ્યવસાયિક જીવન, ગૃહસ્થી જીવનની જવાબદારીઓને પૂરી કરવા માટેની સંઘરાવૃત્તિ હોવા છતાં મુનિશ્રી સંતબાલજી જેવા સાચા સંત પુરુષનો સત્સંગ થયો. ઋષિ જેવા રવિશંકર મહારાજના પ્રમુખપદે ચાલતી જીવંત અને પ્રયોગશીલ સંસ્થાના સહવાસથી ઘડતર થયું. તેથી તેમની પ્રાથમિક જરૂરિયાતો સંતોષાયા પછી તેમનામાં રહેલી સ્વાર્થવૃત્તિ સંસ્કારાઈ. મૂઢ વ્યક્તિગત સ્વાર્થનું સ્થાન સમાજગત સ્વાર્થ સિદ્ધ કરવામાં વ્યાપક બન્યું. ગણોતધારાનો બરાબર લાભ આખા પ્રદેશને મળે તેવા સંસ્થાના આંદોલનમાં જાનનું જોખમ છે, એ સમજવા છતાં જોડાયા અને આ ચારે ખેડૂતોએ શહીદી વહોરી લીધી. ચારેનાં ખૂન થયાં.
અનુભવની આંખે
